Obsesif-kompulsif bozukluğa yönelik tepkilerin sosyo-bilişsel damgalama modeli kapsamında incelenmesi
Examination of the reactions towards obsessive-compulsive disorder from the perspective of social-cognitive stigma model
- Tez No: 441517
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ORÇUN YORULMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışmada, toplumun Obsesif-Kompulsif Bozukluğun (OKB) cinsellik, şiddet, din, kontrol ve bulaşma alt türlerine yönelik damgalayıcı tutum ve davranışlarının Sosyo-Bilişsel Damgalama Modeli çerçevesinde ve Şizofrenik Bozuklukla karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya İzmir'de yaşayan 621 yetişkin katılmıştır. Katılımcıların, bu çalışma kapsamında geliştirilen kişisel bilgi formu ve Ruhsal Bozukluklara Atfedilen Nedenler Ölçeği'ni (RBANÖ) doldurmaları ve seçkisiz olarak verilen 6 vinyetten birini okuduktan sonra vinyette tanımlanan kişiyi düşünerek sosyal mesafe ve ruhsal rahatsızlığa ilişkin olumsuz inançlar ile ilgili ölçekleri doldurmaları istenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda RBANÖ'nün 4'lü faktör yapısına sahip olduğu belirlenmiştir: olumsuz kişilik özellikleri, aile ortamı, olağan yaşam olayları ve biyolojik nedenler. Vinyetlere yönelik sosyal mesafeyi ve olumsuz inançları değerlendiren ölçeklerin toplamı için tek yönlü varyans analizi (ANOVA), inanç ölçeği ve RBANÖ alt boyutlarında tekrarlı ölçümler için varyans analizi uygulanmıştır. Sonuçta, ölçeğin psikometrik özelliklerine dair yapılan analizler RBANÖ'nün genel olarak geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir. Ayrıca şiddet, cinsellik ve şizofreniye yönelik sosyal mesafenin farklılaşmadığı, ancak din, bulaşma ve kontrol vinyetlerine kıyasla katılımcıların daha fazla sosyal mesafe koyma gereği duyduğu bulunmuştur. Bulaşma vinyetinin din ve kontrolden farklılaşmadığı ve din vinyetine yönelik sosyal mesafenin kontrol vinyetinden daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Maddeler incelendiğinde kişisel yakınlık içeren durumlarda (evlilik, saçını kestirme vb.) daha fazla sosyal mesafe ihtiyacının olduğu görülmüştür. Şizofrenik bozukluğa yönelik olumsuz inançların ise kontrol ve bulaşmadan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Özetle araştırma bulguları, OKB'nin cinsellik ve şiddet içerikli türlerinin önemli düzeyde sosyal mesafeyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, bu yönde yapılacak eğitim ve bilgilendirme içerikli müdahalelerin faydalı olacağı kanısına varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The present study is aimed to examine society's stigmatizing attitudes and behaviours towards sexuality, violence, religion, control and contamination subtypes of Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) as compared to schizophrenic disorder within the scope of Social-Cognitive Stigma Model. In the study, 621 adults living in İzmir were recruited. Participants first completed the personal information form and the Causal Attributions Toward Mental Disorders Scale (CAMDS), which was developed in this research. Before filling out the measures about social distance and negative beliefs toward mental illnesses, they randomly read one of the 6 case vignettes. The results of exploratory factor analysis revealed 4 factors for CAMDS, namely negative personality traits, family context, ordinary life events and biological causes. The group comparisons were performed for total scores of the scales, as the repeated measures of variance was conducted for the subscales of measures. In conclusion, the analyses showed that CAMDS is a both reliable and valid measure, and social distance toward violence, sexuality and schizophrenia did not differ, but they were found higher than religion, contamination and control subtypes. Contamination vignette did not differ from religion and control and social distance toward religion vignette was detected higher than control vignette. In general, the need for social distance was higher among situations including personal intimacy; whereas, negative beliefs toward schizophrenia was higher than control and contamination. In sum, the current research findings implied that sexual and violence content of the OCD were asscoiated with more social distance, and thus, interventions including education and information would be beneficial.
Benzer Tezler
- Obsesif-Kompulsif Bozukluk belirtileri ve ı̇lişkili değişkenlerin yetişkin örnekleminde ı̇ncelenmesi: Bir deneyim örnekleme çalışması
Examination of Obsessive-Compulsive Disorder symptoms and associated variables in an adult sample: An experience sampling study
GÜLŞAH DURNA YÜRÜM
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Ergenlerin yas karşısındaki tutumlarının psikopatolojik belirtiler açısından incelenmesi
Examination of adolescents attitudes towards grief in terms psychopathological symptoms
TUNAHAN UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEHER BALCI ÇELİK
- Obsesif kompülsif bozuklukta bilişsel işlevlerin ve klinik özelliklerin olaya ilişkin işitsel uyarılmış potansiyeller (P300) ve nöropsikolojik testler ile ilişkileri
Cognitive functions and clinical aspects in obsessive compulsive disorder: Relation with event-related auditory potentials (P300) and neuropsychological tests
BERNA BİNNUR KIVIRCIK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1999
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KÖKSAL ALPTEKİN
- 5-10 yaş arası duyusal hassasiyeti olan çocukların ebeveynlerinin psikopatolojik sorunlar açısından araştırılması
Investigation of psychopathological issues among parents of children aged 5-10 with sensory sensitivity
DİLEK TUNÇ UĞUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ÖZTAŞ