Geri Dön

Marmara denizindeki bazı balıklarda eser elementlerin biyoerişilebilirlik seviyelerinin araştırılması

Investigation of bioaccessability levels of trace elements in some fishes in the Marmara sea

  1. Tez No: 432241
  2. Yazar: AYLA GÜNGÖR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DERYA KARA FISHER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kimya, Chemistry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

In-vitro gastrointestinal ekstraksiyon, insanlarda kimyasal riski değerlendirmek için kullanılan ağız yoluyla alınan yiyeceklerin biyoerişilebilirliğini inceleyen bir yöntemdir. Günlük diyet içinde bilinçli ya da bilinçsiz olarak alınan gıda matrikslerinden gelen kimyasalların ne kadar vücuda salındığını belirlemeyi amaçlar. Bu çalışmanın ilk kısmında, Türk halkının yaygın olarak tükettiği balık çeşitlerinde (Çipura (Sparus auratus), Hamsi (Engraulis encrasicolus), İstavrit (Trachurus trachurus), Levrek (Dicentrarchus labrax), Sardalya (Sardina pilchardus) ve Mezgit (Merlangius merlangus)) bazı metallerin toplam konsantrasyonları belirlendi. Ayrıca, aynı işlemler standart referans balık örneğinde (TORT-2) yöntemin doğruluğunu belirlemek için yapıldı. Çalışmanın ikinci kısmında, balıkların insanlar tarafından yenmesi durumunda vücuda mide ve bağırsaklar yoluyla geçebilecek element konsantrasyonları, in-vitro olarak gastrointestinal metotla, laboratuvar koşullarında mide ve bağırsaklardaki inorganik, organik ve biyokimyasal bileşikler kullanılarak; vücut sıcaklığında, model bağırsak ve mide sistemi oluşturularak araştırıldı. Biyoerişilebilirlik deneyleri, çiğ ve pişmiş balıklar ile ayrı ayrı eylül ve mart aylarında tekrar edildi. Tüm örneklerdeki element konsantrasyonları ICP-MS ile belirlendi. Çalışmanın üçüncü kısmında ise, eylül ve mart aylarında alınan balık örneklerinin soxhlet yöntemi kullanarak mevsimsel olarak yağ miktarları gravimetrik olarak bulundu. Deneysel sonuçlar, t-testi kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirildi. Çiğ ve pişmiş balıklarda elementlerin biyoerişilebilirliklerinde anlamlı farklılıklar gözlendi. Elementlerin biyoerişilebilirlikleri Mart ve Eylül aylarında alınan çiğ ve pişmiş balıklarda da ayrı ayrı karşılaştırıldı. Mevsim değişiminin etkisi anlamlı olarak bulundu. Bu değişimin nedeni, yılın farklı zamanlarında balıklardaki yağ miktarının değişimine bağlandı. ANAHTAR KELİMELER: In-vitro gastrointestinal ekstraksiyon yöntemi, biyoerişilebilirlik, deniz balıkları, elementler, yağ.

Özet (Çeviri)

In-vitro gastro-intestinal extraction, also known as oral bioaccessibility, is important when assessing the chemical risk to humans. It attempts to simulate the release of chemicals from sample matrices that may be consumed intentionally through the diet (e.g. food) or unintentionally (e.g. soil). In the first part of the study, the total concentrationsof some metals in fish types commonly consumed by the Turkish community were determined. These included bream (Sparus auratus), anchovy (Engraulis encrasicolus), horse mackerel (Trachurus trachurus), seabass (Dicentrarchus labrax), sardine (Sardina pilchardus) and whiting (Merlangius merlangus). Additionally, the same procedures were undertaken for a standard reference fish sample, TORT-2. to show the accuracy of the method. In the second part of the study, metal concentrations that can pass into the human body through stomach and intestinal digestion when fish are consumed were investigated. This was achieved using an in-vitro gastrointestinal method using model stomach and intestinal media comprising inorganic, organic and biochemical components at body temperature and under laboratory conditions. Biaccessability experiments were repeated for cooked and uncooked fish in both March and Spetember. Metal concentrations were determined using ICP-MS. In the third part of the study, seasonal fat contents of the fish samples collected in September and in March were determined gravimetrically following a Soxhlet extraction method. Experimental results were evaluated statistically using t-tests. Bioaccessability was tested for both cooked and uncooked fish with, significant differences being observed. Metal bioaccessibility was also compared for cooked and uncooked fish samples collected in March and September. A significant temporal difference was also observed. This was attributed to the different fat concentrations present at different times of the year. KEYWORDS: In-vitro gastrointestinal extraction method, bioaccessibility, sea fish, metals, fat.

Benzer Tezler

  1. Marmara Denizindeki ekonomik bazı kemikli balık (Teleosteı) türlerinin mide içeriklerinin araştırılması

    Stomach contents of some economic bony fish (Teleostei) species in the Sea of Marmara

    ONUR GÖNÜLAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Su Ürünleriİstanbul Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MUAMMER ORAL

  2. Marmara denizinde yaşayan bazı balık türlerinin dokularındaki mineral ve ağır metal seviyelerinin belirlenmesi

    Determination of mineral and heavy metal levels of some fish species living in Marmara Sea

    TEOMAN ÖZGÜR SÖKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Su ÜrünleriAtatürk Üniversitesi

    Su Ürünleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TELAT YANIK

  3. Marmara denizinde manyat avcılığı ile karides (Parapenaeus longirostris Lucas, 1846) avcılığının araştırılması

    Investigation on the rose shrimp (Parapenaeus longirostris Lucas, 1846) fishering with boat seine in the sea of Marmara

    MERT ERTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Balıkçılık Teknolojisiİstanbul Üniversitesi

    Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CELAL ATEŞ

  4. Kuzey marmara denizindeki karagöz istavrit (Trachurus trachurus linnaeus, 1758)'in bazı biyolojik özellikleri

    Some biological parameters of horse mackerel (Trachurus trachurus linnaeus,1758) in the North Marmara sea

    AHMET GÖKMEN KURTOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Su ÜrünleriMarmara Üniversitesi

    Su Ürünleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜNAL ERDEM

  5. Kuzey Marmara denizindeki izmarit (Spicara smaris linnaeus, 1758) balığının bazı biyolojik özellikleri

    Some biological properties of maenna smaris (Spicara smaris linneaus, 1758) in North Marmara sea

    ÖZLEM ÇORBACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Su ÜrünleriMarmara Üniversitesi

    Su Ürünleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜNAL ERDEM