Üleksitin disodyum hidrojen fosfat çözeltilerinde çözünme kinetiği ve optimizasyonu
Dissolution of kinetics and optimization of ulexite mineral in disodium hydrogen phosphate solutions
- Tez No: 434855
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SONER KUŞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Proses ve Reaktör Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışmanın amacı, Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları Eti Maden İşletmelerinden elde edilen üleksitin, disodyum hidrojen fosfat çözeltisindeki çözünme kinetiğinin ve optimizasyonun incelenmesidir. Çalışmanın birinci aşamasında, üleksitin disodyum hidrojen fosfat çözeltisindeki çözünme kinetiği incelenmiştir. Üleksitin disodyum hidrojen fosfat çözeltilerinde çözünme hızının; sıcaklığın, karıştırma hızının ve konsantrasyonunun artması ile arttığı, tane boyutunun ve katı/sıvı oranının artması ile azaldığı tespit edilmiştir. Aktivasyon enerjisi 63,4 kJ/mol olarak bulunmuş, çözünmenin yüzeyden kimyasal kontrollü olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında, üleksitin disodyum hidrojen fosfat çözeltilerinde çözündürülmesinin optimizasyonu“faktöriyel deney tasarımı”kullanılarak incelenmiştir. Denemelerde katı/sıvı oranı, tane boyutu, Na2HPO4 çözeltisi konsantrasyonu, sıcaklık, reaksiyon süresi parametre olarak seçilmiştir. Bu aşamadan sonra karıştırma hızı ve tane boyutu sabit alınarak daha yüksek katı/sıvı oranında çalışmak için bir optimizasyon deney sistemi daha tasarlanmıştır. Yapılan denemelerde, katı/sıvı oranının, konsantrasyonun, reaksiyon süresinin üst seviyesinde ve sıcaklık değerinin alt seviyesinde en yüksek verim elde edilmiştir. Optimum şartlar; Katı/Sıvı Oranı 1/8, sıcaklık 65 °C, konsantrasyon 2 M ve zaman 4 saat (sa) olarak bulunmuştur. 2. derece model denemelerine ait değişkenlerin tamamı ve iç etkileşimler kullanılarak bütün paremetreleri içine alan, komple model elde edilmiştir. Regresyon Modeli: Ŷk.model = 80,45 + 11,31X1 + 5,70X2 – 1,10X3 – 7,29X4 – 11,27X12- 1,34X22 + 2,37X32 - 4,33X42 + 3,25 X1X2 – 7,45 X1X3 + 14,00 X1X4 + 4,30 X2X3 - 7,80X2X4 + 7,17X3X4
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the dissolution kinetics and optimization of ulexite provided from Bandirma Boron and Acid Production Plants Eti Mine Works. In the first part of the study, it was studied the dissolution kinetics of ulexite in disodium hydrogen phosphate solutions. It was found that the dissolution rate increased by the increasing of the temperature, concentration and stirring speed and by the decreasing of the particle size and solid/liquid ratio. The activation energy of this solution was found as 63,4 kJ/mol. The leaching of ulexite was controlled by surface chemical reaction. In the second part of the study, the optimization of dissolution of ulexite in disodium hydrogen phosphate was investigated by using factorial experimental design. In the experiments, solid-liquid ratio, particle size, concentration of disodium hydrogen phosphate, the reaction temperature and reaction time were chosen as parameters. After this stage, also, an experiment system optimization was designed for studying at higher solid-liquid ratio while particle size and stirring rate were constant. The highest yield was obtained at the upper level values of the solid-liquid ratio, concentration, reaction time and at the lover level values of the temperature. Optimum paramaters were found as, 1/8 of solid-liquid ratio, 65 °C of temperature, 2 M of concentration and 4 hours for time. The model including the all parameters was obtained by using the variables of 2nd degree model experiments and internal interactions. Regression Model: Ŷk.model = 80,45 + 11,31X1 + 5,70X2 – 1,10X3 – 7,29X4 – 11,27X12- 1,34X22 + 2,37X32 - 4,33X42 + 3,25 X1X2 - 7,45 X1X3 + 14,00 X1X4 + 4,30 X2X3 - 7,80X2X4 + 7,17X3X4
Benzer Tezler
- Ahşap koruma amaçlı bor içeren çubukların üretimi ve özelliklerinin belirlenmesi
Production and determination of properties of boron based rods for wood protection
SEÇİL AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kimya MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSEL KANTÜRK FİGEN
- Üleksitin farklı sır bünyelerinde, farklı ısılarda, farklı pişirim ortamlarında etkisinin araştırılması ve artistik formlarda uygulanması
Investigation on the effect of the ulexite on the different glaze receptures the different firing temperatures and firing atmospheres and the application on the artistic forms
NUREDDİN GÜLAÇTI
- Uleksitin hidroklorik asit içerisindeki çözünürlüğü
The resolution of ulexite in hydrochloric acid
FAHRİYE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
KimyaYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. YAŞAR GENEL
- Üleksitin bisülfat çözeltilerinde çözündürülmesinin kinetiği, optimizasyonu ve elde edilen çözeltilerden borik asit üretimi
Investigation of kinetics and optimization of ulexite mineral in sodium hydrogen sulfate solutions and production of boric acid from obtained solutions
ERBİL KAVCI
Doktora
Türkçe
2013
Kimya MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURAN ÇALBAN
PROF. DR. SABRİ ÇOLAK
- Üleksitin sülfürik asit çözeltileri ile çözünürleştirilmesinin kinetiği ve mekanizması
Başlık çevirisi yok
MEHMET TUNÇ
Doktora
Türkçe
1994
KimyaAtatürk ÜniversitesiFen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAMİH BAYRAKÇEKEN