Dilkaya toplumunun sağlık sorunları
Health problems of Dilkaya population
- Tez No: 437262
- Danışmanlar: PROF. DR. ERKSİN GÜLEÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Antropoloji, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Paleoantropoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu çalışmanın materyalini oluşturan iskelet kalıntıları Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu başkanlığında 1984-1991 yılları arasında yapılan Van/Dilkaya kazılarından elde edilmiştir. Dilkaya Höyüğü ve Nekropolü Van'ın Edremit ilçesine bağlı Dilkaya Köyü'nün batısında Van Gölü kıyısında yer almaktadır. Höyük Erken Demir Çağı'nda yerleşim görmüş ve yine terk edilmiş ve en son Orta Çağ'da insan yerleşimine tanık olmuş ve terk edilmiş bir iskan alanıdır. Çalışmanın amacı Dilkaya Erken ve Orta Demir Çağı ile Ortaçağ Toplumu'nun patolojik olarak incelenmesi ve elde edilen verilerin diğer Anadolu Toplumları'yla karşılaştırılması sonucunda toplumun sağlık yapısının belirlenmesidir. Dilkaya Erken ve Orta Demir Çağı'na ait iskeletler korunma durumunun kötü olması nedeniyle ayrıntılı olarak incelenememiştir. Dilkaya Ortaçağ Toplumu'nda ise, 319 birey paleopatolojik açıdan incelenmiş ve topluluğun yaşam biçimi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Dilkaya Ortaçağ Toplumu'nda gözlemlenen patolojiler altı ana başlığa ayrılarak incelenmiştir. Toplumda yedi değişik konjenital anomaliyle karşılaşılmıştır. Toplum içinde görülme oranı en fazla olan konjenital anomali %19,01 ile sakralizasyondur ve toplumda gözlemlenen konjenital anomalilerin tamamı genetik kökenli anomalilerdir. Toplumda en az bir omurunda osteartrit görülen erişkinlerin oranı %82,05'dir. Toplumda en az bir omurunda schmorl nodülü görülen erişkinlerin oranı ise %89,74'tür. Erişkin bireylerin eklemlerin de osteoartrit görülme oranı %52,56'dır. Dilkaya Orta Çağ Toplumu'nda en az bir ekleminde ya da omurunda yaşam biçimine bağlı olarak gelişen patoloji görülen erişkin bireylerin topluma oranı %97,44'tür. Omurlarda ve eklemlerdeki yaşam biçimine bağlı olarak gelişen patolojiler en fazla erkek bireylerde gözlemlenmiş ve görülme oranının yaşla birlikte artış gösterdiği belirlenmiştir. Topluluk metabolik hastalıklar açısından da incelenmiş, anemiyle ilişkilendirilen lezyonlar olan cribra orbitalia sıklığının %12,02, porotic hyperostosis sıklığının ise %1,2 olduğu tespit edilmiştir. D vitamini eksikliğinin görülme oranı ise %2,82'dir. Dilkaya Ortaçağ Toplumu'nda metabolik hastalıklara en fazla bebek ve çocuklarda rastlanmıştır. Enfeksiyonel hastalıklar açısından da ele alınan toplulukta sadece %4,63 oranında periostit gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, patolojik lezyonların her yaş/cinsiyet grubunu etkilemesi, enfeksiyonel hastalıkların fazla görülmemesi ve osteoartritin genç yaşlardan itibaren görülmeye başlanması gibi verilerden hareketle Dilkaya Ortaçağ Toplumu'nun tarıma dayalı bir ekonomiye sahip, beslenme açısından göreceli iyi durumda ve diğer Anadolu Toplumları'na göre göreceli olarak daha hijyenik yaşam koşullarına sahip bir köy topluluğu olduğu düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The remainings that compose the material of this study are obtained from Van/Dilkaya excavations that were held between 1984-1991 under supervision of Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu. Dilkaya mound and necropolis are located at the west of Dilkaya village, Edremit province, Van; at the coast of Lake Van. The mound had been inhabited and abondoned in the Early Iron Era and the latest human settlement was observed at Middle Age. The aim of this study is to investigate pathological structure of early and middle iron era population of Dilkaya and to use this data in identification of health structure and comparison with other Anatolian populations. A comprehensive investigation was not possible as the protection level of skeletons in Dilkaya belonging to Early and Middle Iron Era were not in good condition. However, in Middle Age population, 319 individual were examined in terms of paleopathology and estimations about the life style of the population was made. The pathologies in Middle Age Dilkaya population was examined under 6 main subject. 7 different congenital anomalies were observed in the population. The most frequent contegenital anomaly is sacralization with 19,01%. All of the congenital anomalies were originated from genetic factors. The ratio of the adults which have osteoarthritis at least in one vertabral bone is 82,05%. Similarly, the ratio of adults which have schmorl nodules at least in one vertabral bone is 89,74%. Moreover, 52,56 % of adults show osteoarthritis in their joints. The ratio of adult individuals who show lifestyle pathology in at least one vertabral bone or joint is 97,44% in Middle Age population of Dilkaya. Most of the lifestyle pathologies in the vertabral bones and joints are observed in males and it was observed that they increase with age. The population is also investigated in terms of metabolic deficiencies. It is observed that the frequency of cribra orbitalia, that is lesions associated with anemia, is 12,02% and the frequency of porotic hyperostosis is 1,2% . Vitamin D deficiency is observed in 2,82 per cent of the population. The majority of the metabolic diseases were observed in infants and children, in terms of infectious diseases, periostitis was observed only in 4,63 % of the population. In conclusion, Due to the fact that pathological lesions effect all age/gender groups; small amount of population have infectios diseases and osteoarthritis presence is observed from young ages; The Middle age population of Dilkaya is concluded to be a village population of which economy was based on agriculture. Moreover, the nutrition and the hygenic conditions were shown to be relatively better than other Anatolian Populations.
Benzer Tezler
- Elazığ/Avşan Kale yakınçağ iskeletlerinin paleodemografik açıdan incelenmesi
Başlık çevirisi yok
OKŞAN ARMAN
- Dilkaya (Van) populasyonunun diskriminant fonksiyon analizi ve Anadolu toplulukları arasındaki yeri
The Discriminant function analysis of Dilkaya (Van) medieval population and its place among other ancient Anatolian populations
İSMAİL ÖZER
Doktora
Türkçe
1999
AntropolojiAnkara ÜniversitesiFizik ve Paleoantropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKSİN GÜLEÇ
- Elazığ/Tepecik Ortaçağ iskeletlerinin paleodemografik açıdan değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
AYLA SEVİM
Doktora
Türkçe
1993
AntropolojiAnkara ÜniversitesiFizik ve Paleoantropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKSİN GÜLEÇ
- Kelenderis iskeletlerinin paleoantropolojik analizi ve Anadolu toplumları arasındaki yeri
Paleoantropological analysis of Kelenderis skeleton and its place among other ancient Anatolian populations
ASUMAN ÇIRAK
- Türk Cumhuriyetleri'nin ekonomik dönüşüm süreci ve bu süreçte uygulanan iktisat politikaları
The Process of economic transformation in Turkish republics and the economic policies
MEHMET DİKKAYA