Nanohybrid photocatalytic filter production via electrophoretic deposition
Elektroforetik depozisyon yöntemiyle nano hibrit fotokatalitik filtre üretimi
- Tez No: 444111
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALİ KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Mühendislik Bilimleri, Science and Technology, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Günümüzde artan endüstrileşme, yüksek nüfus artışı ve kentselleşme ile birlikte insanlığı tehdit eden bir çok sorun ortaya çıkmıştır. Başta gelen sorunlardan biri de, insan yaşamının temeli olan su ve hava gibi doğal kaynakların kirlenmesidir. Özellikle iç ortam hava kalitesi, yani insanların çok büyük zamanlarını geçirdikleri ev, ofis,ulaşım araçları gibi kapalı ortamlar dış ortamdaki havaya göre daha düşük bir kaliteye sahiptir. İç ortam hava kalitesinin insanların sağlığını, çalışma verimliliğini ve yaşam konforunu doğrudan etkilediği raporlanmıştır. İç ortamlardaki havanın, dış ortamdaki havadan daha az sirküle ve daha hareketsiz bir yapıya sahip olması ve tozlar, bakteriler, virüsler, karbon oksitler, nitrojen oksitler ve uçucu organik bileşikler gibi bir çok kirletici bulundurduğundan, dış ortam hava kalitesinden daha düşük olmasına neden olmaktadır. Bu kirleticilerden bazılarının insan sağlığı üstünde ciddi bir etkisi olmazken, bazıları ise ölümcül etkilere sahip kanserojen yapılara sahip olabilmektedir. Kısmen daha az etkisi olduğunu söyleyebileceğimiz uçucu organik bileşikler ise insanların özellikle iç ortamlarda soludukları kimyasal organik kirleticilerdir. Bu bilgiler ışığında, hava vasıtasıyla bulaşan hastalıkların önlenmesi, yukarıda bahsedilen zararlı etkileri azaltmak veya yoketmek için filtrasyon teknolojilerinde ciddi çalışmalar yapılmaktadır. Kirleticiler arasında en yoğun olarak rastlanan uçucu organik bileşikler, özellikle yeni binalarda, okullarda, yeni araçlarda, halılarda, zemin kaplamalarında, odun temelli eşyalarda, boyalarda, gazlı ısıtıcılar veya fırınlarda, ofis ekipmanlarında yoğun olarak bulunmaktadır. İç ortamda yüksek konsantrasyona ulaşan uçucu organik bileşiklere uzun süre boyunca maruz kalınması sonucunda, insanlarda halsizlik, baş ağrısı, yorgunluk ve bulantı gibi birçok sağlık problemlerinin görülmesi söz konusu olabilir. Bu olumsuz etkilerinden ötürü, uçucu organik bileşiklerin uzaklaştırılması çok önemli bir çalışma konusu haline gelmiştir. Bu kapsamda bir çok akademik çalışma yapılmakta olup çalışmalar kapsamında geliştirilen filtrelerin çok büyük bir yoğunluğu, gaz fazındaki uçucu organik bileşikleri absorpsiyon ve adsorpsiyon yöntemiyle, katı bir faza hapseden mekanizmalar geliştirilmiştir ve ticari olarak kullanılmaktadır. Örneğin, bunların en bilinenlerinden biri olan aktif karbonun, gazı yüzeyde tutarak çalışmasından ötürü çok sık yenilenmesi ve gaz depolanması sonucu ağırlaşan filtrelerin, kullanıldığı yerde, özellikle taşıtlarda, istenilen özelliği elde etmek için başka ek maliyetlere ve iş gücüne yol açmasına sebep olmaktadır. Uçucu organik bileşikleri, katalizör ve kullanılan katalizöre göre seçilen ışık yardımıyla kısmen zararsız olan karbon dioksit ve su buharına dönüştüren fotokatalitik oksidasyon yöntemi, iç ortamdaki uçucu organik bileşiklerin temizlenmesi için etkili ve ümit vaad eden yöntemlerden biri olarak gözükmektedir. UV ışığı altında aktifleşen titanyum dioksit (TiO2); insan üzerinde bilinen bir kanserojen ve yan etkisinin olmaması, hem ekonomik ve uygulamada kullanılan en yaygın ve fotokatalitik tepkimlerdeki en verimli katalizör olarak bilinmesi, bu katalizörle çalışma yapmaya uygunluğunu göstermektedir. Filtrasyon teknolojilerinde özellikle membranların üretiminde olduğu gibi fotokatalitik oksidayon yönteminin kullanıldığı sistemlerde de ışık altında kalan alanı tanımlayan aktif yüzey alanı büyüklüğü verimliliği etkileyen çok önemli bir parametredir. Verimli bir filtre yapmanın, en kolay ve en efektif yolu ise kullanılan TiO2 tozlarını yüksek yüzey alanlı bir substrata fikslemekten geçmektedir. Yüksek yüzey alanı ise kullanılan substratın lifli olması ve liflerin çaplarının düşük olmasıyla elde edilebilmektedir. Lif çaplarının ince olması nano ebattaki çaplara sahip nanolif yapısını akla getirmektedir. Bu tip fiberlerin üretiminde çeşitli metodlar olup en genel olarak kullanılan yöntem kolaylığı, ekonomikliği ve sistem parametrelerini kontrol edebilmekten dolayı elektro-üretim (electrospinning) yöntemidir. Elektro-üretim yöntemiyle nano boyutta lifler üretmek mümkün olmakta ve istenilen yüksek yüzey alanlı substrat bu yöntem ile sağlanılabilmektedir. Yüksek yüzey alanına sahip bu substrat yapısına TiO2'yi değişik yöntemler kullanarak yapıştırmak mümkündür. Fakat seçilen substratın özelliklerine bağlı olarak kaplama yöntemleri sınırlanmaktadır. Bu tez kapsamında, farklı substratlara üniform ve hızlı bir kaplama yapabilen, elektroforetik depozisyon yöntemiyle kaplama yapılmaktadır. Üretilen filtrelerin morfolojik ve fiziksel yapısı hakkında bilgi sahibi olmak için testler yapılmıştır. Fotokatalitik sistemin kalbinde uygun bir fotokatalizör vardır. Bunun dışında bu fotokatalizörü taşıyacak bir substrat ve kaplama sistemi, fotokatalitik tepkimenin gerçekleşeceği bir reaktör ve yine önemli bir parametre olmak üzere ışık kaynağına ihtiyaç vardır. Bu tez kapsamında bu dört gereksinime yönelik uçaklar için uygulunabilir olacak şekilde yaklaşımlar geliştirilmişitr. Fotokatalizörler malzeme olarak, özellikle fotokatalikte verimi arttırmak için kullanılan özelliklerden biri olan yüksek yüzey alanını elde edebilmek amacıyla, nanopartikül olarak seçilmiştir. Ayrıca literatürde de nanopartikül boyutundaki aktivitesinin çok yüksek olduğu bilinen TiO2 anataz tozları içeren ticari degussa P25 TiO2 tozları kullanılmıştır. Bunun yanı sıra görünür ışıktada aktifleşebilen hemde TiO2 nin bant aralığını düşürerek, fotokatalitik aktivite verimini arttırmak için çalışılmış olan; gümüş doplu TiO2, gümüşle dekore edilmiş TiO2 ve gümüş nanopartikülle beraber yüzeye depolanmış TiO2 olarak ayrı çalışmalar yapılmıştır. Substrat ve kaplama sistemi birbiriyle doğrudan ilgilidir. Uçucu organik bileşiklerin fotokatalitik sistemiyle degredasyonu için nanolif yapılı filtrelerin elektroforetik depozisyonla üretimi, yeni katalizör üretimi ve bunun elektroforetik depozisyonla kaplanması, filtrelerin karakterizasyonları, filtrelerin fotokatalitik testleri, bu tezin ana yapısını oluşturmaktadır. Elektroforetik yöntemiyle depolanmasını kolaylaştırmak için metal kumaşlarda kullanılmıştır. Bu metal kumaşlarında hem ekonomik olması hemde hava geçirgenliğinin yüksek olması çalışma yapma açısından önceliğe sahip olmasına yol açmıştır. Bu çalışmaların hepsinde nano boyuttaki tozları elektroforetik depozisyon yöntemi yardımıyla nanolif veya metal kumaş yüzey üzerine depolama yaparak filtrelerin fotokatalitik verimliliği ölçülmüştür. Işık kaynağı olarak literatürde floresan ultraviyole (UV) lambalarla çalışma daha çok çalışma olmasına rağmen, yenilikçi, zararlı cıva tarzı kimyasallar içermeyen ve yüksek verimli ışık kaynağı olmalarından ötürü UV ışık yayan diyotlar (LED) kullanılmıştır. Yüzey alanı reaktörle arttırmanın mümkün olup olmadığını göstermek için yeni bir reaktör tasarlanarak, birden fazla filtre ve UV-LED modülünden geçmesi sağlanarak test yapılmıştır. Reaktör tasarımında ise iki farklı reaktör kullanılmıştır. Testi kısaca özetlersek, üretilen filtreler, reaktörler içerisine yerleştirilerek, konsantrasyonu kontrol edilebilir düzeyde uçucu organik bileşik içeren gazlar gönderilerek test edilmiştir. İlk yapılan büyük reaktör içerisinde tek bir UV-LED sistemi olan 178 cm2 alana sahip bir reaktördür. Bu reaktörden geçirilen hava sıvı fazdaki uçucu organik bileşiklerin gaz fazına geçirilerek kirletilmiş ve proses boyunca kütle spektrofotometresi tarafından izlenerek meydana getirilmiştir. Giriş ve çıkış arasında hiçbir basınçlandırma yapılmaksızın devamlı gaz geçişi sağlanarak filtrelerin verimlilikleri ölçülmüştür. İkinci olarak yapılan küçük reaktörde ise birden fazla UV-LED sistemi olan ve tanesi 48 cm2 alana sahip 4 adet filtre yerleştirebileceğimiz ve daha yüksek verimliliklerin elde edileceğini düşünerek tasarlanmış bir sistemdir. Ayrıca UV-LED sisteminin ışık yoğunluğu arttırılarak daha yüksek performans elde edebilen bir sistem yapılması amaçlanmıştır. Sonuç olarak uçucu organik bileşiklerin insanlar üzerindeki etkileri göz önüne alındığında iç ortamdaki miktarını azaltmak, özellikle kalabalık mekanlara sahip, otel işletmeleri, uçak, otobüs, metro tarzı taşıma araçları üreticilerinin önemli ve güncel bir sorunu haline gelmiştir. Yüksek verimli partikül hava filtreleri (HEPA) günümüzde birçok kalabalık yerde kullanılsa da, özellikle gaz filtrasyonunda yani uçucu organik bileşiklerin gideriminde herhangi bir yeterlilikleri söz konusu değildir. Bu durumlardan ötürü, ticarileştirilebilir ve geliştirilmeye açık bir fotokatalitik oksidasyon yöntemiyle donatılmış filtrasyon sisteminin tasarlanması ve kullanılması bir gereklilik haline gelmiştir. Tezin temel amacı, iç hava mekanlarında kullanılmak üzere, değişik özelliklere sahip tozların hızlı, ekonomik ve ticari bir yöntem olan elektroforetik depozisyonla değişik substratlar üzerine depolanarak yenilikçi filtrelerin yapılması ve geliştirilmesi, filtrelerin kullanılacağı yerlerde LED teknolojisi kullanılarak insan sağlığına zararlı civa içermeyen ışık kaynağıyla aydınlatılarak geliştirilmesi, uçucu organik bileşiklerin üretilen filtrelerle fotokatalitik reaksiyonlar gerçekleştirilerek uzaklaştırılmasıdır.
Özet (Çeviri)
Air pollution is one of the most serious problems that threatens human life on the globe. Hundreds of cities suffer from the pollution with exceeded air pollution threshold values. Hence, the pollution is counted to be one of the major reasons behind lung cancer, asthma, cardiovascular dieseases and etc. Not only outdoor air pollution but also the condition in indoor environments is critical since indoor air quality additionally affects quality of human's life and comfort. Time in daily lives, which is spent in indoor environment such as houses, offices, shopping malls and vehicles increases day by day. Particulate matter, dusts, viruses, bacteria, carbon oxides, nitrogen oxides and volatile organic compounds are among the contaminants in the indoor environment. Volatile organic compounds (VOCs) such as ethanol, toluene, benzene are major effective chemical contaminants that people breath. They are emitted from different sources, established buildings, new and renovated buildings, school, new car interiors, carpets, floor coverings, wood-based panel and furniture, solid woods, paints, cleaning products, unflued gas heaters and electric ovens, office equipments. VOCs causes health problems in a short period such as headache, fatigue, tiredness and nausea. In a long period the effect might be more serious than these problems. There are several traditional methods to remove VOCs in indoor air, however these methods are based on adsorption process from gaseous phase to solid phase. This requires frequent cleaning or periodical exchange of the filter, otherwise the adsorbed filters are going to get heavy and require replacement frequently. Photocatalytic oxidation (PCO) is comparatively a novel and promising method for the improvement of indoor air quality since the contaminants can be removed from the indoor and oxidize the water vapour and carbon dioxide (CO2) which are not harmful for human health by using a combination of semiconductor catalysts and light energy. In this study widely used titanium dioxide (TiO2) was selected to produce photocatalytic air filters. Electrophoretic deposition was preferred to immobilize TiO2 nanoparticles over polymeric and metallic substrates. TiO2 as a wideband gap semiconductor was also modified to enhance its PC activity. It is still challenge to produce visible light activated catalysts. For that various configurations, such as silver doped TiO2, silver decorated TiO2 and silver coated TiO2 nanoparticles were produced. Obtained particles were immobilized over metallic meshes via electrophoretic deposition. Finally their performance was evaluated in a custom made UV-LED based PCO reactor. High efficiency particulate arresting (HEPA) type filters are already included in recent indoors but these filters only remove particulates and particles. Consequently, PCO reactors must be developed and mounted in indoor gaseous pollutants. In this thesis, photocatalytic oxidation is capable at NF and metallic meshes based filters was designed and fabricated. As a fast and facile method electrophoretic deposition was used to coat TiO2 on these substrates and their optimization, in the filter usage area use with LED for UV light and highly efficient air filtration system with use the PCO process.
Benzer Tezler
- Çözeltiden üfleme tekniği ile yeni tip filtre ve membranların geliştirilmesi
Development of novel filters and membranes by solution blowing technique
YUSUF POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAFAK YILMAZ
YRD. DOÇ. DR. ALİ KILIÇ
- Keçi tüyünden üretilen karbon kuantum Dot/ZnO nanohibrit materyalinin organik kirleticilerin fotokatalitik gideriminde kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigation of usability of carbon quantum Dot/ZnO nanohybrid material produced from mohair in photocatalytic removal of organic pollutants
MERVE VURUCUEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
KimyaErciyes ÜniversitesiNanobilim ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN YILMAZ
- Siyah fosfor temelli yeni nesil nanomalzemelerin yapay fotosentez ve biyomolekül tayinindeki uygulamaları
Applications of artificial photosynthesis andbiomolecule determination of black phosphorus basednew generation nanomaterials
GİZEM YANALAK
Doktora
Türkçe
2022
BiyokimyaSelçuk ÜniversitesiNanoteknoloji ve İleri Malzemeler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İMREN HATAY PATIR
- Co₃V₂O₈@ZnO nanohibrit materyalinin atık sularda bulunan azo boyaların fotokatalitik gideriminde kullanması
Use of Co₃V₂O₈@ZnO nano hybrid material for photocatalytic removal of azo dyes from waste water
İLKNUR SARPKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
KimyaErciyes ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL ŞAHMETLİOĞLU
- Polimer/grafen/ZnO nano-hibrit yapılarının sentezlenmesi, karakterizasyonu ve fotokatalitik etkinliğinin incelenmesi
Synthesis, characterization and investigation of photocatalytic activity of polymer/graphene/ZnO nano-hybrid structures
MEMNUNE KARDEŞ
Doktora
Türkçe
2022
Metalurji MühendisliğiGebze Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORAY ÖZTÜRK