1960 sonrası tiyatromuzda oyun yazarlığından örneklerle politik mizah
Political humor in our theater after 1960 with examples of playwriting
- Tez No: 443222
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FAKİYE ÖZSOYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Politik Tiyatro, Taşlama, Kara Mizah, Politik Mizah, Political Theater, Satire, Dark Comedy, Political humor
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu tezde, 1960 sonrası tiyatromuzda altı farklı yazarın oyunları üç bölümde sınıflandırılarak politik taşlama modellemeleri incelendi. Öncelikle Dünya Tiyatrosunda politik kuramın gelişimi, tiyatromuza olan etkisi, giriş bölümünde değerlendirildi. İlk bölümde Geleneksel Halk Tiyatrosu ve Epik Yaklaşımın Politik Taşlama Modellemeleri başlığı altında Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım, Şahları da Vururlar oyunlarının politik taşlama özelliği ele alınmıştır. Bu bölümde incelenen oyunlarda halk-devlet ilişkisi sorgulanmaktadır. Ezen ile ezilenin bağlantısını aktaran oyunlar, geleneksel halk tiyatrosundan ve epik özellikten yararlanılarak yazılmıştır. İkinci bölüm ise Politik Taşlamada Kara Mizahın Absürd ve Groteskle Birleşmesi başlığı altında Ayak Bacak Fabrikası ve Bina oyunları ele alınmıştır. Devlet tarafından var edilen mekanizmaların işleyiş biçimi absürd ve grotesk biçemle oyunlarda aktarılmaktadır. Toplumsal ve politik meseleler sembollerle politik taşlama üslubunda izleyici/okuyucuyla paylaşılmıştır. Tiyatroda kara mizahın, karşı duruşun, başkaldırının en etkili olduğu yöntemlerden biri olduğu ileri sürülebilir. Dolayısıyla bu bölümde kullanılan metaforlar politik olayların mizahi bir dille nasıl aktarıldığını göstermektedir. Son bölümde Belgesel Oyunlarda Kara Mizah başlığında, Uğur Mumcu'nun yazdığı, Rutkay Aziz'in oyunlaştırdığı Sakıncalı Piyade oyunu ile aydınların öldürülme meselesi üzerinden belgesel nitelikteki eserin politik taşlama ile olan bağlantısı incelenmiştir. Tiyatromuzda politik tiyatro kuramının kara mizah, yergi, alaylama ile bütünleşen yapısı, bu bağlamda oyunlar üzerinden örneklerle açıklanmıştır. Her bölümde, yazarların hayatları, toplumsal meselelere yaklaşımları, ardından oyunların alımlama kuramları bağlamında dramaturjik incelemeleri, kara mizahın eserlerde kullanım biçemleri ve politik taşlama ile olan bağlantıları ele alınmıştı.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to present six models for the political satire in Turkish Theatre after 1960. It is categorized in three parts. In the introduction part, a brief summary of the political theatre of the theater people Piscator, Brecht, Dario Fo who influenced Turkish playwrights is introduced. By looking at Traditional PopularTheater and Political Satire of the Epic Approach, the first part examines characteristics of the political satire of Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım, Şahları da Vururlar, questioning the relationship between state and the individual citizens and narrating the connection between the oppressor and the oppressed with a critical perspective in their contents and combining the forms of theTurkish traditional popular theater and epic expressions in their structures. The second part is about Integrating Dark Comedy with Absurd and Grotesque in Political Satire in which two plays Ayak Bacak Fabrikası and Bina are examined. In these plays absurd and grotesque forms are used to reveal how the state runs a mechanism full of hypocrisy functioning against the individual citizens. In the final part of the thesis, Dark Comedy In the Documentary Plays, a documentary play Sakıncalı Piyade written by Uğur Mumcu is analyzed. The play is about the judiciary sytem during the military coup of March 12,1970 and the historical period full of assasinations of intellectuals since then. In the analysis of the plays, reception theory, hermenoutics and deconstruction methods are used.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi oyun yazarlığında gerçekçilik
Realism in game writing in The Republican Period
KADİR YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıKocaeli ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SEMA GÖKTAŞ
- Bir dışlama pratiği olarak homofobi ve 2000 sonrası Türk oyun yazarlığına yansımaları
Homophobia as an exclusion practice and its reflections on Turkish playwriting after 2000
EZGİ UZUNDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BELKIS
- Epik tiyatronun Türk edebiyatına yansıması ve eserlerin incelenmesi
The reflection of the epic theater in Turkish literature and the examination of the works
FATİH BAYRAM
Doktora
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü SanatlarıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF YILMAZ
- Arnold Wesker'in oyunlarındaki kadınlarda toplumsal bilinç ve duyarlık
Başlık çevirisi yok
Ş.NÜVİT MORTAN
Doktora
Türkçe
1990
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. CEVAT ÇAPAN
- Savaş sonrası (1950-1960) İngiliz tiyatrosunda Anti-kahraman
Antihero in post-war British drama (1950-1960)
MURAT KADİROĞLU
Doktora
Türkçe
2014
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜKET BELGİN ELBİR