More than mere polemic: The adventure of the Risalah-i Husniyah in The Safavid, Ottoman and Indian lands
Bir polemikten daha fazlası: Risale-i Hüsniye'nin Safevi, Osmanlı ve Hindistan diyarlarındaki sergüzeşti
- Tez No: 451396
- Danışmanlar: DOÇ. DERİN TERZİOĞLU SEZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni ve Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Bu çalışma, Safeviler döneminde muhtemelen 16. yüzyılda, İran'ın Sünnilikten Şiiliğe doğru mezhepsel dönüşümü tecrübe ettiği bir dönemde, Farsça olarak kaleme alınmış, Risale-i Hüsniye adıyla meşhur bir Şii polemik eserin tarihsel sergüzeştini konu edinmektedir. Sünni İslama reddiye mahiyetinde yazılmış bu eserin, Şii İslamın temel inanç esaslarının geniş halk kitlesi arasında yaygınlık kazanmasında ve yeni bir Şii kimliğinin inşasında oynadığı rolün incelenmesi mevcut çalışmanın başlıca hedefleri arasında yer almaktadır. Ayrıca risalenin sergüzeştinde önemli bir aşamayı temsil eden 19.yüzyılda Osmanlı Türkçesi ve Urducaya çevrilmesi ve bu dillerde Osmanlı'nın muhtelif vilayetlerinde ve Hindistan'da tedavül etmesi hususuna da bu çalışmada geniş yer verilmekte olup bilhassa Osmanlının son döneminde risalenin halk arasında yayılmasına karşı gösterilen siyasi ve dini tepkiye etraflıca değinilmektedir. Son olarak, Risale-i Hüsniye'nin, modern Türkiye tarihindeki hikayesine yer verilmekte ve bu Şii polemik eserin Osmanlı son döneminde maruz kaldığı onca sansür ve kovuşturmaya rağmen günümüzde Alevi yazılı kaynakları arasında önemli bir yere sahip olduğu ve Alevi kimliğinin ve popüler inancının önemli bir parçası haline geldiği savunulmaktadır. Tüm bunlarla birlikte, dini polemik metinlerin, tıpkı bireylerde olduğu gibi, kendilerine has birer serüvenlerinin ve biyografilerinin olduğu ve muhtevaları kadar sergüzeştlerinin de tarihsel araştırmayı hakettiği, çoğu zaman kendini tekrarlayan muhtevalarına rağmen farklı tarihsel zaman ve zeminde te'lif, tercüme ve tedavül edişlerinin dönemlerin değişen dini ve politik atmosferlerini anlamımızda önemli katkı sağlayabileceğine olan vurgu ve bunun Risale-i Hüsniye üzerinden tatbiki bu çalışmanın başlıca katkıları arasında sayılabilir.
Özet (Çeviri)
This thesis explores the historical adventure of a Shī'ī polemical work, Risālah-i Ḥusniyah, which appeared in Persian in Safavid Iran probably in the sixteenth century when the conversion of Iranian populace from Sunnīsm to Shī'ī Islam was in full swing. It seeks to analyze how this anti-Sunnī polemical work played a role in popularizing Shī'ī theological principles and consolidating a distinctive Shī'ī identity among its audience in Iran and beyond. Next, it studies the translations and circulation of the Risālah into Ottoman Turkish and Urdu in the late Ottoman Empire and India. In connection with this, the censorship policies of the political authority of the time and religious rebuttals written by the Sunnī Ottoman scholars against the Risālah are of particular interest for this study. Last but not least, by making brief inroads into the adventure of Ḥusniyah in modern Turkey, this study demonstrates that the Risālah is one of the significant components of the Alevi literary corpus and popular religion after all the censorship policies and religious resistance against it in the late Ottoman Empire and early republic. One of the important contributions of this study is that it demonstrates that confessional polemical texts might have very colorful biographies, the exploration of which would provide important vistas and insights into the time in which they 'live', therefore their journey, reception, circulation, and translation warrant detailed historical investigation.
Benzer Tezler
- Bizans ve Osmanlı Döneminde yapılan Haliç Surları kapılarının çevresel etkileşimdeki rolü ve haritalama analizi
The role of the Golden Horn city wall gates in environmental interaction and mapping analysis during the Byzantine and Ottoman Periods
EVİN ÖZKAÇMAZ
- Mimari görselleştirme pratiğine eleştirel bir yaklaşım
A critical approach to the practice of architectural visualization
REŞAD ŞÜKRÜ ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ERDEM
- Photography as a tool for architectural criticism: Iwan Baan's photographs of CCTV and Heydar Aliyev Centre
Mimari eleştiri aracı olarak fotoğraf: Iwan Baan'ın CCTV ve Haydar Aliyev Merkezi fotoğrafları
SEMİH AKARSU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL ACAR
- The Participatory Theater Framework of Leadership
Liderlik için Katılımcı Tiyatro Modeli
AYBİKE MUTLUER MERGEN