Caregiver parents of children with autism spectrum disorder: Need assessment, model testing, and intervention studies
Otizm spektrum bozukluğuna bakım veren ebeveynler: İhtiyaç analizi, model testi ve müdahale çalışması
- Tez No: 439098
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu çalışmanın amacı otizm spektrum bozukluğu tanısına sahip çocukların bakım verenlerinin iyilik hallerini yordayan etmenleri incelemek ve bu bakım verenler için bir grup müdahale programı geliştirmektir. Bu tez birbiri ile ilişkili üç ayrı çalışmadan oluşmaktadır. Bu çalışmalar (1) otizm spektrum bozukluğu birincil bakım verenlerinin problemlerini belirleme, (2) birincil bakım verenlerin iyilik hallerini yordayan etmenleri Holahan ve Moos'un (2007) entegre başa çıkma modeli çerçevesinde ortaya çıkarma ve (3) otizm spektrum bozukluğu birincil bakım verenlerine yönelik bir grup müdahale programı geliştirmek ve uygulamaktır. Birinci çalışma otizm spektrum bozukluğu birincil bakım verenlerinin öznel deneyimlerini 6 katılımcı ile incelemiştir. Bu çalışmada belirlenen temalar yetersiz bilgi, duygular, sosyal destek ve değişim'dir. İkinci çalışma 72 katılımcı ile gerçekleşmiştir. Bakım verenlerin depresif semptom, olumlu duygulanım, olumsuz duygulanım, temel ihtiyaçların karşılanma ve yaşamsal faaliyetleri yerine getirme seviyelerinin yordayan etmenleri belirlemek üzere beş ayrı hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Üçüncü çalışma, birinci çalışmada elde edilen bulgular ışığında bir grup müdahale programı geliştirme ve uygulamayı kapsamaktadır. Bu çalışma 6 katılımcı ile gerçekleştirilmiş ve uygulanan müdahale programının sonunda otizm tanılı çocukların birincil bakım verenlerinde pozitif duygulanım ve iyilik hali göstergeleri (temel ihtiyaçların karşılanması ve yaşamsal faaliyetlerin yerine getirilmesi) puanlarının çalışma öncesi puanlarına göre anlamlı bir şekilde arttığı görülmüştür. Bu üç ayrı fakat ilişkili çalışmanın sonuçlarının olası açıklamaları tartışılmış, çıkarımları ve sınırlılıklarından bahsedilmiştir. Genel olarak bu tez otizm spektrum bozukluğu birincil bakım verenlerinin deneyimlerini ihtiyaç analizi, nitel ve nicel çalışmalarla incelemiş ve birincil bakım verenler için geliştirilebilecek müdahale programları ile ilgili önemli etmenlere ışık tutmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of the present thesis was to examine the predictors of well-being in caregivers of children with autism spectrum disorder and to develop a group intervention program for these caregivers. The current thesis is composed of three interrelated studies, whose aims were (1) to determine the problems of caregivers of autism spectrum disorder, (2) to reveal the predictors of caregiver well-being by using the integrative coping model of Holahan and Moos (2007), and (3) to develop and implement a group intervention program. Study 1 examined subjective experiences of the caregivers of children with autism spectrum disorder. The identified themes were insufficient knowledge, emotions, social support, and change. At Study 2, five hierarchical regression analyses were performed to reveal the predictors of depressive symptoms, positive affect, negative affect, and well-being indicators. Study 3, including development and implementing a group intervention program, was based on the findings of Study 1. Study 3 was conducted with 6 participants and findings revealed that after the intervention program, positive affects scores of caregivers as well as the well-being indicators were significantly increased as compared to their reports before the intervention. The possible explanations for and the implications of findings; and the limitations of these three interrelated studies were discussed. Overall, this thesis examined the factors associated with caregiving experiences of parents of children with autism spectrum disorder by performing need assessment, qualitative and quantitative studies; and it shed light on important factors in the development of an intervention program for caregivers.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip ailelerin bakım verme yükleri ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişki
Investigation of caregiver burden and quality of life of families with children with autism spectrum disorder
MEHMET TOPBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiKTO Karatay ÜniversitesiDisiplinlerarası Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YALÇIN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda prodinorfin gen polimorfizmlerinin ve duyusal farklılıklar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between sensory differences and prodinorphin gene polymophisms in children with autism spectrum disorder
GÜLSÜM DEMİRKAN BAŞKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLFER ŞAHİN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda duyu profili, uyku problemleri ve davranış sorunları ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between sensory profile, sleeping problems and behavior problems in children with autism spectrum disorder
FATMA ÖZER ARİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBELNUR AVCİL
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocukların ebeveynlerinin bakım verme yükü, yaşam doyumu ve başa çıkma tutumlarının incelenmesi
Examination of caregiving burden, life satisfaction and coping attitudes of parents of children diagnosed with autism spectrum disorder
HÜSNA SEMA ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURTEN ELKİN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde COVID-19'un psikososyal ve davranışsal etkileri
Psychosocial and behavioral effects of COVID-19 in children and adolescents with autism spectrum disorder
RUKİYE ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN