Kentsel katılım mekanizması olarak dijital ve geleneksel verinin birlikte çalışabilirliği üzerine bir model denemesi, Esenyurt ilçesi kamusal alanları

A model experiment on interoperability of digital and traditional data as an urban participation mechanism, public areas of Esenyurt district

PDF İndir

Tez No: 907061
Yazar: MELİKE AKKAYA
Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM ÖZÇEVİK
Tez Türü: Doktora
Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2024
Dil: Türkçe
Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 304

Özet

Şehir planlama disiplini, insanların yaşam alanlarını iyileştirme, onlara eğitim, barınma, rekreasyon ve sağlık gibi hizmetleri erişilebilir ve sürdürülebilir bir şekilde sunma, aynı zamanda toplumla sürekli iletişim halinde olarak ihtiyaçlarını, beklentilerini, sorunlarını ve memnuniyetlerini öğrenmeyi hedefleyen bir bilim dalıdır. Bu alan, çeşitli modeller ve kuramlarla desteklenerek, teknolojiden ve teknolojinin sunduğu imkanlardan maksimum düzeyde yararlanmaktadır. Akıllı şehircilik gibi yaklaşımlar, teknolojinin kentsel hizmetlere ve kent planlama sürecine entegrasyonunu teşvik etmektedir. Sağlıktan ulaşım hizmetlerine, çevrimiçi uygulamalardan yönetişim araçlarına kadar birçok katmanda dijitalleşmenin getirdiği gelişmeler gözlemlenmektedir. Bu gelişmelerden biri, toplum ile yönetim birimleri arasındaki iletişimi sağlayan kanallar, ara yüzler, uygulamalar ve araçlardır. Kent kullanıcıları, kentsel alan kullanımlarıyla ilişkili olarak çeşitli veriler üretmekte ve bu verileri kentsel hareketlilikleri için kullanmaktadır. Yönetim birimleri ise bu verilerden faydalanarak kent ve kentliler hakkında sahip oldukları bilgileri genişletebilme potansiyeline sahiptir. Katılımcı planlamanın bir gereği olan bu iletişim araçları hem yönetimlerin toplumdan bilgi almasına hem de toplumun yönetim kurumlarından geri bildirim almasına imkân tanımaktadır. Bu karşılıklı etkileşim, bilim, teknoloji ve toplum araştırmalarına kadar uzanmaktadır. Teknoloji ve toplumun birbirini karşılıklı etkilediği ve yönlendirdiği kabulüyle bu ilişkiye kent öğesi de eklenmektedir. Dijital verileri üreten ve kullanan toplum, aynı zamanda kullandıkları mekanlar hakkında da veri üretmekte ve bu verilerden faydalanmaktadır. Planlama kurumları ve yöneticiler, üretilen ve kullanılan verilerden anlam çıkararak, verilerin toplanmasını ve dağıtılmasını sağlayarak ve gerektiğinde geri bildirimlerle kentsel kullanıcılarla iletişime geçerek teknoloji ve toplum ilişkisinde yer almaktadır. Planlama disiplininin ve yönetim kurumlarının fayda sağlayabileceği verilerin başında, kentsel mekanlar hakkında üretilen veriler gelmektedir. Bu veriler, toplumun mekânsal kullanım örüntülerini ve eğilimlerini sunduğu gibi, mekanlar hakkındaki görüş ve yorumları da içermektedir. Plancılar için değerli olan bu veriler, son 10 yılda önemli gelişmeler göstermiş ve toplumsal fayda amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Ancak, bu verilerin kullanımı konusunda henüz sistematik bir yaklaşım veya model geliştirilmemiştir. Bu veriler, her ne kadar faydalı ve potansiyel vadeden bilgiler sunsa da teknik uzmanların bilgi ve çabalarıyla sınırlı kalmakta ve şehir plancıları gibi uzmanların yaygın olarak kullanımı mümkün olamamaktadır. Bu sebeple, sosyal bilimciler dahil olmak üzere kentsel alanlarla ilgili kararlar alan uzmanların kullanabileceği modellerin üretilmesi ve yönetim birimlerine sunulması gerekmektedir. Bu kaygı ile üretilen bu tez, dijital verilerin derlenmesinden itibaren plan ve proje üretimine kadar devam eden tüm süreci tarif edebilen bir model geliştirmiştir. Araştırmanın en önemli çıktısı olan dijital verilerin katılımcı planlama süreçlerine entegrasyonunu sağlayacak bu model, kentsel kullanıcıların görüşlerini daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmeyi ve planlama süreçlerine doğrudan katılımını sağlamayı hedeflemektedir. Ayrıca, dijital veri setlerinin geleneksel veri setleriyle birlikte kullanımının, karar alma süreçlerinin güvenilirliğini ve kapsayıcılığını artırabileceği gösterilmiştir. Dijital veri setlerinin mevcut geleneksel veri setlerine entegre edildiği modelde, ilk aşama verinin derlenmesi, temizlenmesi ve analiz edilerek sunulmasıdır. Bu aşamadan sonra, kullanıcı dostu bir ara yüz aracılığıyla sonuçlar uzmanlara, akademisyenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve karar alıcılara sunulmaktadır. Bu sonuçların değerlendirilmesi ve kısa, orta ve uzun vadede üretilen plan ve projelere girdi sağlaması ve toplumla iletişim kanalı olması hedeflenmektedir. Burada önemli olan husus, dijital verilerin tek başına kullanılmasından ziyade, anket ve mülakat gibi geleneksel verilerle birlikte kullanılmasıdır. Bu nedenle, tez kapsamında pilot anket, mülakat ve yüz yüze saha anketi ile birlikte, seçilen alanlar için dijital veri analizi de uygulanmıştır. Çalışmanın dışsal geçerliliğini test etmek amacıyla, turistik ve yaygın olarak çalışılan kamusal alanlar yerine, genel olarak yerel toplulukların kullandığı kamusal alanlar seçilmiştir. Bu bağlamda, İstanbul'un ve Türkiye'nin en kalabalık ilçesi olmasına rağmen yetersiz yeşil alanlara sahip olan Esenyurt ilçesi ve bu ilçede yer alan 4 park ve 1 meydan seçilmiştir. İlk olarak, bu parklarda ve meydanda pilot anket gerçekleştirilmiş ve sivil toplum kuruluşları, ilçede ikamet eden uzmanlar ve muhtarlar ile mülakatlar yapılmıştır. Daha sonra, eş zamanlı olarak parklara ve meydana ait dijital veriler derlenmiş ve bu mekanlarda yüz yüze saha anketi gerçekleştirilmiştir. Tüm bu verilerin analiz edilmesi ve karşılaştırılması sonucunda, her bir veri setinin genel olarak benzer sonuçlar sunduğu, ancak detaylarda birbirlerini tamamlayan, farklı bilgiler ortaya koyabildikleri görülmüştür. Buradan hareketle model kapsamında da önerildiği gibi, geleneksel ve dijital verilerin birlikte kullanılması planlama kararlarını geliştirme ve kapsayıcılığını artırma pontansiyeli taşımaktadır. Esenyurt ilçesinde yer alan parklara ve meydana dair kullanıcı memnuniyetleri, kullanım farklılıkları, şikayetler ve beğeniler çeşitli veri setleri üzerinden analiz edilmiştir. Esenyurt Meydanı'nın özellikle göçmen gruplar tarafından yoğun kullanımı, meydanın kalabalık ve hareketli bir yapıya bürünmesi ve yerel grupların başka bölgelere kaymasına yol açtığı, elde edilen önemli sonuçlar arasındadır. Benzer şekilde, parklarla ilgili bilgiler de aynı doğrultudadır. Göçmenlerin yoğun kullanımı, kalabalık olması ve piknik ve mangal gibi etkinliklerin sıklıkla yapılması hem yorumlarda hem mülakatlarda hem de anketlerde belirgin olarak ortaya çıkmaktadır. Bu konuların nedenleri sadece ilçenin değil, aynı zamanda ilin ve ülkenin genel gündemi, sosyoekonomik durumu ve mevcut eğilimleri göz önünde bulundurularak anlaşılabilmektedir. Buradan hareketle, büyük verinin tek başına analiz edilmesi karar alıcılara yeterli bilgi sunamayacağından, sosyal bağlamın da birlikte ele alınması ve bu sayede genel çerçevenin anlaşılması önerilmektedir. Tez kapsamında üretilen model ile modelin test edilmesi amacıyla toplanan veriler, uygulanan analizler ve sunulan çıktılar, yerel yönetimlerde ilgili birimlerde çalışan uzmanlar ile gerçekleştirilen odak gruplar ile değerlendirilmiştir. Odak grup katılımcılarının değerlendirmelerindeki ortak söylemlerde veri seti, kullanım yöntemi ve veri akışını sistematiğe yerleştiren modelin gelecek vadettiği ancak henüz hem kurumsal hem de kamu tarafında yeterli seviyede teknoloji ve dijital araç kullanımına erişilemediği dikkat çekmiştir. Mevcut durumda kullanılmaya çalışılan ara yüzler ve sistemler olsa da kullanımlarının yaygınlaşması için zamana ihtiyaç bulunmaktadır. Öte yandan, dijital verilerin çeşitliliğinin artırılması ve kurumlar tarafından daha fazla kullanılması önerilmiş ve bunun gibi modellerin yol gösterici olabileceği aktarılmıştır. Bu tez, dijital veri entegrasyonunun katılımcı planlama süreçlerine nasıl entegre edilebileceğine dair bir model önerisi sunarak planlama çalışmalarına önemli bir katkı sağlamayı hedeflemektedir. Teknoloji ve toplum ilişkisi bağlamında kentler, bu ilişkiye zemin hazırlayan ve bu ilişkiden etkilenen önemli bir öğe olarak öne çıkmaktadır. Kent planlama ise, planlama esaslarını gözeterek bu karşılıklı etkileşimlerin etik çerçevede kalmasını ve kentsel mekanların kullanıcıları tarafından eşit ve adil bir şekilde kullanılmasını sağlayan düzenleyici bir rol üstlenebilir. Geliştirilen bu model, dijital verilerin teknokratik yönetişim kalıplarına girmeden, sosyal fayda sağlamaya yönelik nasıl kullanılabileceğini göstermektedir. Dil bariyerleri ve bütçe kısıtlamaları saha çalışmalarının kapsamını etkileyen başlıca faktörler olmasına rağmen, birçok dijital verinin katılımcı planlama çalışmalarına eklenmesi ve mekânsal kararları yönlendirmesi mümkündür. Gelecek çalışmalarda, benzer modellerin farklı bölgelerde uygulanabilirliği ve etkinliği araştırılabilir. Bu şekilde, katılımcı planlama süreçlerinde dijital veri entegrasyonunun potansiyeli daha etkin bir şekilde değerlendirilebilir. Özellikle yapay zekâ ve büyük veri çalışmalarının hızla geliştiği bu dijital çağda, planlama disiplini de kenti ve kentliyi daha iyi anlamaya yönelik daha gelişmiş, kapsayıcı ve etkin araçlar kullanmalı ve çalışmalarını bu doğrultuda ilerletmelidir. Bu çalışmaların etik değerleri istisnasız olarak koruması ve teknoloji kullanımından ziyade insanı ve toplumu önceliklendirerek kararlar alması esas kabul edilmelidir. Böylelikle, teknolojik gelişmelere ayak uydururken toplumsal faydanın gerçek anlamda gözetilmesi mümkün hale gelecektir.

Özet (Çeviri)

Urban planning is a discipline aimed at improving living spaces for people and providing accessible and sustainable services such as education, housing, recreation, and health. It also aims to learn about the needs, expectations, issues, and satisfaction of the community through constant communication. This field is supported by various models and theories, maximizing the use of technology and its possibilities. Approaches like smart city promote the integration of technology into urban services and planning processes. Advances brought by digitalization are observed in many layers, from health to transportation services and online applications to governance tools. One of these advancements is the platforms, interfaces, applications, and tools that facilitate communication between society and administrative units. Urban users produce various data related to their urban space usage and utilize this data for their urban mobility. Administrative units have the potential to expand their knowledge about the city and its inhabitants by leveraging this data. These communication tools, a necessity for participatory planning, enable administrations to gather information from society and allow society to receive feedback from administrative institutions. This mutual interaction extends to science, technology, and society research. With the recognition that technology and society mutually influence and direct each other, the urban element is also included in this relationship. The society that produces and uses digital data also generates data about the spaces they use and benefits from this data. Planning institutions and administrators interpret the produced and used data, ensure the collection and distribution of data, and communicate with urban users through feedback, thereby participating in the technology and society relationship. Among the valuable data for the planning discipline and administrative institutions are the data produced about urban spaces. This data not only presents the spatial usage patterns and trends of the society but also includes opinions and comments about the urban spaces. This valuable data for planners has shown significant developments over the past decade and has started to be used for social benefit. However, a systematic approach or model for using this data has not yet been developed. Although this data offers useful and promising information, it is limited to the knowledge and efforts of technical experts and is not widely accessible for use by professionals like urban planners. Therefore, models that can be used by experts involved in decision-making about urban areas, including social scientists, need to be developed and presented to administrative units. With this concern, this thesis has developed a model capable of simulating the entire process from the compilation of digital data to the production of plans and projects. This model, the most important outcome of the research, aims to provide a comprehensive evaluation of urban users' opinions and enable their direct participation in the planning processes by integrating digital data into participatory planning processes. Additionally, it has been shown that using digital data sets in conjunction with traditional data sets can enhance the reliability and inclusivity of decision-making processes. The model is integrated into existing traditional data sets, and employs a mixed-method approach, combining both qualitative and quantitative data collection and analysis methods. Traditional data collection methods, such as pilot surveys, interviews, and face-to-face field surveys, are used alongside digital data analysis. The research process involves several key steps: The initial phase involves compiling and cleaning the data from various sources, ensuring that the data is accurate and ready for analysis. The cleaned data is analyzed to extract meaningful insights. This includes both qualitative analysis of textual data and quantitative analysis of numerical data. The digital data is integrated with traditional data sets to provide a comprehensive understanding of urban spaces and user experiences. The results are presented through a user-friendly interface to experts, academics, non-governmental organizations, and decision-makers for further evaluation. Based on the feedback from various stakeholders, the model is refined and iterated to improve its effectiveness and applicability. These results are intended to provide input for plans and projects produced in the short, medium, and long term and serve as a communication channel with society. It is important here to use digital data together with traditional data like surveys and interviews rather than relying on digital data alone. Therefore, within the scope of the thesis, pilot surveys, interviews, and face-to-face field surveys were conducted, and digital data set analysis was also applied for the selected areas. To test the external validity of the study, public spaces generally used by local communities were selected instead of touristy and widely studied public spaces. In this context, Esenyurt, the most populous district of Istanbul and Turkey but lacking sufficient green spaces, and 4 parks (Gaziler Park, Şehitler Park, Necmettin Erbakan Park, and Recep Tayip Erdoğan Park) and 1 square (Esenyurt Square) within this district were selected. Initially, pilot surveys were conducted in these parks and squares, and interviews were held with non-governmental organizations, local experts residing in the district, and neighborhood representatives. Subsequently, digital data sets for the parks and the square were compiled simultaneously, and face-to-face field surveys were conducted in these areas. As a result of analyzing and comparing all these data, it was found that each data set generally presented similar results but could reveal different information in detail. The analysis of these data sets in Esenyurt highlighted several key findings: The study identified common themes in user satisfaction and complaints across various urban spaces in Esenyurt. For instance, Esenyurt Square is heavily used by immigrant groups, leading to a crowded and dynamic environment, which in turn causes local groups to move to other areas. Similarly, parks are frequently used for picnics and barbecues, leading to overcrowding. The research showed distinct usage patterns among different user groups. Immigrant groups tend to use specific areas more intensively, which affects the overall dynamics of these spaces. The reasons for these issues can be understood by considering not only the district's but also the city's and the country's general agenda, socioeconomic status, and current trends. Based on this, it is suggested that analyzing big data alone does not provide sufficient information for decision-makers, and the social context should also be considered to understand the overall framework. Therefore, as suggested in the model, the combined use of traditional and digital data improves and increases the inclusivity of planning decisions. The integration of digital data provides a valuable feedback mechanism for planning institutions and administrators. This allows for real-time adjustments and improvements based on user feedback. The primary outcome of this research is developing a model that facilitates the integration of digital data into participatory urban planning processes. This model aims to evaluate urban users' opinions more comprehensively and ensure their direct participation in planning processes. The proposed model includes these components: A framework that integrates digital data with traditional data sets, allowing for comprehensive analysis and planning. An interface that presents the results of the analysis to various stakeholders, enabling them to make informed decisions. A feedback loop that allows for continuous improvement based on user feedback and evolving urban dynamics. The model demonstrates how digital data can be used to achieve social benefits without falling into technocratic governance patterns. It emphasizes the importance of using digital data alongside traditional methods to provide a holistic view of urban spaces and their usage. The data collected for testing the model developed within the scope of the thesis, the analyses conducted, and the outputs presented were evaluated through focus groups with experts working in relevant units of local administrations. Common statements in the evaluations of focus group participants highlighted that the model, which systematizes the data set, usage method, and data flow, is promising. However, it was noted that both institutions and the public have not yet reached a sufficient level of technology and digital tool usage. Although there are currently interfaces and systems being attempted, their widespread use requires time. On the other hand, it was suggested to increase the diversity of digital data and to use them more by institutions, indicating that such models could be guiding. This thesis makes a significant contribution to the planning methodologies by proposing a model on how to integrate digital data into participatory planning processes. As a result, in the technology and society relationship, cities are important elements that provide the groundwork for this relationship and are affected by it. Urban planning can play a regulatory role that ensures these mutual interactions remain within an ethical framework and that urban spaces are used equitably and justly by their users. The developed model demonstrates how digital data can be used for social benefit without falling into technocratic governance patterns. Although language barriers and budget constraints are the main factors affecting the scope of field studies, it is possible to integrate and guide spatial decisions with digital data. Future research can explore the applicability and effectiveness of similar models in different regions, thus more effectively evaluating the potential of digital data integration in participatory planning processes. The integration of digital data into urban planning can provide valuable insights and guide spatial decisions, leading to more inclusive and responsive urban environments. In summary, this thesis demonstrates the significant potential of digital data to enhance participatory urban planning processes. By integrating digital data with traditional methods, urban planners can achieve a more comprehensive understanding of user needs and preferences, leading to better-informed and more inclusive planning decisions. This thesis aims to make a significant contribution to planning studies by proposing a model for integrating digital data into participatory planning processes. Cities play a crucial role in the relationship between technology and society, serving both as the groundwork for this interaction and as entities influenced by it. Urban planning, by adhering to fundamental planning principles, can regulate these interactions within an ethical framework, ensuring that urban spaces are used equitably and fairly by their users. It is essential that these efforts consistently uphold ethical values, prioritizing human and societal considerations over mere technological use. By doing so, it will be possible to truly ensure societal benefit while keeping pace with technological advancements.

Benzer Tezler

Tez No
756144
Smart city concept and urban planning: Geographical analysis of the smart city index and implications for Turkish context
Akıllı kent kavramı ve kent planlama: Akıllı kent indeksinin coğrafi çözümlemesi ve Türkiye bağlamına ilişkin çıkarsamalar
KABEER SALEH TIJJANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Şehircilik ve Bölge Planlama Mersin Üniversitesi
Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN SARIKAYA LEVENT
Tez No
887938
Guiding place-based plans with local participation to address urban inequality: The case of İstanbul city council and its katilim kafe initiative
Kentsel eşitsizliği gidermek için yerel katılımla mekânsal planları yönlendirmek: İstanbul kent konseyi ve katilim kafe girişimi örneği
SALEH MALEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlama İstanbul Teknik Üniversitesi
Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK DEMİREŞ ÖZKUL
Tez No
335773
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kurulması(644 sayılı KHK) ile planlama yetkilerinin merkezileşmesi ve kent mekânına etkileri: Çorlu örneği
Centralization of planning authority by the establishment of the Ministry of Environment and Urbanization (by the law no. 644) and effects of urban space (Çorlu case)
SİNEM GÜNERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Şehircilik ve Bölge Planlama İstanbul Teknik Üniversitesi
Şehir Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEVKİYE ŞENCE TÜRK
Tez No
660472
Türkiye'de su hakkı
The right to water in Turkey
YILDIZ AKEL ÜNAL
Doktora
Türkçe
2021
Hukuk Galatasaray Üniversitesi
Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN BÜLBÜL
Tez No
150852
Local dynamics in the process of conservation and restoration and restoration projects in Kastamonu
Kastomonu'da koruma ve restorasyon projeleri sürecinin yerel dinamikleri
AYSU KES
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Şehircilik ve Bölge Planlama Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL KALAYCIOĞLU

Geri Dön