Geri Dön

Kurtûbî tefsirin tefsir-sosyal hayat ilişkisi –bakara suresi örneği-

The relaiton between interpretation and social life in Qurtubi's i̇nterpretation a case study of surah al-Bakara

  1. Tez No: 429350
  2. Yazar: MURAT BAHAR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SALİM SANCAKLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 188

Özet

Dinî metinler, hayattan, evrenden ve sosyal gerçeklerden kopuk lafızların oluşturduğu âfâkî mesajlar değillerdir. Özellikle Kur'ân, bu bağlamda hayatın bütün yönlerini kapsamakta, insanla ilgili bütün boyutlara, olgulara göndermelerde bulunmakta ve prensipler koymaktadır. Zira bu durum, evrensel mesajı hâiz Kur'ân'ı Kerîm'in gerçekleştirmek istediği temel gayesi; insanlığın Kur'ân'ı anlaması, yaşaması ve hidayet bulması ile yakından ilişkilidir. O halde temel gayesi, fert ve toplumun ıslâhı, irşâdı, hidâyeti olan başta Kur'ân'ı Kerîm olmak üzere bütün metinler, eserler, yapıt ve çalışmalar sosyal hayatın bizzat içine girmek, sosyal hayata müdahale etmek ve yönlendirmek durumundadır. Nitekim Kur'ân'ı Kerîm'in her suresinin, her ayet ve cümlesinin, ortaya çıkan veya çıkması muhtemel sorunlara cevap, talepleri karşılama ya da insanlığa yol gösterme sadedinde gelmesi, bütün bunlar bağlamında insanı konu edinmesi, sosyal hayata müdahalesini göstermektedir. Öyle ki Kur'ân'ı Kerîm'in muhtevasına genel mahiyette bakıldığında da bir takım ahlâkî, hukûkî, siyâsî, dînî ve iktisâdî düzenlemelerin inşâ edildiği saptanacaktır. Neticede yüce kitabımız Kur'ân'ı Kerîm'in bu muhtevası, kendisini yorumlayıp açıklamalar getiren, üzerinde araştırma yapıp bir doküman ortaya koyan her bir bireyi de sosyal hayat ile ilişki kurmaya itmektedir. Bu ifadelerin yegâne muhatapları olan müfessirlerin, söz konusu ilişki içerisine girmeleri durumunda; tefsirlerinde kendi sosyal hayatlarından izler barındırmaları, eserlerini yaşadıkları çağ ve coğrafyanın etkisinde kaleme almaları, yine bu çağ ve zamanı etkileme, yönlendirme maksadında olmaları gerektiği düşünülmektedir. Binaenaleyh Tefsir-Sosyal hayat arasındaki ilişkiyi ele alan bu araştırma da, giriş ve iki bölümden oluşmaktadır: İbn Haldun'un, Mukaddime adlı eserinde serdettiği; 'insân-ı ictimâ' zarûrîdir…' sözlerine dayanarak insanın medenî bir tabiatı olduğu, buradan hareketle, İbn Haldun gibi klasik dönem âlimlerinin ve çağdaş sosyologların, toplumu oluşturan yelpazeler olarak belirlediği; siyaset, sanat, iktisat, hukuk, din ve ahlakın Kur'ân'ı Kerim yorumlarını, yani 'tefsiri' etkilediği veya 'tefsir'den etkilendiği birinci bölümde incelenmeye tâbi tutulmaktadır. Ayrıca gerek Kur'ân'ı Kerim ve gerekse insanın medenî tabiatından kaynaklanan toplumsallığın, az veya çok oranda tefsir eserlerine yansıdığı tespit edilen bu bölümde, örnek değerlendirme olması adına ele alınan İmam Kurtûbî ve eseri, sosyal yönleri tespit edilmek üzere araştırılarak bölümün öncesi ve sonrası ile alaka kurulmuştur. İkinci bölümde ise; araştırmalar neticesinde elde edilen bilgiler ile alanında otorite olan bir klasik dönem müfessirin yorumları/tefsiri mezcedilmiş ve Tefsir-Sosyal Hayat arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Religious texts are neither irrelevant from life, universe and social facts and nor randomwords. Especially Quran, in this respect, covers all areas of life, and makereferences to all facts about humanbeing and establish principles about it. Yet the aim of the universal message of Quran is to be understood by humankind, to be lived by it and be illuminated by it. In that case all text that aims to illuminate humankind starting with Quran have to be in relation with social life and to direct it. Thus each and every verse of Quran is about the probable or real problems of everydayand social lifeanddealingwithit. Such that when we take a general look at Quran we can see that moral, legal, political and religious principles are built. Eventually the self-explaining concept of Quran is forcing everyone to interact it with social life. It is obvious that interpreters, the one and only addressee of this call, are influenced by their social life and era. Therefore this work focused on the relation between social life and exegesis consists of an introduction and two chapters: In the first chapter we will investigate the influence of politics, art, legal and moral principles on the interpretations by referring to Ibn-i Haldun's words in his book Muqaddima“social life is necessary for humankind.”Besides Qurtubī and his work is investigated on the same topic with making references to previous and later scholars and their works. In the second chapter we try to show the relation between social life and exegesis by focusing on the work of a classical era scholar.

Benzer Tezler

  1. Tefsir ve sosyal hayat ilişkisi (Tefsîru'l-Kurtubî ve Tefsîru'l-Menâr örneği)

    Relationship between tafsir and social life (The example of Tafsīr al-Qurtubī and Tafsīr al-Manār)

    MUHİTTİN AY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KÜÇÜK

  2. Müfessirlerin Nur Suresinin yorumları ve karşılaştırılması

    Interpretations and exepetes on Surah al-Nur and its comparisons

    ALI MURADASILOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AKIN

    PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU

  3. Kurtubî tefsîri mukaddimesinin tefsîr usûlündeki yeri

    Place of the introduction of the Kurtubî tefsîr (interpretation) in the tradition of Koran-interpretation

    RAMAZAN GÖKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DinGazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAŞAR KURT

  4. Kurtubi Tefsiri'nde Esbab-ı Nüzul

    Asbab al-Nuzul in the commentary of al-Qurtubi

    EKREM GÜLŞEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. DAVUT AYDÜZ

  5. Kur'ân'ın anlaşılmasında Garîbu'l-Kur'ân'ın yeri (Kurtubî tefsiri örneği)

    The place of unfamiliar words in understanding Quran (The example of al Qurtubi's exegesis)

    MEHMET DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA KAZIM YILMAZ