Örgüt büyüklüğü-örgütsel yapı ilişkisinin Türk kültürü çerçevesinde incelenmesi
The Examination of sile-structure relationship in Turkish cultural context
- Tez No: 43417
- Danışmanlar: PROF.DR. HİKMET TİMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
ÖZET Bu çalışmada, duramsallık yaklaşımı çerçevesinde yürütülen araştırmalar sonucunda ortaya konulmuş olan örgüt büyüklüğü-yapı ilişkisi, Türk kültürü çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmada ele alman beş değişken vardır; bunlardan ilki örgütün bağlam değişkenlerinden biri olan biri örgüt büyüklüğü; diğer dört tanesi de yapısal boyutlardır (biçimselleşme, uzmanlaşma, dikey farklılaşma ve merkezileşme). Çalışmanın amacı, büyüklük ile yapısal boyutlar arasındaki ilişkilere yönelik evrensel genellemenin Türk kültüründe ne derecede geçerli olduğunu belirlemektir. Bu genellemeye göre büyüklük biçimselleşme, uzmanlaşma ve dikey farklılaşma ile güçlü pozitif; merkezileşme ile güçlü negatif ilişkilere sahiptir. Tez kapsamında, bu evrensel genellemenin sınanması için Ankara'da 13 üretim işletmesi üzerinde bir araştırma yürütülmüştür. Çalışma, Hirıings ve Lee tarafından 1971 yılında Coventry'de (İngiltere), 9 üretim işletmesinde yapılmış olan araştırmanın Türkiye'ye uygulanması biçiminde tasarlanmıştır. Araştırmanın dört hipotezi vardır. Bunlardan üçü biçimselleşme, uzmanlaşma ve dikey farklılaşma yapısal boyutları ile büyüklük arasındaki ilişkilerin, Türk örgütlerinde, İngiliz örgütlerindekine göre daha güçlü olacağı iddiasındadır. Bir diğer hipotez ise büyüklük-merkezileşme ilişkisinin Türkm örgütlerinde, İngiliz örgütlerindekine göre daha zayıf olacağını öne sürmektedir. Hipotezlerin oluşturulmasında, Geert Hofstede tarafından saptanan kültürel boyutlar1 ve bu kültürel boyutların, yine aynı araştırmacı tarafından öne sürülen, örgütler üzerinde etkileri esas alınmıştır. Çalışmanın biçimselleşme, uzmanlaşma ve dikey farklılaşma yapısal boyutları ile büyüklük arasında belirlediği ilişkiler, durumsallık yaklaşımı çerçevesinde yürütülen araştırmalardan farklı değildir. Yani Türk örgütlerinde de, İngiliz örgütlerinde olduğı gibi, büyüklük arttıkça biçimselleşme, uzmanlaşma ve dikey farklılaşma artmaktadır. Ancak Türk örgütlerinde büyüklük ile merkezileşme arasında bir ilişki saptanamamıştır. Bu durum, büyüklüğün artması ile birlikte merkezileşmede bir azalma öngören durumsallık yaklaşımı bulguları ile farklılık göstermektedir. 1 Bu kültürel boyutlar güç mesafesi ve belirsizlikten kaçınmadır.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY This study examines the size-structure relationship, which has been put forward by contingency theorists, in Turkish cultural context Five variables are included in this study; one of them is organizational size, and the other four are structural dimensions (formalization, specialization, vertical differentiation and centralization). The objective of the study is to determine the validity of the universal generalization about size- structure relationship, in Turkish culture. According to this generalization, size is positively correlated with formalization, specialization and vertical differentiation, and negatively correlated with centralization. In order to test this generalization, a research is conducted on 13 manufacturing firms operating in Ankara. This research is designed as a replication of an English research conducted by Hinings and Lee in Coventry in 1971. Three hypotheses of the research argued that, the relationships between size and, formalization, specialization and vertical differentiation would be stronger in Turkish organizations than in English organizations. The other hypothesis argued that size-centralization relationship would be weaker in Turkish organizations than in English organizations. These hypotheses arebased on the cultural dimensions2 and the effects of these dimensions on organizations, which are put forward by Geert Hofstede. The results revealed that, the relationships between size and three structural dimensions (formalization, specialization and vertical differentiation) in Turkish organizations, are not different from contingency researchers' results about English organizations. In other words, Turkish organizations, like their English counterparts, gets more formalized, specialized and vertically differentiated as size gets larger. However, according to the research results, there is no relationship between size and centralization in Turkish organizations. This finding is in contrast with the contingency school argument which argues a decrease in centralization as size increases. 2These dimensions are power distance and uncertainity avoidance.
Benzer Tezler
- Relationship of diversification and delegation of authority in the Turkish construction sector
Türk inşaat sektöründe çeşitlenme ve yetki devri arasındaki ilişki
ERDAL KUZUDİŞLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1998
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP SÖZEN
- Küreselleşme ve Türkiye'de bürokratik seçkinler
Globalization and bureaucratic elites in Turkey
NAZAN ÖZER
- Örgüt iklimi ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Bir kamu kurumunda araştırma
The relationship between organisational climate and organisational citizenship behaviour: A research in a public institution
EVREN DİNÇER
- Effects of organizational and individual dynamic capabilities on business model innovation and sme performance
Örgütsel ve bireysel dinamik yeteneklerin iş modeli yenilikçiliği ve kobi performansı üzerindeki etkiler
SEHER ÖĞRENCİ
Doktora
İngilizce
2024
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LUTFİHAK ALPKAN
- Üniversitelerdeki örgüt yapısının akademisyen davranışları üzerindeki etkisi
The influence of organizational structure in universities on academician behaviors
MUHAMMED ZİNCİRLİ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TURHAN