Batman güneydoğusunda üst kretase-paleojen yaşlı birimlerin mikropaleontolojisi ve paleoekolojisi
Micropaleontology and paleoecology of the upper cretaceous paleogene units in the southeast Batman
- Tez No: 444913
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZİRE ÖZGEN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Bentik Foraminifer, Dasyclad Alg, Garzan Formasyonu, Kampaniyen, Maastrihtiyen, Paleoekoloji, Benthic Foraminifera, Dasyclad Algae, Garzan Formation, Campanian, Maastrichtian, Paleoecology
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Çalışma alanı, Arap Plakası'nın kuzey ucunda yer alan Gercüş (Batman güneydoğusu) ilçesinin 15 km kadar batısında bulunmaktadır. Lokasyon, Güneydoğu Anadolu'nun önemli petrol rezervuarlarından biri olan Garzan Formasyonu'nun yüzeyde gözlenebilen ve üzerinde detaylı bilimsel çalışmaların yapılabildiği tek yüzleğidir. Bu yüzlekten alınan Garzan ölçülü kesitinde detaylı mikropaleontolojik ve paleoekolojik incelemeler gerçekleştirilmiştir. Bej-sarımsı renkli, ince-kalın tabakalı, bentik foraminiferli ve algli kireçtaşlarından oluşan formasyon, fosil içeriği açısından zengin çeşitliliğe ve sayısal bolluğa sahiptir. Garzan Formasyonu'nda tanımlanan bentik foraminiferlerde bu çeşitlilik dikkat çeker. Özellikle kavkı yapısı açısından bakıldığında porselen, aglütine ve hyaline kalker kavkıya ait önemli formlar tanımlanmıştır. Bu topluluk; porselen kalker kavkılı Rhapydionina liburnica (Stache), Vandenbroekia munieri Marie, Coskinolina sp., Cyclogyra sp.; mikrogranüler ve aglutinant kavkılı Biconcava bentori Hamaoui, Nezzazata simplex Omara, Nezzazatinella picardi (Henson), Trochospira avnimelechi Hamaoui, Antalyna korayi Farinacci ve Köylüoğlu, Moncharmontia apenninica (De Castro), Moncharmontia compressa (De Castro), Fleuryana adriatica (De Castro), Pseudocyclammina sphaeroidea Gendrot, Broeckinella arabica Henson, Cuneolina pavonia d'Orbigny, Cuneolina ketini Inan, Dicyclina schlumbergeri Munier-Chalmas, Pseudolituonella reicheli Marie, Dictyoconella complanata Henson, Minouxia lobata Gendrot, Minouxia gümbelitrioides Marie, Arenobulimina sp. ve hyaline kalker kavkılı Fissoelphidium operculiferum Smout, Orbitoides medius (d'Archiac), Orbitoides megaloformis Papp ve Küpper, Omphalocyclus anatoliensis Özcan, Sırtina orbitoidiformis Brönnimann ve Wirtz, Goupillaudina sp. gibi formlar ile temsil olur. Birimin özellikle korunaklı resif gerisi ortamı temsil eden seviyelerinde dasyclad algler ikinci önemli fosil grubudur. Tanımlanan dasyclad alg topluluğu Clypeina tekini Özgen-Erdem ve Radoicic, Salpingoporella pasmanica Radoicic, Anatoliacodium xinanmui Özgen-Erdem ve Radoicic, Acroporella chiapasis Deloffre, Fourcade ve Michaud Cymopolia sp., Anatolia sp., Trinocladus sp., Suppiluliumaellu sp. gibi cins ve türler ile karakterize olur. Fosil içeriği dikkate alınarak 7 adet fasiyes belirlenmiştir. Bu fasiyesler belirgin olarak üç çökelme ortamını göstermektedir. Formasyonun bol rudist kavkılarından oluşan ve bağlamtaşı özelliği sunan kesimleri resif çatısının varlığını işaret eder. Çoğunlukla porselen, mikrogranüler ve aglütine kavkılı bentik foraminiferler ve dasyclad alglerin baskınlığı ile temsil olan fasiyesler korunaklı, resif gerisi ortamı; hyaline kalker kavkılı orbitoidler ile karakterize olan fasiyesler ise resif önü ortamını göstermektedir. Bu çalışmada, tanımlanan bentik foraminiferlerle Garzan Formasyonu'nun yaşının geç Kampaniyen olduğu saptanmıştır. Özellikle, Orbitoides medius ve O. megaloformis'in varlığı ile birlikte küçük kavkı boyutları ve ilkel embryonik düzeni ile dikkat çeken Omphalocyclus'ların varlığı bu yaş verisinin önemli bulgularıdır. Ayrıca, formasyon üzerine geçişli olarak gelen açık gri renkli, bol fosilli, karbonatlı silttaşı ve marnlardan oluşan Alt Germav Formasyonu'dan elde edilen Maastrihtiyen yaşlı planktonik foraminiferler de bu veriyi destekler. Çalışma alanının batısında (Hazro, Diyarbakır) Hoya Formasyonu'nun bol fosilli yüzleklerinden Hazro ölçülü kesiti alınmıştır. Hoya Formasyonu'nun bu kireçtaşı düzeylerinde; A. fragilis Hottinger, A. fusiformis (Sowerby), A. stercusmuris Mayer-Eymar, A. nuttali (Davies), R. malatyaensis (Sirel), D. aegyptiensis (Chapman), H. paleocenica Sirel, Somalina stefaninii Silvestri, Orbitolites sp. tanımlanmıştır. Tanımlanan fosil topluluğu kireçtaşlarının Bartoniyen yaşlı olduğunu ve sınırlı, oldukça sığ denizel ortam koşullarında çökeldiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The study area is located 15 km west of Gercüş town (Batman southeast) from the northern margin of Arabian Platform. The locality on which scientific studies could be elaborated is the only outcrop of the Garzan Formation which is an important oil-bearing reservoir in southern Anatolia region. Detailed micropaleontologic and paleoecologic investigations are carried out on the Garzan measured section taken from this outcrop. The unit, consisting of beige-yellowish, thin-thick bedded, limestones with benthic foraminifera and algea, has a rich fossil diversity and quantitative values. This diversity is noteworthy in the benthic foraminifera. Particularly, important forms of porcellaneous, agglutinant and hyaline calcareous wall are described in terms of the test wall. These assemblages are represented by Rhapydionina liburnica (Stache), Vandenbroekia munieri Marie, Coskinolina sp., Cyclogyra sp. with porcellaneous wall; Biconcava bentori Hamaoui, Nezzazata simplex Omara, Nezzazatinella picardi (Henson), Trochospira avnimelechi Hamaoui, Antalyna korayi Farinacci and Köylüoğlu, Moncharmontia apenninica (De Castro), Moncharmontia compressa (De Castro), Fleuryana adriatica (De Castro), Pseudocyclammina sphaeroidea Gendrot, Broeckinella arabica Henson, Cuneolina pavonia d'Orbigny, Cuneolina ketini Inan, Dicyclina schlumbergeri Munier-Chalmas, Pseudolituonella reicheli Marie, Dictyoconella complanata Henson, Minouxia lobata Gendrot, Minouxia gümbelitrioides Marie, Arenobulimina sp. with microgranular and agglutinant wall and Fissoelphidium operculiferum Smout, Orbitoides medius (d'Archiac), Orbitoides megaloformis Papp and Küpper, Omphalocyclus anatoliensis Özcan, Sırtina orbitoidiformis Brönnimann and Wirtz, Goupillaudina sp. with hyaline wall. Dasycladales algae are the second important fossil group in the levels represented by restricted reef back environment. Algae assemblage is characterized by Clypeina tekini Özgen-Erdem and Radoicic, Salpingoporella pasmanica Radoicic, Anatoliacodium xinanmui Özgen-Erdem and Radoicic, Acroporella chiapasis Deloffre, Fourcade and Michaud Cymopolia sp., Anatolia sp., Trinocladus sp., Suppiluliumaellu sp. Seven facies are described based on fossil content. These facies clearly indicate three deposition environments. The boundstones levels with abundant rudist shells indicate the occurrence of a reef bank. Mostly, facies represented by the dominance of porcellaneous, microgranular and agglutinated benthic foraminifera and dasyclad algae show restricted back reef environment. However, facies with hyaline calcareous orbitoids characterize a fore reef environment. In this study, the age of Garzan Formation has been determined as late Campanian based on benthic foraminifera. In particular, along with the presence of O. medius ve O. megaloformis the remarkable presence of Omphalocyclus with small shell dimensions and primitive embryonic order are significant findings of this age. In addtion, according to planktonic foraminifera, Maastrichtian age from the lower German Formation, conformably overlies the Garzan Formation and is made up of light grey, fossiliferous, carbonated siltstones and marls, also support this data. Hazro measured section was taken from outcrops with abundant fossils of Hoya Formation in the west of study area. In the limestones levels, A. fragilis Hottinger, A. fusiformis (Sowerby), A. stercusmuris Mayer-Eymar, A. nuttali (Davies), R. malatyaensis (Sirel), D. aegyptiensis (Chapman), H. paleocenica Sirel, Somalina stefaninii Silvestri, Orbitolites sp. were described. This assemblage indicates Bartonian age and restricted, shallowest deposition environment.
Benzer Tezler
- Neotethyan tectonostratigraphic evolution of SE Anatolian basin, Türkiye
GD Anadolu havzasının neotetis tektonostratigrafik evrimi, Türkiye
MUSTAFA TUNCER
Doktora
İngilizce
2023
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETDİN KAYMAKCI
- Tectono-stratigraphic and thermal evolution of the Haymana Basin, Central Anatolia, Turkey
Haymana havzasının tektono-stratigrafik ve termal evrimi, Orta Anadolu, Türkiye
ERHAN GÜLYÜZ
Doktora
İngilizce
2015
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiGenel Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETDİN KAYMAKCI
- Kaymaz (Eskişehir) altın yatağının oluşumu üzerine jeokimyasal ve izotopik sınırlamalar
Geochemical and isotopic constrains on the origin of Kaymaz (Eskisehir) gold deposit
ÖZLEM TOYGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN SENDİR
PROF. DR. HALİM MUTLU
- Erçek gölü (Van) dolayının jeoloji incelemesi
Başlık çevirisi yok
ALİ ELMAS
Doktora
Türkçe
1992
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKARTUNA
- Maden sahalarının çevresel etkileri; Güneydoğu Elazığ örneği
Environmental effects of minefields, SE Elazig example
NİDA KÖKTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji MühendisliğiBatman ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI ALİM BARAN