Cinsiyet tanımlarında göstergelerin kullanımı
The use of indicators in gender definitions
- Tez No: 451722
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. GÖKLEM TEKDEMİR YURTDAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Cinsiyet tanımları, Dikotomik cinsiyet, Olağanlaştırma söylemi, Heteronormatif söylem, Söylem analizi, Kategori üyeliği analizi, Gender definitions, Gender dichotomy, Familiarization discourse, Heteronormative discourse, Membership categorization analysis
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Bu çalışma, cinsiyetler için belirlenmiş uzlaşımsal tanımların, aile kurumu içinde ve ekseninde izini sürmektedir. Çalışma dâhilinde, dikotomik cinsiyetçi bakışın söylemsel pratikler aracılığıyla inşasını öngören dil yaklaşımları temel alınarak, aile içi etkileşimde (anne-baba, anne-baba-çocuk) dikotomik kurguya ait bedensel ve normatif göstergelerin kullanımıyla üretilen kategorik ve söylemsel içeriklerin belirlenmesi ve bu içeriklerin simetrik etkileşimlerde (çocuk-çocuk etkileşimleri) nasıl sürdürüldüğünün tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın katılımcılarını, anneler, babalar ve çocukları ile bu çocukların akranları olan toplam 40 kişi oluşturmaktadır. Aile içi ve ekseninde yer alan cinsiyet söylemlerine ulaşmak için cinsiyet kavramları içeren tabu oyun kartları ile cinsiyet bazında bedensel ve normatif göstergelerin uyumu açısından çeşitlilik gösteren görsel materyaller kullanılmıştır. Katılımcıların söylemleri söylem analizi ve kategori üyeliği analizi ile incelenmiştir. Yetişkin katılımcılar, cinsiyet etiketlemede kararsızlık yaşadıkları durumlarda 'beden parçalarının cinsiyetlendirilmesi' yoluyla anlatıma gitmektedir. Bu, heteronormatif söyleme işaret etmektedir. Katılımcıların cinsiyet tanımlamalarında heteronormatif ve dikotomik söylem inşaları dışına çıkmalarına yarayan, görünürlüğün aracı olduğu 'olağanlaştırma söylemi' saptanmıştır. Anne ve babaların çocuklarıyla dikotomik cinsiyet kategorilerine içkin varsayımlarla etkileşime girdikleri tespit edilmiş olup, cinsiyet rolleri ve çakışan cinsiyet kategori üyeliği eylem sınırları dâhilinde, cinsiyetlerin kategorik varsayımlarını esnetmeye gittikleri dil kullanımlarına da rastlanmıştır. Bu söylemsel içeriklerin çocuk-çocuk etkileşimine aktarıldığı görülmüştür. Çocuk-çocuk etkileşimlerinde cinsiyet tanımlamada yaşanan kararsızlığın normatif gösterge kullanımıyla giderildiği ve argümantatif müzakerede kategori esnetildiği ve yeni kategori oluşturulduğu tespit edilmiştir.Bu çalışma sonucunda, sosyal değişime olanak tanıyacak cinsiyetlerin yeniden inşasının çeşitli cinsiyet pratiklerinin görünürlüğüne tanıklık edilmesi ve olağanlaştırılmasıyla desteklenebileceği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study pursues established conventional gender definitions within the context of the family as a social institution constructing gender discourse. The trajectory of this study is based on linguistic approaches stating that discursive practices construct dichotomic perspective on gender, and addresses the identification of categorical and discursive content, produced via use of physical and normative indicators as per dichotomic construct in domestic interaction and itsextensionvia symmetrical child-to-child interactions.The participants of this study consist of 40 mothers and fathers, their children, and the children's peers. In order to attain domestic gender discourse, Taboo game cards pertaining gender concepts, and visual material featuring versatility in terms of physical and normative conformity, were utilized. Participant discourse was examined through discourse analysis and membership categorization analys When indecisive in gender labeling, adult participants were observed to 'assigngender to body parts' in their accounts, suggesting heteronormative discourse.When mediated by visibility, a 'familiarization discourse', allowing to step outside of heteronormative and dichotomic discourse constructs, was also recognized within participants' gender labeling.Though parents were observed to interact with their children inessentialist categorical gender assumptions, uses of discourse stretching categorical gender assumptions were encountered in gender roles and intersecting gender category associations as well. Discursive content was recognized as it was extended on during child-to-child interaction. Indecisiveness during child-to-child interaction was averted by use of normative indicators; stretching and formation of new categories were observed during argumentative negotiation.This study concludes that discursive construction of genders allowing social change is supported by the witnessing and familiarization of versatile gender practices and its social relay.
Benzer Tezler
- 1960 sonrası sanatta cinsiyet kavramı üzerinden mekân algısı
Space perception through the concept of gender in post-1960 art
SEVDA GÖK
- Cam tavan algısı ve kurumsallaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between glass ceiling perception and institutionalization
SİMGE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU TOPLU YAŞLIOĞLU
- The potential of green jobs in Turkey
Türkiye'de yeşil işlerin potansiyeli
GÜLCAN ORAK ORUÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Üriner sistemin konjenital anomalisi (USKA) olan çocukların klinik seyirleri ve bu hastalarda son durum hakkında fikir verebilecek ilk değişkenlerin saptanması
Cli̇ni̇cal progression and prognosti̇c factors in children who have congenital anomali̇es of kidney and uri̇nary tract
PINAR GÜR ÇETİNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZALTIN
- Beyond digitalisation: Designing a roadmap for Block-chain embedded performance management systems
Dijitalleşmenin ötesinde: Block-chain gömülü performans yönetim sistemleri için yol haritası tasarımı
FURKAN AYRANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜR BERSAM BOLAT