Geri Dön

Reverse orientalism in the Turkish translations of Turkish Embassy Letters of Lady Mary Wortley Montagu

Lady Mary Wortley Montagu'nun Türkiye Mektupları adlı eserinin Türkçe çevirilerinde tersine oryantalizm

  1. Tez No: 434311
  2. Yazar: SEHER ÖZER ÜTÜK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 131

Özet

Edward Said'in“oryantalizm”kavramı, temelde Batı'nın Doğu'yu yanlış betimlemesi üzerine kuruludur. Sadiq Jalal al-Azm tarafından ortaya atılan tersine oryantalizm kavramı ise Doğu'nun gerçek kimliğine yeniden kavuşturulması için kullanılan bir söylemdir. Oryantalizmde olduğu gibi tersine oryantalizm, Doğu ve Batı arasındaki ayrım üzerine kurulu olsa da Doğu'nun ötekiliğini vurgular ve kimliğini yeniden ele geçirmeye çalışır. Bu tezin amacı, tanınmış İngiliz seyyah ve yazar Lady Mary Wortley Montagu'nun Türkiye Mektupları adlı eserinin Türkçeye çevirileri ışığında çeviride tersine oryantalizmin etkilerini araştırmak ve analiz etmektir. Türkiye Mektupları, Osmanlı gelenek ve göreneklerini anlatan önemli bir gezi edebiyatı eseridir. Eser, daha önce erkek seyyahlarca yapılan yanlış anlatımları bozar ve oryantalizm karşıtı bir duruş sergiler ancak oryantalist öğeler de barındırır. Tersine oryantalizmin çevirideki etkilerinin görülmesi amacıyla Türkiye Mektupları adlı eserin beş Türkçe çevirisi, hem metinsel düzeyde hem de metin dışı unsurlar açısından analiz edilmiştir. Seçilen örneklerin analizi temel alınarak öncelikle çeviribilim ve tersine oryantalizm arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Daha sonra Türkçe çevirilerdeki metin dışı unsurların tersine oryantalizmden ne ölçüde etkilendiği, metinsel düzeyde kullanılan çeviri stratejileri ile çevirmenlerin görünür mü görünmez mi oldukları hususları incelenmiştir. Örnekler üzerinde yapılan inceleme, tersine oryantalizm ve çeviribilimin sömürgecilik sonrası çalışmalar ve özellikle de Doğu ve Batı arasındaki güç dengesizliği sorunu çerçevesinde ilişkili olduğunu göstermiştir. İnceleme sonucunda ayrıca çeviride tersine oryantalizmin; çevirmen tarafından belirsiz, eksik veya yanlış olarak değerlendirilen kaynak metin unsurlarının açıklanması, düzeltilmesi ve açılmasını gerekli kılan otoriter bir tavır biçiminde kendini gösterdiği ortaya konulmuştur. Bu tezde Türkiye Mektupları adlı eserin Türkçe çevirilerinde makro çeviri stratejisi olarak yerelleştirici çevirinin; mikro çeviri stratejisi olarak da yerlileştirme, ekleme, çıkarma ve düzeltme stratejilerinin çevirmenlerin tersine oryantalist bir çeviri üretmelerine neden olan stratejiler olduğu sonucuna varılmıştır. Yerelleştirici çeviri stratejisi normalde çevirmenin görünmez olması sonucunu doğururken bu çalışma kapsamında yapılan analizle yerelleştirici çeviri stratejilerinin kullanımının Türkiye Mektupları adlı eserin çevirmenlerinin görünürlüğüne katkıda bulunduğu ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Edward Said's concept of“orientalism”is mainly grounded on the argument that the Orient is falsely represented by the Occident. Coined by Sadiq Jalal al-Azm, reverse orientalism, on the other hand, reveals a discourse used to reapropriate the authentic identity of the Orient. Like orientalism, reverse orientalism is also based on the East versus the West dichotomy; however, it stresses the otherness of the Orient and tries to recapture its identity. The aim of this thesis is to analyze and look into the impacts of reverse orientalism in translation with specific focus on the Turkish translations of Turkish Embassy Letters of Lady Mary Wortley Montagu, a renowned English traveller and writer. Turkish Embassy Letters is a prominent work of travel literature, which gives account of the Ottoman customs and manners. Although the book deconstructs the false accounts of the previous male travellers and has a counter-orientalist stance, it also includes orientalist features. In order to have an insight into reverse orientalism in translation, five Turkish translations of Turkish Embassy Letters have been analyzed both at the textual and at the paratextual levels. Based on the analysis of sample excerpts, the relation between translation studies and reverse orientalism is displayed in the first place. Then, the thesis explores the paratextual elements that give rise to reverse orientalism in the Turkish translations; and the translation strategies used at the textual level as well as the question of visibility versus invisibility of the translators are examined. The case study analysis has indicated that reverse orientalism and translation studies can be interrelated within the context of postcolonial studies, particularly, within the context of issue of power imbalance between the East and the West. The analysis has also revealed that reverse orientalism is manifested in the translations in the form of an authoritative approach that makes the translators clarify, correct and expand the source text materials that are considered to represent the Orient vaguely, partially or incorrectly. The present thesis concludes that as the macro strategy, the domesticating translation strategy is chosen by the translators, and the micro strategies of localisation, omission, addition and correction are the translation strategies that make the translator generate reverse orientalism in the Turkish translations of Turkish Embassy Letters. Although the use of domesticating translation normally leads to the invisibility of the translator, the analysis of this study has revealed that the employment of domesticating translation strategies contributes to the visibility of the translators of Turkish Embassy Letters.

Benzer Tezler

  1. Translation under ideology and manipulation: The book series 'Turks in The Eyes of the West'

    İdeoloji ve manipülasyon ışığında çeviri: 'Batının Gözüyle Türkler serisi'

    MERVE OZAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATALAY GÜNDÜZ

  2. Cumhuriyet'in seyyahları: Türk aydınının gözünden Avrupa'ya bakmak (1923-1960)

    Travelers of the Turkish Republic: Looking at Europe through the eyes of Turkish intellectuals (1923-1960)

    MEHMET MERT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihHacettepe Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖZDEN

  3. İran modernleşmesi bağlamında sosyolojinin doğuşu ve kurumlaşması

    Emergence and institutionalization of sociology in the context of Iran modernization

    SABOUR KABİRİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sosyolojiİstanbul Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR ERDOĞAN COŞKUN

  4. Kırıkkale yöresinde sığırlarda theileria annulata ve theileria buffeli/orientalis'in PCR-Reverse line blotting yöntemi ile araştırılması

    Investigation of theileria annulata and theileria buffeli/orientalis in cattle in kirikkale province by PCR-Reverse line blotting method

    SAMİ GÖKPINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ParazitolojiKırıkkale Üniversitesi

    Veteriner Hekimliği Bölümü

    PROF. DR. MERAL AYDENİZÖZ

  5. Trakya'da sığırlarda bulunan Theileria ve Babesia türlerinin ve bunların sığırlarda yaygınlığının Reverse Line Blotting (RLB) tekniği ile araştırılması

    Detection and Distribution of Babesia and Theileria Species Infecting Cattle In Thrace (Turkey) by Reverse Line Blotting (RLB)

    ZAHİDE BİLGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Parazitolojiİstanbul Üniversitesi

    Parazitoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERKUT TÜZER