Hititlerde Purulli(ya) Bayramı
Purulli(ya) Festival of the Hittites.
- Tez No: 453149
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL CEM KARASU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri, Sosyoloji, Ancient Linguistics and Cultures, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hititoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Purulli(ya) adının, Hattice bir sözcük olan pur- sözcüğünden türetilmiş olan bu sözcüğün“yeryüzü, yer, ülke”gibi anlamları bulunmaktadır. puruli-, purulli-, ṷuurulli-, puruliš-, ṷurulliya-, purulliya-, purulliyan, purulliyaš olarak metinlerde görebilmekteyiz. Ayrıca purulli- sözcüğünün Hurri dilinde de“ev, tapınak”gibi anlamları bulunmaktadır. Ancak Hurri dilindeki purulli- sözcüğünün, Hititlerdeki purulli(ya) Bayramı ile ilgili kesin bir bağlantısı bulunup bulunmadığı konusu bilinmemektedir. II. Muṷatalli döneminde, Telipinu'nun onuruna bayramın kısaltılmış şekli Utruna bölgesinde kutlanmaktadır. III. Ḫattušili dönemi kehanet metinlerinden, Nerik Kenti'nin Kaškaların egemenliği altında olduğu dönemlerde, bu kentin kült görevini Ḫakmiš(ša)/Ḫakpiš(ša) Kenti'nin üstlenmiş olduğu görülmektedir. Ancak daha sonra, III. Ḫattušili Nerik Kenti'nin tekrar ele geçirilmesi ile bu kent purulli(ya) Bayramı içerisindeki eski kült görevini yeniden üstlenmiş, yine bu dönemde kraliçe Puduḫepa'nın etkisi ile Güney Anadolu tanrıları olan Laṷazantiya Šaušga'sı gibi tanrılar bayram ritüeline dahil edilmiştir. Kral, purulli(ya) Bayram töreni yolculuğuna olasılıkla Ḫattuša'dan başlamakta, Taṷiniya ve Ṷarkataṷi kentlerine uğramakta, Zippalanda Kenti, Arinna Kenti, Kaštama Kenti ve son olarak Nerik Kenti'ne ulaşabilmektedir. Bayrama, kral, kraliçe ve prens katılmakta, Kašḫa ve Ḫanḫana kentlerindeki 6 gün süren Tanrı Telipinu için gerçekleştirilen purulli(ya) Bayram törenini prens, yönetmekte idi. İlluyanka ve Telipinu Mitosları, purulli(ya) Bayramı ile yakından ilgilidir. Eskiçağlardan günümüze kadar olan birçok toplumda purulli(ya) Bayramı'na benzer ilkbahar ile yeni yıl bayram ve kutlamaları bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The name purulli(ya) is derived from a Hattian word the word pur- which means“earth, place, country”. This word also appears as puruli-, purulli-, ṷuurulli-, puruliš-, ṷurulliya-, purulliya-, purulliyan, purulliyaš in the Hittites texts. In the Hurrian language texts there is also purulli- means“house, temple”. However, it is not clear that this word purulli- in the Hurrian language can be any connection with the purulli(ya) Festival of the Hittites. During the era of Muṷatalli II, an abridged version of the festival for the honour of God Telipinu is celebrated in the region of Utruna. At the era of Ḫattušili III, in the oracle texts, the city of Ḫakmiš(ša)/Ḫakpiš(ša) was undertaking the cult task of the city Nerik when this city was occupied by Kaška people. After the capture of Nerik by Ḫattušili III, Nerik undertook the role of the old cult task in the purulli(ya) festival again. At this period, by the influence of the queen Puduḫepa, the festival rite of the gods such as Laṷazantiya Šaušga and the gods of Southern Anatolia were included. The king, starting from Ḫattuša for the purulli(ya) festival ceremony journey and goes to the towns of Taṷiniya and Ṷarkataṷi, Zippalanda, Arinna, Kaštama and finally reaches to Nerik. King, queen and prince were attending the festival and the prince was leading the festival ceremony for God Telipinu in Kašḫa and Ḫanḫana which lasted in six days. İlluyanka and Telipinu mythos are closely related with the purulli(ya) Festival. In many societies, from ancient times to the nowadays, there are new year and spring festivals which is celebrated as similarly to the purulli(ya) Festival.
Benzer Tezler
- Hititçe çiviyazılı kaynaklara göre Tetešhapi ve kültü
Teteshapi and its cult according to Hittite cuneiform sources
ZEKİYE NİHAN KIRÇIL
Doktora
Türkçe
2023
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ARIKAN
- Hititlerde Hurri etkisiyle gelişen MUNUSŠU.GI (Yaşlı/büyücü kadın) anlayışı ve MUNUSŠU.GI (Yaşlı/büyücü kadın) ritüelleri
The mentality of MUNUSŠU.GI (old/magician woman) in the Hittites that developed with the effect of Hurri and rituals of MUNUSŠU.GI
MELİH SALİH KEÇECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriSelçuk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BAHAR
- Foreigners and foreignness in Hittite Anatolia
Hititlerde yabancılar ve yabancılık
EGE DAĞBAŞI
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Arkeolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ N. İLGİ GERÇEK
- Hititlerde müzik, müzik aletleri ve müzisyenler
Music, musical instruments and musicians in hittite period
GÜLGÜNEY MASALCI ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2018
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT YİĞİT