Koyu yüzlü çizi-kazı bezekli çanak çömlek ışığında Orta Anadolu'da Orta Kalkolitik'e geçiş sorunu
The problem of the Middle Chalcolithic transition in the Central Anatolia in the light of dark faced incised pottery
- Tez No: 443207
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERHAN BIÇAKÇI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Orta Anadolu, Kalkolitik Dönem, Gelveri, Tepecik-Çiftlik, çanak çömlek, çizi-kazı ve nokta bezeme, Central Anatolia, Chalcolithic Period, Gelveri, Tepecik-Çiftlik, pottery, incised decoration
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Öncesi Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Koyu yüzlü, çizi-kazı bezemeli çanak çömlek, elli yılı aşkın bir süredir Volkanik Kapadokya Bölgesi'nde yer alan Gelveri yerleşmesinden bilinmektedir. Daha önceki yıllara dayanan araştırmalarda yerleşme, Son Kalkolitik ve Prof. Ufuk Esin'in 1990'ların başında gerçekleştirdiği çalışmalarla Orta Kalkolitik'e tarihlendirilmiştir. Bölgede son on yılda gerçekleştirilen ve aralarında Gelveri sondajlarının da bulunduğu yeni araştırmalar ve devam eden kazılar, MÖ 6. binyılın ilk yarısına tarihleyebilinecek kronokültürel yapıyı gözler önüne sermektedir. Tepecik-Çiftlik'in 4 ayrı yerleşim evresinden izleyebildiğimiz Kalkolitik 2. tabakası, bölgenin geçirdiği sosyo-ekonomik yapının çanak çömlekler üzerinden okunmasını mümkün kıldığı kadar, Gelveri Kültürü'nün tanımlayıcı ögesi olan çizi, kazı ve nokta bezemeli çanak çömleğin Neolitik devamlılığa sahip bir yerleşmede geçirdiği aşamaları da gözler önüne sermektedir. Söz konusu tabakanın evrelerinin tanımlanması ve daha sonraki aşamada Orta Anadolu ile ilişkili bölgelerle beraber ele alınmasıyla İlk Kalkolitik Dönem'in krono-kültürel yapısı daha iyi etüt edilebilir hale gelmiş ve çizi, kazı ve noktalama bezemelerin Orta Kalkolitik Dönem'den daha öncesine dayanan kültürel bağları ortaya konulmuştur. Yerleşmenin Kalkolitik tabakasının son evresi kültürel anlamda gerçek bir kesintinin varlığını işaret etmektedir. Bu evredeki kültürel göstergeler, kabaca MÖ 5500'le beraber Anadolu'nun genelinde görülen kökten bir değişimi işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Since over fifty years, dark faced incised pottery is known from Gelveri, a settlement which was situated in the region namely“Volcanic Cappadocia”. Previously, the site had been dated different time periods within several researches and finally in the light of the current studies which reveal Northwestern ties based on the distribution area of the incised pottery assemblages, the settlement was dated to Middle Chalcolithic Period. New archeological researches emerged in past decade in the region, including Gelveri short-term excavations and general chronological framework became clearer with the help of continuous works at Tepecik-Çiftlik and Köşk Höyük. Especially Tepecik-Çiftlik's last occupation levels (Level 2) and its 4 different occupation phases both reveals new socio-economic aspects of pottery repertoire and Neolithic origins of incised pottery examples were formerly ignored in archaeological debates. Relevant occupation phases not only helps to reconstruct Volcanic Cappadocian chronological framework but also demonstrates cultural ties established with other regions especially Central Anatolian steppes. The last occupation phase also points out similar changing tendencies in other parts of Anatolia which usually called“cultural interruption”or Middle Chalcolithic in other sense.
Benzer Tezler
- Koyu yüzlü açkılı mallar ile karaz keramiği arasındaki ilişkiler sorunu
Stressing the relationship between dark faced burnished wares and Karaz wares
ALİ ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH SEMİH GÜNERİ
- Domuztepe verileri ışığında koyu yüzlü kapların Türkiye'nin Doğu Akdeniz'indeki konumu
The state of dark-faced wares in the Turkish Eastern Mediterranean on the light of the Domuztepe data
BEYZANUR KARGI
- Ege Gübre kazısında ortaya çıkarılan kalkolitik dönem çanak-çömlekleri
Chalcolithic pottery unearthed in Ege Gübre excavations
DERYA YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ArkeolojiEge ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALUK SAĞLAMTİMUR
- Balkanlar ve Anadolu: MÖ 6. bin ortasından 5. bin ortasına kadar
Balkans and anatolia between the middle of the 6th millennium bc until the middle of the 5th millennium bc
MIROSLAV RAZUM