Batılılaşma dönemi Türk sanatında manzara tasvirinin Türk halı sanatına yansıması
The reflection of landscape depiction into the art of Turkish rug in the westernizing period of Turkish art
- Tez No: 430458
- Danışmanlar: PROF. DR. KIYMET GİRAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 430
Özet
“Batılılaşma Dönemi Türk Sanatında Manzara Tasvirinin Türk Halı Sanatına Yansıması”konulu bu çalışmada; 19. yüzyıl ve 20. yüzyıl başlarında, Anadolu'da Kırşehir, Kula, Lâdik ve Bandırma'da dokunan manzaralı halılar ele alınmıştır. Manzara kompozisyonu, mihraplı halılarda mihrap nişinde, mihrapsız halılarda zeminde üst üste birkaç sıra tekrarlanır. Kula ve Bandırma manzaralı halılarında, manzara ünitelerinin zemin ya da mihrap nişinin iki yanına çekilmesi bir diğer düzenlemedir. Manzara üniteleri, kent dokusu içinden seçilerek alınan ve simetrik olarak tekrarlanan, aynı düzenin uygulaması şematik sokak kesitlerinden oluşmaktadır. Manzara ünitelerinde yan yana tasvir edilen ağaçlar çoğunlukla geometrik forma büründürülmüş bazen de geometrik bir kurgunun içinde natüralizme yaklaşan formdadır. Ağaç sayısı genellikle dört, nadir olarak da üç ya da beş olabilir. Şematik evler, ağaçların arasında yer alır. Kırşehir ve Lâdik halılarında evler primitif görünümdedir. Genellikle birkaç kontürle belirginleştirilmiş kırma çatıları ve cephelerinde kapı ve pencereleri betimleyen üç düşey açıklık vardır. Kula halılarında ise evler derinlik kazanmıştır ve mimari ayrıntıları seçilmektedir. Ev sayısı genellikle ikidir. Nadir olarak üç ya da dört olabilir. Şematik ev ve ağaçların önünde uzanan yatay veranda ile kompozisyon tamamlanır. Yabancı araştırmacılar tarafından cemetery rug, grave rug ve friedhofteppiche gibi isimlerle anılan bu halılar, Türk halı sanatı terminolojisinde de mezarlıklı halı ismiyle bilinmektedir. Yaptığımız çalışmada incelediğimiz örnekler, yatay ünitelerde mezarlık ile ilgili motiflerin yer almadığını ortaya koyar. Bu halılarda görülen kompozisyon, bitkisel ve geometrik dekorlara alternatif olarak, Anadolu insanının duygu dünyasında gelişerek ilmeklerinde ifade bulduğu, şematik öğelerle oluşturulmuş manzara motiflerinden ibarettir.
Özet (Çeviri)
This study which is named“The Reflection Of Landscape Depiction Into The Art Of Turkish Rug In The Westernizing Period Of Turkish Art”, deals with the landscape rugs weaved at the beginning of the 19th and 20th centuries in Kırşehir, Kula, Ladik and Bandırma İn Anatolia. While the composition of landscape is repeated in the nische of mihrap with rugs, it is stowed a few lines on the ground with rugs without mihrap. On rugs with a landscape of Kula and Bandırma, the landscape lines are located in both of the sides, which is another organization. These landscape lines are repeated in a symmetrical way anda re composed of schematic Street views. The tress depicted in the landscape lines mostly consist of geometrical forms and they sometimes seem more natural. The number of trees is generally four and they stand next to each other in a symmetrical way. Schematic houses are placed between the trees. The houses in the rugs in Kırşehir and Ladik seemed to be primitive. Generally the roofs of the houses are highlighted with a few contur. There are three vertical spaces depicting the Windows. In Kula rugs, the houses have got a greater depht and their architectural details are easily seen. There are usually two houses. The composition is completed with the veranda which lies in front of the schematic houses and trees. The rugs which are called cemetery rug, grave rug and friedhofteppiche by foreign researchers are known as cemetery rug in the art of Turkish rug terminology. The samples examined in this study shows the fact that there are not any pattern related to cemetery in the landscape rugs. These rugs were weaved by Anatolian people as an alternative to floral and geometrical ornamentation.
Benzer Tezler
- Türk resim sanatında manzara üzerine araştırma ve uygulamalar
Research and practices on landscape in Turkish painting
EMİNE İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. SOLMAZ BUNULDAY HASGÜLER
- 19. yüzyıla ait tasvirli metal tepsileri (Pulat tepsileri)
Başlık çevirisi yok
SERDAR ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sanat TarihiGazi ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYFİ BAŞKAN
- Geleneksel Antep evlerinde kalem işi bezeme ve duvar resimleri
The interior decoration and wall paintings in traditional Antep houses
SERVET ÇAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YAVUZ
- Kabataş Erkek Lisesi iç mekan süslemeleri
Interior ornaments of Kabatas Erkek High School
EDA ERZURUMLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. METİN ERKAN KAFKAS
- Toplumsal olayların çağdaş Türk resim sanatına yansıması
The Reflection of the social events to contemporary Turkish painting art
MERYEM UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYDIN AYAN