A Semantic study lexical borrowings through cultural interactions between English and Turkish
İngilizce ile Türkçe arasındaki sözcüksel ödünçlemeler üzerine anlambilimsel bir çalışma
- Tez No: 43344
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ÜNSAL ÖZÜNLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Linguistics, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
11 ÖZET Genel tanımıyla dilsel, kültürel veya di İbi 1 imsel ödünçleme tüm dillerin evrensel bir özelliğidir. Yabancı dillerden sözcüklerin, çeviri sözcüklerin, deyimlerin ve terimlerin alınması“Sözcüksel ödünçleme”olarak tanımlanmaktadır.“Sözcüksel ödünçleme”, atasözlerini, klişeleri veya deyişleri, ve sözcüksel alanın dışındaki dilbilgisel ve an lamb i 1 imsel yapıları içermez. Sözcüksel ödünçlemeler, ödünç alan dilde sözcük yefcrsizliği duyulan alanlarda yoğunlaşır, özellikle son yirmi-otuz yıldır Dünya'daki birçok dil gibi Türkçe de, ingilizceden - bilim ve teknoloji başta olmak üzere - küçümsenmeyecek ölçüde sözcük almıştır. Amaç, bugüne kadarki dil çalışmalarında ilgiyi haketmiş ama yeterince incelenmemiş bir konu olarak, Türkçedeki ingilizce sözcüksel ödünçleme ler in kapsam ve etkilerini ortaya çıkarmak ve Türkçenin hangi alanlarda kavram ve nesneleri belirtmede yetersiz kaldığını bulmaktı. Sayıltı ise, Türkçenin bilim, teknoloji ve ilgili diğer alanlardaki sözcüksel yetersizliğinin bunların İngilizceden alınmasını zorunlu hale getirdiği} ve Türkçenin, ingilizce sözcük akışından temelde sözcük düzeyinde etkilendiğiydi. Bu çalışmada, uyarlanmış olsun olmasın Türkçedeki ingilizce sözcüklerin, çeviri sözcüklerin, ingilizceyegeçen Türkçe sözcüklerin, ve iki dilde de aynı sözcüklerle kullanılan deyimlerin tam listesi birçok sözlük kullanılarak hazırlandı, ödünç sözcüklerin kök bilgileri, bazı çıkarımların daha kolay yapılabilmesi amacıyla bilerek verildi. Türkçenin tarihi, dil reformu ve ingilizceyle aralarındaki ilişkilere ait bilgilerden sonra, ingilizce sözcüklerin sesbilgisel uyarlamalarına ilişkin açıklamalar yeraldı. Sonra, ingilizce sözcüksel ödünçl emel er in yoğun olduğu alanlar ile bu ödünç l eme l er in iyi ve kötü yanları araştırıldı. Dilbilimciler, ileriki çalışmalarla Türkçenin korunmasında bu bulgulardan yarar l anacaktır. ödünç l eme l er i n yeni kavram ve nesneleri belirtmedeki yetersizlikten kaynaklandığı, bu boşluğu doldurdukları, zamanla uyarlandıkları ve ödünç alan dili belli açılardan etkiledikleri gözlendi.
Özet (Çeviri)
Language, cultural ör linguistic borrowing - by its broad definition - is a universal characteristiç of ali languages. Taking of foreign loanvvords, loan translations (calques), phrases, idioms and terms is defined as“Lexical Borrowing”in linguistics. The term“l_exical Borrowing”does not include proverbs, cliches ör sayings, and the borrovn'ngs outside the lexical sphere such as grammati çal and semantic structures. Lexical borrowings are concentrated in the areas where there is a lexical inadequacy in the recipient language. Especially in the last few decades, Turkish, like many other languages in the world, borrowed a considerable amount of words from the English language. Science and technology were the leading fields. The aim was to display the range and impact of the English lexical borrowings in Turkish and to find out in which fields Turkish was incapable of expressing the notions and things, a subject which has deserved much attention in language studies but has not been studied adeguately. The hypothesis was that the deficiency of Turkish words and phrases in the field of science and technology, and other related fields, made it necessary to borrow them from the English language, and that Turkish was basically influenced at the 1exical level by the flow ofthe English loanwords. In this study, a complete list of the English loanwords - whether adapted or unadapted - and loan translations in Turkish, Turkish loanwords in English, and idioms used as the same in both languages was prepared from various lexicons. The etymologies of the loanwords were intentionally given with the idea that some inferences would be easily made. Background information on Turkish history, language reform, and the contact between English and Turkish was followed by the explanation about phonological adaptation of the English loanwords in Turkish. The fields where the lexical borrowings from English were intense, and the boons and menaces of these borrowings were investigated. Linguists will make use of these findings in keeping Turkish in its right order in further studies. It was observed that the borrowings resulted from the incapability of naming the new concepts and things and therefore they filled the gap, they were adapted in the course of time, and affected the borrowing language in certain ways.
Benzer Tezler
- Evliyâ Çelebi Seyâhatnâmesi örneğinde 17. yüzyıl Osmanlı Türkçesinde Farsçadan alıntılanan bağımlılaştırıcı bağlaçlar
Subordinative conjunctions borrowed from Persian in seventeenth-century Ottoman Turkish with reference to Evliyâ Çelebi's Seyâhatnâme
ÖZNUR DURGUN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ŞEFİK ŞENLİK
- Lexical transfer from Arabic into Turkish
Arapça'dan Türkçe'ye sözcük geçişi
FARUK TÜRKER
Doktora
İngilizce
1996
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYSU ERDEN
- Eylem ve ad olarak kullanılan ve Türkçe sözlükte bulunmayan öbekler ve bunların Türkçenin yabancı dil olarak öğretimindeki yeri
Phrases which are used as verb and noun and does not exist in Turkish dictionary and their importance in the education of Turkish as a foreign language
ZEKİ DOĞAN KORELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. V. DOĞAN GÜNAY
- Fransızca ve Türkçede akıllı telefon bağlamında yeni sözcük kullanımına (Neolojizm) yapısal bir yaklaşım
Une approche structurelle d'un nouveau mot utilisant (Neology) dans le contexte du téléphone intelligent en Français et en Turc
ZEHRA ŞAFAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fransız Dili ve EdebiyatıTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONEL BOSNALI