Geri Dön

İslam çalışma ahlakı ve iktisadına din sosyolojik bir bakış

A study on İslamic work ethi̇c and economi̇cs from soci̇ology of reli̇gi̇on

  1. Tez No: 458464
  2. Yazar: FATMA NUR ŞENGÜL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZCAN GÜNGÖR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Kapitalizm, İslam çalışma ahlakı ve iktisadı, Türkiye'de çalışma ahlakı, Capitalism, Islamic work ethic and economy, Work ethic in Turkey
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

XIX. yy'da Avrupa toplumlarında sanayileşmenin ve modernleşmenin etkisiyle kapitalistleşme sürecinin başladığı öne sürülmektedir. Günümüz dünyasında ise kapitalizm hemen hemen bütün toplumlara sirayet etmektedir. İslam öğretileri kapitalist bir düzene izin vermediği iddiaları karşısında dini hassasiyeti yüksek işadamlarının seküler tutuma dönük eğilimleri dikkat çekmektedir. Bu minvalde çalışmamıza, Marx ve Weber'in kapitalizm ve din hakkında ortaya atmış olduğu teorilerle yön verilmekte ve İslam çalışma ahlakı referans kaynaklarını oluşturan yaklaşım, uygulama ve tarihsel tecrübelerden istifade ederek günümüz modern toplumunda, geçmişten günümüze çalışma ahlakının tasviri yapılmaktadır. Çalışmamızda nitel analiz tekniği olan, tarihsel dokümantasyonlar ve belgeler veri olarak kullanılmaktadır. Çalışmanın nihayetinde ise, Osmanlı toplumunun kuruluş ve gelişme dönemlerinde Tımar sistemi, ahilik, lonca kurumu ve uygulanan iktisadi politikaların kapitalist sisteme kapı aralamadığı ancak Avrupa'da yaşanan endüstriyel devrimin etkisiyle kapitalizmin bu toplumda gelişme sergilemeye başladığı görülmektedir. Türkiye nezdinde ise, siyasi partilerin farklı çalışma ahlakı ve iktisadı benimsemiş olduğu, bunun da siyaset alanında etkilerinin görüldüğü ve çoğunlukla bu ahlak ve iktisat zihniyeti belirlenirken dinden bağımsız hareket edildiği anlaşılmaktadır. Bu siyasal söylemlerde, zaman zaman İslam'ın siyasal söylemi ile İslam dinine ait olan uygulamalara ekonomi ve iktisatta yer verilmeye çalışılsa da, bu uygulamalara askerî ve sivil bürokrasi müdahalelerinin kendi şartları içerisinde, böyle bir zeminin oluşmasına engel olduğu Türkiye pratiğinde görülmektedir. Buna karşın son dönem AK Parti iktidarlığında, dini hassasiyeti yüksek olduğu düşünülen işadamları sayısının ve kamusal görünürlüğünün artış gösterdiği ve bu iş adamlarının gündelik yaşamlarında İslam çalışma ahlakı ve kapitalist çalışma ahlakı arasında bir ikilem yaşadıkları ve çoğunlukla seküler davranarak, kapitalistleşme eğiliminde oldukları yapılan alan çalışmalarından ve bizim çalışmamızdan çıkarılabilmektedir.

Özet (Çeviri)

It is suggested that in XIX. century, the period of capitalization began in European countries with the influence of industrialization and modernization. And in today's world, capitalism is present in nearly all societies. Against the claims that Islam does not give permission to a capitalistic order, the secularistic behavior of devout businessmen attracts attention. In this way, our research, is guided by the theories of Marx and Weber about capitalism and religion, and portrays the work ethic from past to present, utilizing the Islamic work ethic reference sources. In our research, historical documentations and records are used as data which is the qualitative analysis technique. And as a result of this research, it is seen that fief system, ahi order, guilds and the economic policies applied in the establishment and the development periods did not give way to capitalism in Ottoman society but, with the influence of industrial revolution in Europe, capitalism started to flourish. But in Turkey it is clear that the political parties adopted different work ethics and economic policies, and the effects of this is seen in the political side and most of the time these policies are designated, the decision was independent from religion. In this political environment, Islam's political discourse and Islamic applications were tried to be implemented. But military coups did not favor these discourses. However, in the justice and development party government, the number and visibility of businessmen who is thought to be religious is increasing. It is observed that in daily life, businessmen are in a dilemma between Islamic and capitalistic work ethic.

Benzer Tezler

  1. Geleneksel iktisadi refah kavramlarının İslam'da adalet kavramıyla karşılaştırılması

    The comparison of the conventional economic welfare concepts with justice concepts of İslam

    SALİHA SERT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinMarmara Üniversitesi

    Ortadoğu Ekonomi Politiği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUZAFFER KOÇ

  2. Din ve kalkınma (Türkiye tecrübesi)

    Reli̇gi̇on and economi̇c development (Turkey experi̇ence)

    ALİ FİDAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TALİP KÜÇÜKCAN

  3. İslam suçu önler mi? Ahlaki topluluk tezi çerçevesinde Malatya İnönü Üniversitesi öğrencileri üzerine karşılaştırmalı bir nicel analiz

    Does Islam prevent crime? A comparative quantitative analysis on Malatya Inönü University students within the frame of moral community thesi̇s

    FATMA TAKMAZ DEMİREL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZDEN ÖZBAY

  4. Bir fenomen olarak zihniyet (Zihniyet çözümlemeleri açısından Ülgener yaklaşımı)

    Başlık çevirisi yok

    DOĞAN KESTANE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Kamu YönetimiGazi Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERKAN AKIN

  5. Din-iktisat ilişkisi: Max Weber ve Sabri F. Ülgener örneği

    Interrelationship between religion and economy: Max Weber and Sabri F. Ülgener model

    ENES IDRIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN KURT