Geri Dön

Kentsel ve geri plan alan topraklarında bulunan ağır metallere 'toz yutulması, soluma ve temas' yollarıyla insan maruziyetinin değerlendirilmesi

Assessment of human exposure to heavy metals via ingestion, inhalation and dermal contact in urban and background soils

  1. Tez No: 442370
  2. Yazar: HATİCE KÜBRA AKDOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. PERİHAN BİNNUR KURT KARAKUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Ağır metal, insan maruziyeti, kentsel, kırsal, risk değerlendirmesi, toprak kirliliği, Heavy metals, human exposure, urban, background, risk assessment, soil pollution
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 131

Özet

Ağır metaller zaman içerisinde toprakta birikmekte ve canlı organizmalara zarar vermektedir. Bunun yanında toprak verimliliğini azaltmaktadır. Bu çalışmada Aksaray, Uşak, Konya, Elazığ, Malatya, Kayseri, Mersin, Kırıkkale, Kars, Kastamonu, Çankırı, İzmir, İstanbul, Antalya ve Van'da kentsel ve geri plan alanlarından alınan toprak numunelerinde kadmiyum (Cd), civa (Hg), kurşun (Pb), vanadyum (V), krom (Cr), mangan (Mn), kobalt (Co), nikel (Ni), bakır (Cu), çinko (Zn) ve arsenik (As) metal konsantrayonları ICP-MS ile belirlenmiş ve insanların bu ağır metallere yutma, soluma ve temas yollarıyla maruziyetleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda kentsel alanlarda ortalama metal konsantrasyonları Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, As için sırasıyla; 379, 194, 18034, 32294, 41890, 205343, 5957, 1621, 13215, 34035, 5649 µg/kg, kırsal alanlar için ise sırasıyla; 255, 52, 9621, 18363, 40202, 159140, 5444, 577, 6642, 18023, 3821 µg/kg olarak bulunmuştur. Bulunan ağır metal derişimleri Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik'te verilen sınır değerler ile karşılaştırıldığında yalnızca As konsantrasyonlarının bu değerleri aştığı görülmüştür. Kentsel alanlarda kanserojen risk çocuklar ve yetişinler için sırasıyla; 4.71x10-3, 1.81 x10-3, kırsal alanlarda ise sırasıyla; 3.56 x10-3, 1.37 x10-3 olarak bulunmuştur. Kanserojen olmayan riskler ise kentsel alanlarda çocuklar ve yetişkinler için sırasıyla; 304.9 x10-3, 30.7 x10-3, kırsal alanlarda ise sırasıyla; 252.4 x10-3, 25.8 x10-3 olarak belirlenmiştir. Van ve Aksaray'ın çok yüksek, İstanbul'un ise yüksek ekolojik risk seviyesinde olduğu saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Heavy metals accumulate in soil and pose negative effects on living organisms. Additionally, they affect soil fertility. In this study, soil samples from urban and background sites located in Aksaray, Uşak, Konya, Elazığ, Malatya, Kayseri, Mersin, Kırıkkale, Kars, Kastamonu, Çankırı, İzmir, İstanbul, Antaya and Van provinces of Turkey were analyzed to investigate the concentrations of Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn and As using ICP-MS instrument. Based on the results obtained from the analysis, ecological risk assessment and human exposure calculations were conducted. Cooncentrations of Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, As in urban areas were 379, 194, 18034, 32294, 41890, 205343, 5957, 1621, 13215, 34035, 5649 µg/kg, respectively whereas it was 255, 52, 9621, 18363, 40202, 159140, 5444, 577, 6642, 18023, 3821 µg/kg, respectively in bakcground sites. It was determined that only the concentraion of As was exceeded the limit values set in Legislation on Soil Pollution Control and Areas contaminated by Point Sources. Carcinogenic risk values was detected as 4.71x10-3 and 1.81x10-3 in urban areas for children and adults, respectively while it was 3.56x10-3 and 1.37 x10-3 at background sites, respectively. Non-cancerogenic risk values were 304.9x10-3 and 30.7x10-3 in urban areas for children and adults respectively while it was 252.4x10-3 and 25.8x10-3 at background sites, respectively. Results showed that Van and Aksaray had the highest ecological risk whereas Istanbul showed the high ecological risk level.

Benzer Tezler

  1. Hinterlant bağlantılarında yaşanan kentleşme trendinin tarım alanları üzerindeki etkisi: Menemen – Manisa bağlantısı örneği

    The effect of urbanization trend in hinterland connections on agricultural areas: The case of Menemen-Manisa connection

    DERYA ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatEge Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF KURUCU

  2. Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services

    Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi

    MELTEM DELİBAŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZİME TEZER

  3. The effects of restructuring in the property development sector on urban processes: A case study on Erzurum and Kayseri

    Emlak geliştirme sektöründeki yeniden yapılanmanın kentsel süreçlere etkisi: Erzurum ve Kayseri örnekleri

    DEFNE DURSUN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİH ERSOY

  4. Environmental concerns, urban mobility and transport: promoting a roadmap for water-based public transportation in Istanbul

    Çevresel kaygılar, kentsel hareketlilik ve ulaşım: İstanbul'da deniz ulaşımının desteklenmesi için bir yol haritası geliştirilmesi

    İPEK YARGIÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EDA BEYAZIT

  5. La politique regionale de l'Union Europeenne

    Avrupa birliği'nin bölgesel politikası: The regıonal policy of European Unıon

    MEHMET BEŞEK

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2006

    Uluslararası İlişkilerGalatasaray Üniversitesi

    Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ENİS TULÇA