Geri Dön

More than mere polemic: The adventure of the Risalah-i Husniyah in The Safavid, Ottoman and Indian lands

Bir polemikten daha fazlası: Risale-i Hüsniye'nin Safevi, Osmanlı ve Hindistan diyarlarındaki sergüzeşti

  1. Tez No: 451396
  2. Yazar: YUSUF ÜNAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DERİN TERZİOĞLU SEZER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni ve Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 183

Özet

Bu çalışma, Safeviler döneminde muhtemelen 16. yüzyılda, İran'ın Sünnilikten Şiiliğe doğru mezhepsel dönüşümü tecrübe ettiği bir dönemde, Farsça olarak kaleme alınmış, Risale-i Hüsniye adıyla meşhur bir Şii polemik eserin tarihsel sergüzeştini konu edinmektedir. Sünni İslama reddiye mahiyetinde yazılmış bu eserin, Şii İslamın temel inanç esaslarının geniş halk kitlesi arasında yaygınlık kazanmasında ve yeni bir Şii kimliğinin inşasında oynadığı rolün incelenmesi mevcut çalışmanın başlıca hedefleri arasında yer almaktadır. Ayrıca risalenin sergüzeştinde önemli bir aşamayı temsil eden 19.yüzyılda Osmanlı Türkçesi ve Urducaya çevrilmesi ve bu dillerde Osmanlı'nın muhtelif vilayetlerinde ve Hindistan'da tedavül etmesi hususuna da bu çalışmada geniş yer verilmekte olup bilhassa Osmanlının son döneminde risalenin halk arasında yayılmasına karşı gösterilen siyasi ve dini tepkiye etraflıca değinilmektedir. Son olarak, Risale-i Hüsniye'nin, modern Türkiye tarihindeki hikayesine yer verilmekte ve bu Şii polemik eserin Osmanlı son döneminde maruz kaldığı onca sansür ve kovuşturmaya rağmen günümüzde Alevi yazılı kaynakları arasında önemli bir yere sahip olduğu ve Alevi kimliğinin ve popüler inancının önemli bir parçası haline geldiği savunulmaktadır. Tüm bunlarla birlikte, dini polemik metinlerin, tıpkı bireylerde olduğu gibi, kendilerine has birer serüvenlerinin ve biyografilerinin olduğu ve muhtevaları kadar sergüzeştlerinin de tarihsel araştırmayı hakettiği, çoğu zaman kendini tekrarlayan muhtevalarına rağmen farklı tarihsel zaman ve zeminde te'lif, tercüme ve tedavül edişlerinin dönemlerin değişen dini ve politik atmosferlerini anlamımızda önemli katkı sağlayabileceğine olan vurgu ve bunun Risale-i Hüsniye üzerinden tatbiki bu çalışmanın başlıca katkıları arasında sayılabilir.

Özet (Çeviri)

This thesis explores the historical adventure of a Shī'ī polemical work, Risālah-i Ḥusniyah, which appeared in Persian in Safavid Iran probably in the sixteenth century when the conversion of Iranian populace from Sunnīsm to Shī'ī Islam was in full swing. It seeks to analyze how this anti-Sunnī polemical work played a role in popularizing Shī'ī theological principles and consolidating a distinctive Shī'ī identity among its audience in Iran and beyond. Next, it studies the translations and circulation of the Risālah into Ottoman Turkish and Urdu in the late Ottoman Empire and India. In connection with this, the censorship policies of the political authority of the time and religious rebuttals written by the Sunnī Ottoman scholars against the Risālah are of particular interest for this study. Last but not least, by making brief inroads into the adventure of Ḥusniyah in modern Turkey, this study demonstrates that the Risālah is one of the significant components of the Alevi literary corpus and popular religion after all the censorship policies and religious resistance against it in the late Ottoman Empire and early republic. One of the important contributions of this study is that it demonstrates that confessional polemical texts might have very colorful biographies, the exploration of which would provide important vistas and insights into the time in which they 'live', therefore their journey, reception, circulation, and translation warrant detailed historical investigation.

Benzer Tezler

  1. Sinema ve din eğitimi

    Cinema and religious education

    BİLAL YORULMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    PROF. DR. M. FARUK BAYRAKTAR

  2. Mimari görselleştirme pratiğine eleştirel bir yaklaşım

    A critical approach to the practice of architectural visualization

    REŞAD ŞÜKRÜ ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARZU ERDEM

  3. Alternative learning spaces in Cairo: The (re)making of space and real life

    Kahire'deki alternatif öğrenme alanları: Mekânın ve gerçek hayatın (yeniden) inşası

    AFNAN AHMED MOHAMED ABDALLA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Sosyolojiİbn Haldun Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEM KESKİN AKSAY

  4. A social navigation approach for mobile assistant robots

    Asistan mobil robotlar için sosyal bir navigasyon yaklaşımı

    HASAN KIVRAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE KÖSE

  5. Photography as a tool for architectural criticism: Iwan Baan's photographs of CCTV and Heydar Aliyev Centre

    Mimari eleştiri aracı olarak fotoğraf: Iwan Baan'ın CCTV ve Haydar Aliyev Merkezi fotoğrafları

    SEMİH AKARSU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MimarlıkTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL ACAR