Elektronik atıklardan değerli metallerin biyosorpsiyon yoluyla geri kazanımı
Recovery of precious metals from waste electronics by biosorption
- Tez No: 438125
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYSUN ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Baskılı devre kartı, Biyosorpsiyon, Değerli metal, Elektronik atık, Portakal kabuğu, Biosorption, Orange peel, Precious metal, Printed circuit board, Waste electronic equipment
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Sürekli gelişen teknoloji elektrikli-elektronik eşya kullanımındaki sirkülasyonu da arttırmakta ve bunun sonucu olarak büyük miktarlarda atık kütleleri oluşmaktadır. Atık elektrikli ve elektronik eşyaların (AEEE) yönetiminde izlenecek hiyerarşik düzende, malzemelerin geri kazanımı ayrıcalıklı bir öneme sahiptir. Bu tezde AEEE'lerden malzeme geri kazanımı konusu ele alınmış ve bir AEEE türü olan baskılı devre kartlarından (BDK) değerli metallerin geri kazanımı amaçlanmıştır. Türkiye'de bir yılda ortaya çıkan 539.000 ton elektronik atığın %3,1'ini BDK'lar oluşturmaktadır. BDK yapımında, rezervleri sınırlı olan ve elde edilmeleri için büyük yatırımlar gerektiren değerli metaller kullanılmaktadır. Bu metalleri ağırlıkça %18,4 bakır (Cu), %0,16 gümüş (Ag), %0,04 altın (Au) ve %0,01 paladyum (Pd) oluşturmaktadır. Bu açıdan tezde BDK'ların içeriğindeki değerli metallerin (Cu, Ag, Au ve Pd) geri kazanımı hedeflenmiş ve geleneksel geri kazanım metotlarından farklı olarak biyosorpsiyon uygulaması gerçekleştirilmiştir. Biyosorbent olarak, ülkemizde büyük miktarda açığa çıkan ve sadece hayvan yemi olarak kullanılan bir organik atık türü olan portakal kabukları kullanılmıştır. Çalışmada; adsorplama kapasitesinin arttırılması için portakal kabukları farklı yöntemlerle modifiye edilmiş, buna paralel olarak Cu, Ag, Au, Pd model çözeltileri hazırlanmıştır. Bu çözeltilerde, modifiye edilmiş/edilmemiş portakal kabuklarıyla biyosorpsiyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Tezin son aşamasında ise model çözeltilerde en iyi adsorban özelliğini gösteren biyosorbent türevi kullanılarak, atık BDK'ların pirolizi sonucu elde edilen katı üründen liç yöntemiyle elde edilen çözeltilerde biyosorpsiyon çalışması yapılmış ve sonuç olarak, BDK'lardan yüksek oranlarda metal geri kazanımı sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Continuous improvement of technology promotes the consumption and circulation of the electrical and electronic equipment and as a result, large quantity of waste has increased rapidly. In the hierarchical procedure for an integrated and sustainable WEEE management, material recovery has an inner importance. In this thesis, recovery of materials from WEEE is handled and, recovery of precious metals from printed circuit boards (PCB), a type of WEEE, is aimed. In Turkey, 539,000 tonnes of waste electronics are generated each year and 3.1% of them are constituted by PCBs. PCB production needs to use of some precious metals, which have limited reserves and require sizeable investment to obtain. These metals are compromised by 18.4% copper (Cu), 0.16% silver (Ag), 0.04% gold (Au) and 0.01% palladium (Pd) by weight. In this thesis, it is aimed recovery of precious metals (Cu, Ag, Au and Pd) in PCBs by biosorption, differently from traditional methods. Orange peels, which is an organic waste that occurs in high quantity and can only be used animal feed, were used as the biosorbent. In the study, firstly orange peels were modified by different methods in order to increase the adsorption capacity. Then, Cu, Ag, Au and Pd model solutions were prepared. Secondly, biosorption tests on the model solutions were carried out by modified/unmodified orange peels. At the last stage, biosorption studies on leach solution of solid product obtained from PCB pyrolysis were carried out by using the best biosorbent which were defined by the adsorption results of the model solutions, and as a result, recovery of metals from PCBs was achieved at high rate.
Benzer Tezler
- The selection of the best management technology to recycle precious metals from electric and electronic equipment
Elektrik ve elektronik ekipmanlardan değerli metallerin geri kazanımı için en iyi yönetim teknolojisinin seçimi
EZGİ TUNÇER
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN TALINLI
- Elektronik atıklardan değerli metallerin geri kazanımı
Recovery of precious metals from electronic waste
BETÜL BAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kimya MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU DİDEM ÇORBACIOĞLU
- Elektronik atıklardan değerli metal geri kazanımı
The recycling of precious metals from elecronic waste
BANU ÇEVİKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çevre MühendisliğiSakarya ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİM ÖZDEMİR
- Elektrikli ve elektronik atıklardan değerli metallerin geri kazanımının değerlendirilmesi
Evaluation of recovery of precious metals from waste electrical and electronic equipment
MELİSA NUR ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SİNAN BİLGİLİ
- Pinus brutia tanin polimeri sentezi ile elektronik atıklardan değerli metallerin geri kazanımının araştırılması
Investigation of recovery of precious metals from electronic wastes by synthesis of pinus brutia tanin polymer
TAYFUN YALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Makine MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CAN