Kentsel ve geri plan alan topraklarında bulunan ağır metallere 'toz yutulması, soluma ve temas' yollarıyla insan maruziyetinin değerlendirilmesi
Assessment of human exposure to heavy metals via ingestion, inhalation and dermal contact in urban and background soils
- Tez No: 442370
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PERİHAN BİNNUR KURT KARAKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Ağır metal, insan maruziyeti, kentsel, kırsal, risk değerlendirmesi, toprak kirliliği, Heavy metals, human exposure, urban, background, risk assessment, soil pollution
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Ağır metaller zaman içerisinde toprakta birikmekte ve canlı organizmalara zarar vermektedir. Bunun yanında toprak verimliliğini azaltmaktadır. Bu çalışmada Aksaray, Uşak, Konya, Elazığ, Malatya, Kayseri, Mersin, Kırıkkale, Kars, Kastamonu, Çankırı, İzmir, İstanbul, Antalya ve Van'da kentsel ve geri plan alanlarından alınan toprak numunelerinde kadmiyum (Cd), civa (Hg), kurşun (Pb), vanadyum (V), krom (Cr), mangan (Mn), kobalt (Co), nikel (Ni), bakır (Cu), çinko (Zn) ve arsenik (As) metal konsantrayonları ICP-MS ile belirlenmiş ve insanların bu ağır metallere yutma, soluma ve temas yollarıyla maruziyetleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda kentsel alanlarda ortalama metal konsantrasyonları Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, As için sırasıyla; 379, 194, 18034, 32294, 41890, 205343, 5957, 1621, 13215, 34035, 5649 µg/kg, kırsal alanlar için ise sırasıyla; 255, 52, 9621, 18363, 40202, 159140, 5444, 577, 6642, 18023, 3821 µg/kg olarak bulunmuştur. Bulunan ağır metal derişimleri Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik'te verilen sınır değerler ile karşılaştırıldığında yalnızca As konsantrasyonlarının bu değerleri aştığı görülmüştür. Kentsel alanlarda kanserojen risk çocuklar ve yetişinler için sırasıyla; 4.71x10-3, 1.81 x10-3, kırsal alanlarda ise sırasıyla; 3.56 x10-3, 1.37 x10-3 olarak bulunmuştur. Kanserojen olmayan riskler ise kentsel alanlarda çocuklar ve yetişkinler için sırasıyla; 304.9 x10-3, 30.7 x10-3, kırsal alanlarda ise sırasıyla; 252.4 x10-3, 25.8 x10-3 olarak belirlenmiştir. Van ve Aksaray'ın çok yüksek, İstanbul'un ise yüksek ekolojik risk seviyesinde olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Heavy metals accumulate in soil and pose negative effects on living organisms. Additionally, they affect soil fertility. In this study, soil samples from urban and background sites located in Aksaray, Uşak, Konya, Elazığ, Malatya, Kayseri, Mersin, Kırıkkale, Kars, Kastamonu, Çankırı, İzmir, İstanbul, Antaya and Van provinces of Turkey were analyzed to investigate the concentrations of Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn and As using ICP-MS instrument. Based on the results obtained from the analysis, ecological risk assessment and human exposure calculations were conducted. Cooncentrations of Cd, Hg, Pb, V, Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, As in urban areas were 379, 194, 18034, 32294, 41890, 205343, 5957, 1621, 13215, 34035, 5649 µg/kg, respectively whereas it was 255, 52, 9621, 18363, 40202, 159140, 5444, 577, 6642, 18023, 3821 µg/kg, respectively in bakcground sites. It was determined that only the concentraion of As was exceeded the limit values set in Legislation on Soil Pollution Control and Areas contaminated by Point Sources. Carcinogenic risk values was detected as 4.71x10-3 and 1.81x10-3 in urban areas for children and adults, respectively while it was 3.56x10-3 and 1.37 x10-3 at background sites, respectively. Non-cancerogenic risk values were 304.9x10-3 and 30.7x10-3 in urban areas for children and adults respectively while it was 252.4x10-3 and 25.8x10-3 at background sites, respectively. Results showed that Van and Aksaray had the highest ecological risk whereas Istanbul showed the high ecological risk level.
Benzer Tezler
- Hinterlant bağlantılarında yaşanan kentleşme trendinin tarım alanları üzerindeki etkisi: Menemen – Manisa bağlantısı örneği
The effect of urbanization trend in hinterland connections on agricultural areas: The case of Menemen-Manisa connection
DERYA ÖZER
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- The effects of restructuring in the property development sector on urban processes: A case study on Erzurum and Kayseri
Emlak geliştirme sektöründeki yeniden yapılanmanın kentsel süreçlere etkisi: Erzurum ve Kayseri örnekleri
DEFNE DURSUN
Doktora
İngilizce
2015
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİH ERSOY
- Environmental concerns, urban mobility and transport: promoting a roadmap for water-based public transportation in Istanbul
Çevresel kaygılar, kentsel hareketlilik ve ulaşım: İstanbul'da deniz ulaşımının desteklenmesi için bir yol haritası geliştirilmesi
İPEK YARGIÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT
- La politique regionale de l'Union Europeenne
Avrupa birliği'nin bölgesel politikası: The regıonal policy of European Unıon
MEHMET BEŞEK
Yüksek Lisans
Fransızca
2006
Uluslararası İlişkilerGalatasaray ÜniversitesiAvrupa Birliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ENİS TULÇA
