Hemşirelerin mesleki özerkliği algılama ve uygulamalarına yansıtabilme durumlarının incelenmesi
Perception of professional autonomy of nurses and exercise of professional autonomy in nursing practice
- Tez No: 437424
- Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA DİNÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Araştırma hemşirelerin ve hemşire yöneticilerin, hemşirelerin mesleki özerkliğine ilişkin algılamaları ve uygulamalarına yansıtabilme durumlarının incelenmesini amacıyla metodolojik, tanımlayıcı ve niteliksel olmak üzere sıralı açıklayıcı tasarım ile üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Ankara Kamu Hastaneler Birliği'ne bağlı hastaneler ve üniversite hastanelerde çalışan hemşire ve hemşire yöneticiler oluşturmuştur. Araştırma üç aşamada gerçekleştirilmiştir: Birinci aşamada Hemşirelik Yetki ve Özerklik Ölçeği'nin (Nursing Authority and Autonomy Scale- NAAS) Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır (266 hemşire, 160 hemşire yönetici). İkinci aşama, Türkçeye uyarlanan ve psikometrik özellikleri uygun olarak belirlenen Hemşirelik Yetki ve Özerklik Ölçeği 'nin 146 yönetici hemşire ve 400 hemşireden oluşan yeni bir örneklem grubuna uygulandığı tanımlayıcı, niceliksel aşamadır. Üçüncü aşama ise, çalışmanın ikinci aşamasındaki örneklemde yer alan bir grup hemşirenin (n= 21) mesleki özerkliğe ilişkin anlayış ve yaşantılarını irdelemek amacıyla yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak yapılan niteliksel çalışmayı içermiştir. Araştırmanın birinci aşamasında Hemşirelik Yetki ve Özerklik Ölçeği'nin ülkemizde kullanımı için geçerliliği ve güvenilirliği saptanmış ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda yetki, özerklik, yetkinin önemi ve özerkliğin önemi olmak üzere dört alt boyut elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında hemşireler ve hemşire yöneticiler hemşirelerin mesleki özerkliklerini ortanın üstü düzeyde algıladıkları bulunmuştur. Mesleki dernek üyeliği olan, süreli yayın takip eden, uygulamalarında özerk olduklarını düşünen ve kurumun özerk uygulamaları desteklediğini düşünen, yönetim ile ilgili bir eğitim alan, eğitimde mesleki özerklik konusu yer alan, mevcut pozisyondan memnun olan ve Hemşirelik Kanunu'nun özerkliği desteklediğini düşünen hemşirelerin kendilerini daha özerk algıladıkları saptanmıştır. Araştırmanın üçüncü aşamasında hemşirelerin çoğu mesleki özerkliği hemşirelik bakım uygulamalarına bilgi, yeterlik, yetkinlik ve sorumluluklar çerçevesinde yasa, yönetmelik ve etik ilkelere bağlı kalarak başkalarına bağımlı olmadan, kimsenin kontrolü olmaksızın, bağımsız karar verme ve uygulama olarak tanımlamışlardır. Hemşireler mesleki mesleki özerkliğe sahip olmalarının hasta bakımını geliştireceğini, mesleğin statü ve güç kazanacağını, mesleğin görünürlüğünü arttıracağını, hemşirelerin mesleki doyum sağlayacakları gibi olumlu etkileri olacağını belirtmişlerdir. Ayrıca mesleki özerkliğin ahlaki ve vicdani bir yönü olduğu da ifade edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda Türkçeye uyarlanan ve geçerlik ve güvenirlik çalışması saptanan Hemşirelik Yetki ve Özerklik Ölçeği' nin daha geniş ve farklı bir örneklem üzerinde uygulanması, mesleki özerklik, mesleki özerkliği etkileyen faktörler ve hasta bakım çıktıları arasındaki ilişkisinin incelenmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The study was conducted in sequential explorative design including methodological, descriptive and qualitative with the aim of examining the perception and perspectives of professional autonomy of nurses and how they can exercise their professional autonomy in practice. The population consisted of nurses and nurse managers employed at all hospitals of the Ankara Public Hospital Association and university hospitals. The study was conducted in three phases: In the first methodological phase the Nursing Authority and Autonomy Scale-NAAS was adapted into Turkish and tested its validity and reliability on a sample of 266 nurses and 160 nurse managers. The second phase was the descriptive quantitative study, which included the administration of the Turkish version of Nursing Authority and Autonomy Scale-NAAS with proper psychometric properties to a new sample of 146 nurse managers and 400 nurses. The third phase included a qualitative study through semi-structured interviews with a purposive sampling of nurses (n=21) who had been participated to the second phase of the research to explore their understanding and experiences on professional autonomy. In the first phase, we found that the Nursing Authority and Autonomy Scale is a valid and reliable measurement to be used in our country and the confirmatory factor analyses yielded four sub-dimension, including the authority, autonomy, importance of authority and importance autonomy. In the second phase, we found that nurses and nurse managers perceive their professional autonomy over moderate level. Membership with a professional nursing association, reading periodical publications, believe of organizational support for professional autonomy, education on administration, content on autonomy during education, satisfaction with the current position and confidence on the support of Nursing law to professional autonomy associated with higher perception of professional autonomy. Qualitative data revealed that most of the nurses define professional autonomy as 'independent decision making and implementation of nursing care practices based on professional knowledge, competency, responsibilities within the frame of laws, regulations and ethical principles without being dependent on others or any external control. Nurses stated that having professional autonomy would have several positive outcomes including the improvement of the quality of patient care, increase of professional status and power, the visibility of nursing and increase of nurses' satisfaction from the profession. In addition, they also expressed that professional autonomy has a moral dimension and conscientiously side. According to results of this study, recommendations for further studies included the use of the Nursing Authority and Autonomy Scale on a larger and different sample, and investigation of the professional autonomy and its associations with patient care outcomes and influencing factors.
Benzer Tezler
- Koruyucu sağlık hizmetlerinde çalışan hemşirelerin görevlerini algılamaları ve gerçekleştirebilme durumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
ZİYAFET UĞURLU HANOĞLU
- Hemşirelerin mesleki rollerine ilişkin özerk davranış ölçeğinin geliştirilmesi: Nitel bir çalışma
Development of an autonomous behavior scale regarding the professional roles of nurses: A qualitative study
GİZEM AÇIKGÖZ
Doktora
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ BAYKAL
- Hemşirelerin klinik liderlik algısının mesleki özerklik üzerine etkisi
The effect of nurses' perception of clinical leadership on professional autonomy
SEHER AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Yeni Yüzyıl ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERHAN ŞAHİNLİ
- Hemşirelik bakımında hemşirenin mesleki özerkliğinin değerlendirilmesi: Niteliksel bir çalışma
Assessment of nurses? professional autonomy in nursing care: A qualitative study
ZEHRA GÖÇMEN BAYKARA
Doktora
Türkçe
2010
Deontoloji ve Tıp TarihiAnkara ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ŞAHİNOĞLU
- Hekim ve hemşirelerin işbirliği: Eğitim ve araştırma hastanesi örneği
Collaboration of physicians and nurses: Example of education and Research Hospital
PINAR ERASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Okan ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIRIM BEYAZIT GÜLHAN