Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla Bitlis Deresi taşkın risk analizi
Flood analysis of Bitlis Stream using by Geographical Information Systems (GIS)
- Tez No: 444145
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET CİHAN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bitlis Eren Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Taşkınlar yerleşim yerlerini tehdit eden ve sık görülen doğal afetlerden biridir. Özellikle yeryüzündeki nüfus artışına bağlı olarak yerleşim yerlerinin, endüstriyel tesislerin artışı ve bununla birlikle doğaya olan müdahalelerin artışıyla, küresel iklim değişikliğinin de etkisiyle taşkınlar insanoğlu için her geçen gün daha büyük bir risk haline gelmektedir. Bu nedenle yerleşim yerlerinde taşkın kontrol çalışmaları inşaat mühendisliğinin en önemli problemlerinden biridir. Etkin bir taşkın kontrolü için ilgili havzanın hidrolojisinin ve taşkının önceden tahmin edilmesinin önemi de büyüktür. Bu çalışmada; bölgenin hidrolik ve hidrolojik verilerine dayalı olarak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak il merkezinden geçen Bitlis Çayının taşkın tahminleri yapılması amaçlanmıştır. Bitlis il merkezi; geçmişte güvenlik, su kaynaklarına yakınlık gibi nedenlerle akarsu yatağı içerisine kurulmuş ve vadi topoğrafyası nedeniyle düzensiz bir kentleşmeye sahip olup zaman zaman taşkınlara maruz kalması nedeniyle taşkınlar bakımından dikkat edilmesi gereken bir bölgedir. Yeraltı kaynak sularıyla birlikte dönemsel olarak yağışların ve ani kar erimelerinin de etkisiyle yüksek debilere ulaşan dere şehir merkezinde çevresindeki mesken ve ticaret merkezlerine büyük tehdit oluşturmaktadır. Taşkın analizleri, Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımlarından ArcGIS yazılımı ve bu yazılımla entegre kullanılabilen HEC-GeoRAS yazılımı yardımıyla yapılmıştır. Öncelikle, yerel idarelerden temin edilen 1/5000 ölçekli hâlihazır haritalar ArcGIS yardımıyla sayısallaştırılarak havzanın sayısal yükseklik modelleri elde edilmiştir. Daha sonra, US ArmyCorps of Engineers tarafından geliştirilen HEC-RAS (Hydrologic Engineering Centers - River Analysis System) yazılımı yardımıyla taşkın yatağının hidrolik karakteristikleri ve su yüzü profilleri belirlenmiştir. Analizin son aşaması olarak HEC-RAS'ta oluşturulan su yüzü profilleri tekrar HEC-GeoRAS'a aktarılarak taşkın haritaları elde edilmiştir. Sonuç olarak, farklı periyotlarda meydana gelebilecek farklı taşkın senaryoları değerlendirilmiş ve çözüm önerileri tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Floods are one of the frequent natural disasters which threaten the settled areas. Specially, floods are bringing higher risks for increasing settled areas where depending on rises of population and rising industrial facilities for all that because of increasing interventions to the nature with effecting changing global climate daily. Therefore, one of the most important problems of civil engineering is the flood control studies. For an effective flood control, it is important to estimate the basin hydrology and flood conditions previously. In this study, it has been aimed to estimate the local hydraulic and hydrologic data of flood that passing from city center of Bitlis Stream. Bitlis city center has established around the river by the reason of security and water resources, and the city has an irregular urbanization for valley topography because of exposure, so care should be taken in terms of floods. The river reaches at high flow rate due to the underground spring water, periodical rains and instantaneous snowmelts, and it has been threatening to domicile and the city center. In the field of activity has included ArcGIS software from Geographic Information Systems and software of HEC-GeoRAS which is integrated with this software. First of all, it has obtained the basin's numerical gradient models with the help of ArcGIS by using 1/5000 scale base maps provided by local government. Then, water face profiles and hydrological characteristics of the flood base have been determined with aid of HEC-RAS (Hydrologic Engineering Centers-River Analysis System) software which is developed by US Army Corps of Engineers. As a final step of the analysis, obtained flood maps and water face profiles which are made up at the HEC-RAS are transferred to HEC-GeoRAS one more time. As a result, different flood scenarios that may occur in different periods were evaluated and solutions were discussed.
Benzer Tezler
- Coğrafi bilgi sistemleri ile analitik hiyerarşi yöntemi kullanılarak Bitlis ilinin afet risk analizi
Disaster risk analysis of Bitlis province using geographical information systems and analytical hierarchy method
ELİF SEVGİ BİRİNCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiBitlis Eren ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET CİHAN AYDIN
- Coğrafi bilgi sistemlerinin Bitlis ili kültür varlıkları envanteri için kullanımı
The use of geographic information systems for cultural assets inventory of Bitlis province
HÜSEYİN TAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeometriBitlis Eren ÜniversitesiDisiplinlerarası Arkeometri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS LEVENT EKİNCİ
- Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) yardımıyla kara noktaların tespiti ve çözüm önerileri:Isparta örneği
Indicating and solving proposal of the black points with the help of geographical systems:The case of Isparta
ENGİN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENGÜL FİGEN KALYONCUOĞLU
- Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla deprem riski altında bulunan alanların yapısal analizi: İzmit Körfezi güneyi
Structural analysis of areas at risk of earthquake with the help of Geographic Information Systems (GIS): South of Izmit Bay
SÜMEYRA DURMAZ ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM GÜNDOĞDU
- Kent içi karayolu güvenliğini arttırıcı önlem yerlerinin CBS yardımıyla belirlenmesi
Determination of the precaution location that increases in a city way traffic safety by GIS
ONUR TEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMAGÜL BATUK