Geri Dön

Ebu'l Muîn en-Nesefî'de insan fiilleri (Efâlü'l-ibâd)

Abul Muin-Nesefi human actions (Efalu'l-ipad)

  1. Tez No: 456668
  2. Yazar: BORAN ÇAYIR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET KENAN ŞAHİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Yaratma, kudret, özgür irade, kader, sorumluluk, Creation, Power, Free Will, Fate, Responsibility
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bayburt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

İnsanın farklı sebeplerin teşvik ve tahrikiyle davranışa yansıyan, ortaya çıkmasında bizzat insanın rol aldığı ve özgür iradesinin etken olduğu fiillerine insan fiilleri denir. İnsan fiilleri ve hürriyeti meselesi Kelâm tarihinde“Kader”ile ilgili konularla bağlantılı olduğu için, Kelâm eserlerinde genellikle kader meselesiyle beraber değerlendirilmiştir. İnsan fiilleri problemi temelde iki ana grup fikir etrafında şekillenmiştir. Bunlardan birincisi; insanın fiillerini yaparken fiili yapacak güç ve iradesinin olmadığı buna bağlı olarak fiillerinin sonuçlarından sorumlu tutulamayacağını ifade eden ve bunun fikri altyapısını Kur'ân-ı Kerim, hadisler ve aklı esas alarak sağlamaya çalışan görüştür. Bu görüşün savunucuları ise başta Cebriyye ve bazı Mürciî akımlardır. İkincisi ise; Başta Mu'tezile olmak üzere zikri geçen kaynaklar temel alınarak, insanın fiilinin hâlikı olduğu, fiili kendi irade ve gücüyle yaptığı, Allah'ın bu fiillerin yaratılmasına müdahale etmediğini savunan görüştür. Bu anlayışa göre insanın fiillerinin sonucunda sorumlu olabilmesi için, insanın fiillinin yaratıcısı olması ve o fiili kendi özgür iradesiyle ortaya koyması gerekmektedir. Sorumluluk için fiilin yaratılması ameliyesini insana bağlamaktadır. Ayrıca bu görüş içerisinde insanın sorumluluğunun kendi yapıp ettikleri sonucu olduğunu savunan ve fakat bunu fiilin yaratılmasına değil de; o fiilin, insanın başlangıçta Allah tarafından verilen kudretle, sebeplerin temel yaratıcısı olarak yine Allah'ı kabul etmekle beraber insanın özgür iradesiyle yapılmasına bağlayan uzlaştırmacı bir görüşte vardır. Bu görüşte Selefîlik- Eş'ârilik ve Mâtüridîliğin öncülük ettiği Ehl-i Sünnet ve'l- Cemaat'in görüşüdür. Biz bu çalışmada Ehl-i Sünnetin önde gelen temsilcilerinden biri olan Ebu'l Muîn Nesefî'nin görüşleri bağlamında insan fiilleri konusunu ana kaynaklar doğrultusunda incelemeye ve farklı yönlerini ortaya koymaya çalıştık.

Özet (Çeviri)

The acts of human beings are the human conducts that reflect on behaviours due to the incentives and incitements caused by different reasons for which humans in itself play role and being a factor by his own free will. As this problem is associated with the topics related to“Fate”in the history of Kalam, it is typically evaluated together with fate problems in Kalam Works. The acts of human beings problem is, in essence, formed around two main opinion groups. One of them is the view asserting that human beings are lacked of power and will to act and correspondingly they can not be held responsible for his acts. Proponents of this wiew use Qur'an, Hadiths and Reason as base. Cehmiyyah and some Murji'ah currents are the exponents for this view. The other view is advocated by primarily Mu'tazilah. By grounding on the mentioned sources It asserts that human beings are the creator of their acts, do acts by his own power and will and the God never interferes in those acts. According to this doctrine, human beings must be creator of their own acts and execute his acts by his own free will to be responsible for his own acts. In this way operation of creating act for responsibility is related with human beings. On the other hand, Ahl as-Sunnah wa'l-jama'ah, pioneered by Salafiyya, Ash'ariyyah and Maturidyyah, puts forward a concilliatory idea that asserting responsibility of human beings results from the acts of his own actions. In other words they are realized by the free will of human beings albeit they are acted originally by the power of the God. These views are termed by the Kalam historians as Cehmiyyah, Mu'tazilah and Ahl as-Sunnah (Salafiyya-Ash'ariyyah-Maturidiyyah) as in progress of time ideas have become systematic. In this study we, in the context of views of Abu al –Mu'în al-Nasafi, approach the acts of human beings in a way to address modern world of thought and in accordance with the main sources.

Benzer Tezler

  1. Ebü'l-Muîn en-Nesefî'de ilâhî ilim

    The divine knowledge in Abu'l-Muin an-Nasafi

    BÜŞRA ÖZGEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA ALPER

  2. Ebu'l-Muîn en-Nesefî'de Allah-insan ilişkisi

    The relation between God and human in Abu al Muem en Nasafi's thought

    SEFA BARDAKCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞERAFEDDİN GÖLCÜK

  3. Ebu'l-muin en-Nesefî'nin 'Tabsiratu'l Edille'sinde' akıl ve akılla ilgili kavramlar

    Абул муин ан-насафинин 'табсиратул адилласында' акыл жана акылга байланышкан терминдер.

    TOLGONAY ADILCAN KIZI

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2020

    DinKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF GÖKALP

  4. Ebu'l-Muin En-Nesefi'ye göre insan fiillerine ilişkin meseleler

    The events related to human action according to Abu al-Muin an-Nasafi

    RAHİM ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM ÖZARSLAN

  5. Ebu'l-Muîn en-Nesefî ile el-Gazâlî'nin uluhiyet anlayışlarının mukayesesi

    A comparison of Abu'l Muin an-Nasafi and al-Ghazali's understandings of diinity

    İBRAHİM HALİL DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ARDOĞAN