Die Charakter verwandlung in dem roman 'Professor Unrat' von Heinrich Mann
Heinrich Mann'ın 'Professor Unrat' adlı romanında karakter değişimi
- Tez No: 43110
- Danışmanlar: PROF.DR. HÜSEYİN SALİHOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, German Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Almanca
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
TÜRKÇE ÖZET İlk eserlerinden farklı olarak Heinrich Mann bu romanında kozmopolit büyük şehir çevresinden uzaklaşıp Alman küçük şehrine döner. Kuzey Almanya'nın küçük bir şehrinde (Lübeck) II. Wilhelm devri bir lise hocasının maceralarını işleyen eser, Thomas Mann, Wedekind, Hauptmann ve Hesse'de sık rastlanan okul hicivleri türüne girer. Cari Zuckmayer 1931 yılında eseri film senaryosuna dönüştürmüş ve bu eser Der blaue Engel (Ma\>i Melek) adı altında çok tutulan bir film olmuştur. Nobel ödüllü yazar Thomas Mann'm ağabeyi olan Heinrich Mann'm bu romanı ilk kez 1905 yılında yayınlanmıştır. Despot ruhlu lise hocası, bir gece nefret ettiği öğrencilerini takibederken şarkıcı ve dansöz Rosa Fröhlich'i tanır, ona aşık olur. Bu yüzden okuldan atılır. Yaşlı lise öğretmeni, yirmibeş yıllık hizmet süresi içinde öğrencilerini, psikolojik olarak kendisinin politik yönden temsil ettiği otorite prensibine tabi tutar. Ateşli bir milliyetçidir, vazife aşkı, okulun kutsallığı, askerlik aşkı konusunda kompozisyonlar yazdırır. Hükmetme hırsı, verdiği haksız notlar ve cezalarda ortaya çıkar. Bu durum, onun zayıf yönlerinin, baskı altına alınmış duygu ve içgüdülerinin dışa vurumudur. Rosa Fröhlich'le ilişkisi arttıkça öğrenciler arasındaki otoritesi zayıflar ve onların boyunduruğu altına girer. Rosa Fröhlich'in cazibesine karşı koyamaz, cemiyetin her türlü gelenek ve kurallarını çiğneyerek onunla evlenir ve işinden olur. Aslında Fröhlich'le karşılaşması fiziksel gücünün zayıfladığı yaşta gerçekleşir. 57 yaşındaki Unrat akıntıya doğru kürek çekmeye başlar. Professor Unrat 'ta yaşadığı küçük kentte kibar bir fahişenin tutsağı olan ve kentlilerin alışılmış yaşam çizgilerinin dışına çıkan, lise öğrencilerinin umacısı, dar kafalı yaşlı bir profesörün (Unrat) karakter değişimi ele alınmıştır. O başlangıçta ulusal değerleri, geleneklere bağlılığı savunan bir despot iken, kendi savunduğu değerlerle kendisi çelişmiştir. Profesör Unrat, gençlerin okulda bilgiyle birlikte iyi bir ahlak da edinmelerini isteyen, bu bakımdan büyük bir titizlik, hatta sinirlilik gösteren despot bir öğretmendir. Böyleyken, öğrencilerini kurtarmak istediği uçuruma sonunda kendisi yuvarlanır. Eserde, genç edebiyatçı Lohmanrt'ın ağzından Profesör Unrat eleştirilir. Lohmann, anlatıcının eserde özdeşleştiği kişidir. Romanda verilmek istenen mesaj onun aracılığıyla verilmeye çalışılmıştır. Profesör Unrat ile Rosa Fröhlich az-çok hasta ruhlu insanlardır. Fakat, insan ruhunun değişmez, her gün rastlanır özelliklerini yansıtırlar. Bar artisti Rosa Fröhlich, görünüşte, şehvet hırsıyla para hırsından başka bir şey düşünmeyen bir kadındır. Yine de kalbinde derin bir şefkat ve temiz bir sevgiye yer buluşu, ezeli kadın ruhunun herIll iki bakımdan zaafinı gösterir. Profesör Urırat ise, insan ruhundaki bütün zaafları, kuvvetleri gösteren ender tiplerden birisidir. Bu roman, Kayser Almanyasını ve II. Wilhelm devrindeki eğitim durumunu, toplum hayatını ve insanların zaaflarını hicveder, eleştirir. Heinrich Mann bu dönemin eleştirisini Geist ımd Tat adlı denemesinde daha açık bir şekilde dile getirir. Gençlik eserlerinden başlayarak yazarın yaratıcısında iki karakteristik unsur kendini gösterir: Cumhuriyetçi demokrasi düşüncesi ve insanlığın, en azından Avrupa'nın, uluslarüstü organizasyonu düşüncesi. Romanlarında dolaylı yoldan dile gelen bu düşünceler, denemelerinde (Essay) kesin ifadesini bulur. Heinrich Mann'a göre Roman, bir toplumun, bir çağın kalıcı ve geçerli belgesidir. Sosyal bilgiyi biçimlendirebilir, iletebilir, hayatı ve şimdiki zamanı koruyabilir. Heinrich Mann, edebiyatı amaç değil, araç sayar. İnsanlığı eğitmek, onu daha mutlu bir geleceğe hazırlamak gibi düşünceleri olan hümanist ve iyimser bir yazardır. Bu çalışmada, roman kahramanının (Unrat) karakter değişimi ve dönemin eğitim sorununun esere nasıl yansıdığı irdelenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
ZUSAMMENFASSUNG Die Zentralfıgur ist in diesem Roman Professor Raat, der von den Schülern und alien anderen Stadtbewohnern“Unrat”genannt wird. Die Schule bedeutet fur Unrat das ganze Leben und ist es sehr wichtig. Er ist jedoch ein Schultyrann, der seine Schüler verachtet. Er versucht immer die Erfolge seiner Schüler zu verhindern und er freut sich über den MiBerfolg der Schüler. Der Roman ist eine sozial-patologische Studie. Das patalogische ist die innere Wandlung Unrats. Unrat ist ein Tyrann, der sich Schritt fur Schritt zum Anarchisten wandelt. Dadurch wird er psychologisch interessant, aber er wird auch zu einem gesellschaftlich und politisch gefâhrlichen Typus. Nachdem er Rosa Fröhlich kennengelernt hat, spurt man die innere Wandlung Unrats. Er wird zum Sozialdemokrat und nachher ist er in der Ansicht, dass die Macht der höheren Gesellschaftsschicht zu brechen sei. Der Erzâhler eines epischen Werkes hat die Aufgabe, dem Leser die fiktive Welt des Romans zu vermitteln. Der Erzâhler des“Professor Unrat”vermittelt diese Welt aus verschiedenen Perspektiven. Mit dem“Ende eines Tyrannen”inszeniert der Erzâhler den Hintergrund einer Gesellschaft, die sich auf einem sehr instabilen Fundament befindet. Die Reprâsentanten bestimmter gesellschaftlicher Gruppen und Institutionen werden hier negativ gezeichnet. Unrat selbst erscheint gewissermassen als Karikatür des humanistisch Gebildeten. Pastor Quittjens trâgt die typischen Züge kirchlicher Bigotterie. Schumachermeister Rindfleisch wird zur Karikatür pietistischer Frömmelei, Kiepert zur Witzfigur eines Sozialdemokraten. Der Erzâhler ştellt diese Gesellschaft kritisch in Frage. Charakteristisch ist fur alle benutzten Stilelemente und fur die einzelnen Handlungsmomente des Romans, jeweils eine bestimmte Übertreibung, Zuspitzung, Überzeichnung oder Verzerrung des Dargestellten.
Benzer Tezler
- Almancada ve Türkçede metin türü olarak yazın eleştirisi
Literary criticism as a text type in German and Turkish
CANAN ŞENÖZ
Doktora
Türkçe
1999
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA OZİL
- Die Sprache der presse als ein soziolekt am beispiel von 'Hürriyet' und 'Bild-Zeitung'
'Hürriyet' ve 'Bild-Zeitung' gazeteleri örnekleminde bir sosyoelekt olarak basın dili
HAKAN BUDAK
