Geri Dön

Şerîf el-Murtazâ'nın Kur'ân anlayışı ve yorum yöntemi

Şerif Murtazâ's understanding of Koran and his commentary method

  1. Tez No: 429667
  2. Yazar: MEHMET ZÜLFİ CENNET
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER KARA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Kur‟ân, Murtazâ, ġîa, Tefsîr, Yorum, Yöntem, Koran, Murtazâ, Shia, Tafsir, Method
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 373

Özet

Araştırma konusu ettiğimiz“Şerîf el-Murtazâ'nın Kur'ân Anlayışı ve Yorum Yöntemi”isimli doktora tezimiz, bir giriş, dört bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde; müellifin yaşadığı dönemin siyasi, sosyal ve kültürel durumu ile buna bağlı olarak hayatı, eserleri ve ilmî kişiliği incelenmiştir. Mezhebi kimliğinin belirlenmesine yönelik görüşler arasında karşılaştırma yapılmış ve Mu'tezilî değil, imâmî olduğu sonucuna varılmıştır. İkinci bölüm; yorum yönteminin arka planını irdelemeye yöneliktir. Bu bağlamda vahiy ve Kur'ân anlayışı, yorum pratiğine etki etmesi açısından Şîa ve mu'tezilden tevarüs eden temeller ve yorum anlayışının temellendirildiği kaynaklar ele alınmıştır. Ayrıca bölümün sonunda Murtazâ'nın Şîa, Ehl-i sünnet ve Mu'tezile tefsîrlerindeki yeri ve etkisi sorgulanmıştır. Üçüncü bölümde; Murtazâ'nın Kur'ân'ı yorumlama yönteminin nakil ve rivâyet boyutunu“Naklî tefsîri”başlığı altında Kur'ân'ı Kur'ân'la ve Kur'ân'ı Sünnet'le tefsîri şeklinde detaylandırıldı.“Rivâyet Tefsîri”başlığı altında ise Sahâbenin kavli, tâbiûn, etbâu't-tâbiîn ve öteki müfessirlerin kavilleriyle tefsîrini anlattıktan sonra rivâyet tefsîrinin temel unsurları olan sebeb-i nüzul, nesh ve kıraat farklılıklarıyla anlamı belirleme kısmı örnekleriyle sunuldu. Dördüncü bölümde ise yorum yönteminin dirâyet boyutunu dilbilimsel tefsîri, Kur'ân elfazını tefsîr biçimi, tefsîrde bütünlük meselesi ve istişhad olgusu uygulamalı olarak işlenmiştir. Ayrıca müellifin konu ettiği âyet tefsîrlerinin“kelâmî tefsîr”ekolü bünyesinde değerlendirilebilir sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Our doctoral dissertation named with“Şerîf el-Murtazâ's Unurstanding of Koran and His Commentary Method”is composed of an introduction, four chapters and a conclusion. In the first chapter, the political, social and cultural conditions of the time of the writer so in parallel with that his life, works and scientific character were analysed. The thoughts about his denominational identity were compared with each other and it was concluded that he was amenable to İmâm, not Mu'tezile. The second chapter is for probing background of comment method. The rudiments inherited from Shia and Mu'tezile and the resources grounding commenting comprehension were approached with regard to the fact that comprehension of divine inspiration and Koran influences the comment practice within this context. Also, the place and influence of Murtazâ in Shia, Sunni and Mu'tezile comments were examined in the end of the chapter. In the third chapter, Murtazâ's dimension of transferring and rumouring of commenting Koran was detailed under the title of“Transferred Comment”by way of commenting Koran with Koran and commenting Koran with Sunnah of Prophet Mohammed. His comment was examplified with the reasons of Nüzul, Naskh and reading orderly which are the main elements of comment after being explained with the utterances of the companions of Prophet Mohammed, tâbiûn, etbâu't-tâbiîn and other commenters under the title of“Rumour Comment”. In the fourth chapter, wisdom dimension of comment method, linguistic comment, commenting form of Koran words, integrity issue in comment and phenomenon of giving evidence were approached practically. It was also inferred that the comments of the verses of Koran mentioned by the writer can be evaluated within the“Kalami comment”cult.

Benzer Tezler

  1. Şerîf Murtazâ ve kelâmî görüşleri

    Sheriff Murtaza and his thealam opinions

    BAYRAM KAZUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET BARDAK

  2. Şerîf el-Murtazâ (ö. 436/1044) ve Şiî-usûlî gelenekteki yeri

    Sharif al-Murtada (d. 436/1044) and his place in usûli traditon

    HABİB KARTALOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN AKKUŞ

  3. İnsan fiilleri bağlamında kader (Şerîf el-Murtazâ örneği)

    Destiny in the context of human actions (the example of Sherîf al-Murtazâ)

    İSMAİL AŞKA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMuş Alparslan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ARCA

  4. Şîa kelamının bilgi kaynakları (Şerîf el-Murtazâ örneği)

    Knowledge sources of Shia kalam (The example of al-Aharîf al-Murtadâ)

    AHMET AKDENİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinDicle Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET AKGÜÇ

  5. Şiî-İmâmî gelenekte gaybet inancının temellendirilmesi

    The justification of the belief in occultation in the Shi'i-İmamiyyah tradition

    FEYZA DOĞRUYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN AKKUŞ