Kadı Abdülcebbar'ın İslam dışı dinlere tehvid eksenli yöneltmiş olduğu eleştiriler
Qadi̇ 'Abd Al-jabbar's tawheed-centered cri̇ti̇ci̇sm of other reli̇gi̇ons
- Tez No: 434521
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu çalışmada Mutezile mezhebinin önemli isimlerinden Kadı Abdülcebbar'ın tevhîd inancı merkezli diğer din ve mezheplere yöneltmiş olduğu eleştirileri ele alınmaktadır. İslam kelam âlimleri tevhîd ilkesini Kur'an merkezli tespit ettikleri gibi, aynı zamanda karşılaşılan yeni dinî akımlara karşı bunu ispat etmeye, savunmaya ve bu inanç ilkesine ters buldukları akımları da eleştiriye tabi tutmaya gayret göstermişlerdir. Kadı Abdülcebbar tevhîd eksenli gelişen bu tartışmalar içerisinde önemli bir yer teşkil etmektedir. Kadı Abdülcebbar Düalist akımlar olan Senevilik, Mecûsîlik, Maniheizm; Hıristiyanlık, Sabiîlik, Hind Alt Kıtasından gelen fikri akımlar ve Cahiliye inanç esaslarını ele almış, çeşitli yönlerden tenkit etmiştir. Temel olarak tüm akımlarda vurguladığı nokta cisimlerin kadim olamayacağı gibi kadim bir varlığın da hâdislik emaresi taşıyamayacağıdır. Genel anlamda cisimlere kadimlik izafe edilmesi noktasında tevhîd ilkesinden sapmalar başlamaktadır. Kadı Abdülcebbar eleştiriler yönelttiği din ve mezheplerin kendi öncül ve kabullerinden onların çıkarım süreçlerini sorgulamakta ve sorgulatmaktadır. Bunu yaparken de rasyonel bir yöntem izlemektedir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on Qadi 'Abd Al-Jabbar's tawheed-centered criticism of other religions and schools of thought. Qadi 'Abd Al-Jabbar is an important thinker of Mu'tazilah. Scholars of Ilm al-Kalam defined the principle of the tawheed according to Qur'an, they strived to defend this principle against new theological movements and criticize ideas that are against the principle of the tawheed. Qadi 'Abd Al-Jabbar's position was very important during these negotiations about the tawheed. He focused on Dualist beliefs (religions) such as Zoroastrianism, Dualism (Sanaviyyah), Manihaism in addition to other belief systems such as Christianity, Sabians, Jahiliyyah beliefs and beliefs of Indian subcontinent. He used to emphasize that objects cannot be eternal and an eternal being cannot have a sign of being created. Deviations from the tawheed principle generally start with attributing eternity to the materials. Qadi 'Abd Al-Jabbar analyzes their (followers of the schools of thought and religions that Qadi 'Abd Al-Jabbar criticizes) process of deriving logical conclusions from their premises and postulates. He also forces them to interrogate their beliefs. His process of analysis and interrogation is very rational.
Benzer Tezler
- Mâturîdî'nin Te'vîlât'ında müşkilü'l-Kur'ân
Mushkil al-Quran in Maturidi's Tevilat
ERKAN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2017
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİCAN DAĞDEVİREN
- İbn Ravendi ve nübüvvet teorisi
Ibn Rawandi and his theory of prophethood
TUĞBA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN
- Kâdî Abdülcebbâr'ın nesih anlayışı
Qadi abd al-Jabbar's understanding of naskh
RABİA SADET İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KELPETİN ARPAGUŞ
- Kâdî Abdülcebbâr'da Hz. Muhammed'in peygamberliğinin ispatı
Qadı Abd al-Jabbar's proof of Muhammad's prophethood
KAMURAN YUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT MEMİŞ
- Kâdî Abdülcebbar'ın hadis anlayışı
Kâdi Abdulcebbar's understanding of hadith
MUHAMMED KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN ÇELİKAN