Religious and soci-economic transformation of Turkey: The case of the MÜSİAD (The independent industrialist and businessmen's association)
Türkiye'de ekonomik ve dinsel dönüşüm: MÜSİAD (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği) örneği
- Tez No: 105097
- Danışmanlar: PROF. DR. SENCER AYATA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Kamu Yönetimi, Sosyoloji, Economics, Public Administration, Sociology
- Anahtar Kelimeler: İslam, İslami Ekonomi, Protestan Etik, Müslüman İşadamları, İş Ahlakı, İslami İş Ahlakının Dönüşümü, Orta Sınıflaşan Müslüman İşadamlarına Örnek olarak MÜSİAD, Moral Bir Öncü Grup Olarak MÜSİAD, İslam ve Sınıf, Girişimcilik ve İslami Ekonomi. vıı, Islam, Islamic Economy, Protestant Ethic, Muslim Businessmen, Work Ethic, Transformation of Muslim Work Ethic, MÜSİAD as a Middle Strata, MÜSIAD as a Moral Avanguard, Islam and Class, Entrepreneurship and Islamic Economy. IV
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 335
Özet
oz Türkiye'de Ekonomik ve Dinsel Dönüşüm: MÜSİAD (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği) Örneği. Şennur Özdemir Doktora, Sosyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Sencer Ayata Ekim 2001, 319 pages Bu çalışmada, Türkiye'nin sosyo-ekonomik ve dinsel dönüşümü MÜSİAD örneği bağlamında irdelenmiştir. Ekonomik ve dinsel-kültürel alanlar, bu örnek bağlamında genellikle düşünüldüğünün aksine birbiriyle alakasız veya birbirine zıt değil, birbirini tamamlayan alanlar olarak ele alınmıştır. MÜSİAD yeni bir işadamı örgütlenmesi ve İslami kimliğe sahip bir sivil oluşum olarak, diğer dinsel oluşumlardan farklı özellikleriyle -salt dinsel amaçlı olmayışıyla- Türk iktisadi ve siyasi yaşamındaki yerini almış durumdadır. MÜSİAD'ın yukarıda belirtilen özellikleri, bu çalışmayı, dini bir oluşumu politik olmayan bir perspektiften çalışıldığı Türkiye'de yapılan az sayıda,çalışma araşma sokmuştur. Çalışmada kulllanılan ana teknik, anlamacı metodolojiye -hermenetic- temel sağlayan derinlemesine görüşme tekniğidir. Bunlar, Ankara, Konya ve İstanbul'daki toplam 55 MÜSİAD 'lı işadamlarıyla yapılan derinlemesine görüşme kayıtlan ve diğer alan çalışması notlarından ibarettir. Bunlara ilave olarak, MÜSİAD yayınlarından da olabildiğince geniş biçimde yararlanılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma, Türkiye'deki mevcut gelişmeler temelindeki dinsel ve sosyo-ekonomik süreçlerin analiz edildiği iki ana bölümden oluşmaktadır; ilkinde asıl olarak kültürel-mental süreçler olarak dinsel dönüşüm, ikinci bölümde ise modern sınıf formasyonu biçiminde ve modern/yeni iktisadi etkinlik biçimlerinin yaygınlaşması olarak deneyimlenenen bir sosyo ekonomik dönüşüm sözkonusudur. Bir oluşum olarak MÜSİAD'ın sahip olduğu 'iktisadi'lik özelliği nedeniyle her iki bölümde yapılan analizler (dinsel) dönüşümün ekonomik boyutlarıyla sınırlandırılmıştır. Bu aynı zamanda MÜSİAD'ın bir moral öncü olarak alınmak suretiyle, ilk bölümün 'Müslüman Çalışma Etiğinin Dönüşümü' olarak örgütlenmesinin de nedenidir. Böylece, bu çalışmada bir orta smıf girişimci grup temsilcisi olarak MÜSİAD'ın geniş Müslüman grupları, 'İslami Cihat'm' biçimlendirdiği sosyo-ekonomik yapılanmadan 'İktisadi Cihat' zihniyetine bağlı bir yeni sosyo-ekonomik sisteme yönlendirdiği savunulmaktadır. Bu bölümde analiz edilen temel tartışma konularından bir diğeri de devlet, demokrasi ve halk gibi temel politik kavramlar etrafında oluşturulmuştur. Bu tartışma için, MÜSIAD gibi İslami gruplar bağlamında sadece MÜSİAD'dan sağlanan bilgiler değil ama bu konuda oluşturulmuş yeni literatür de kullanılmıştır. Genelde İslam dinini özelde de İslam ülkelerini modern devlet ve demokrasi gibi kavramların dışında düşünen yaygın literatüre karşı bu çalışmada tarihsel ve sosyo ekonomik süreçlerin vurgulandığı alternatif bakış açısı benimsenmektedir. Bu bölümde yapılan üçüncü bir tartışma da, varsayıldığının aksine gerek İslamcı hareket içindeki konumlan gerekse de Türkiye'nin modernleşme süreci içindeki yerleri bakımından dinamik bir grup olarak karşımıza çıkan Müslüman kadınlar bağlanımdadır. Türk toplumunun genel dönüşümü içinde MÜSİAD'ın ve dinsel modernizasyonun rolünü analiz etmeyi amaçlayan ikinci bölüm belli başlı iki tema etrafında örülmüştür: 1) globalizasyon kavramı: Kısa ve uzun vadeler açısından MÜSİAD'ın iktisat ve toplum sahnesine çıkmasında artan iç ve dış pazarların önemi ve globalizasyon sürecinin kışkırttığı modernizasyona koşut çok kültürlülük. Böylece İslam dini ulusal ve uluslararası ortamlarda engelleyici değil olanak sağlayıcı ve daraltıcı değil genişletici bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. 2) girişimcilik ve orta sınıflaşma: Bu çalışmanın temel tezine göre modernleşme sürecinde İslami grupların bu kategoriler çerçevesinde anlamlı bir analizi mümkündür. Bu gruplar vıMÜSİAD'ın küçük ve orta ölçekli işletmelere dayalı grupları içeren bir örgütlenme olması nedeniyle özellikle bu açılardan analiz edilmiştir. Son olarak, orta smıf olgusuyla modern work erik arasındaki batı bağlamındaki ilişki bu çalışma açısından bu bağlantıyı daha da önemli kılmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Religious and Socio-Economic Transformation of Turkey: the Case of the MÜSİAD (The Independent Industrialists and Businessmen's Association) Şennur Özdemir Ph.D., Department of Sociology Supervisor: Prof. Dr. Sencer Ayata December 2001, 319 pages This study examines socio-economic and religious transformation of Turkey in the context of the MÜSIAD. These two realms - economic and cultural-religious- have been analysed as compatible in this context on the contrary to the conventional -or rather generally accepted idea that has taken this relationship as contradictory if not irrelevant. MÜSİAD has been placed in the modern Turkish socio-economic and political life, as a newly founded businessmen association and as a different - religious activities are not their only aims- civil organisation with an Islamic identity. These peculiarities made this study as one of the few studies on religion in Turkey with not a politically studied one. The main technique of this study is in-depth interviews that are used to base interpretative methodology -hermeneutic. These were 55 in-depth interviews made by MÜSİAD members in Ankara, Konya and Istanbul, and other notes that have been taken during the three-mouth lasted fieldwork. This study has two main chapters analysing the total modernization process of religious and socio-economic processes on the base of contemporary developments. mThe first one is basically included the religious transformation as cultural and mental processes, while the other is socio-economic transformation as a form of modern class formation, and in the form of expansion of the modern/new entrepreneural activities. Since MÜSİAD is an economic foundation both chapters focus on the economic dimensions of the (religious) transformation. This is also why, first chapter mainly organized as a form of a 'transformation of the Muslim work ethic' by taking MÜSİAD as a moral avanguard. Therefore, this study argues that MÜSİAD as a middle class entrepreneurial group has directed Muslim community from 'Islamic' to an 'Economic Jihad'. This chapter also includes a discussion around the new position for the Islamic religion in terms of the political concepts such as state, democracy, and people including a rich alternative literature proposing a 'historically constructed' alternative view on these concepts against the generally accepted literature with a negative view towards Islamic religion in general and Islamic countries in particular. A third discussion has been made in the context of Muslim women by taking this group as a dynamic group both in terms of in the general transformation of Turkish society and within the Islamic movement itself. The second chapter analysing the role of MÜSİAD in the total transformation of the Turkish society underlines the two subjects: 1) the concept of globalisation: a dynamic creating markets and cultural pluralities together with an expansion of modern processes; helping Islam to have more ties in the international realm 2) Concepts of entrepreneurship and middle class formation: According to the main argument of this study Islamic groups in the process of the religious transformation these two categories can be understood wit these two categories; these groups are especially analysed in this respect since MÜSİAD as a businessmen organisation has a small and middle scale businessmen profile. Lastly, relationship between the phenomena of middle class and modern work ethic in the western context made this connection much more relevant to our analysis.
Benzer Tezler
- The bifurcation of political Islam in Turkey: The case of the People's Voice Party
Türkiye'de siyasal İslamın çatallanması: Halkın Sesi Partisi örneği
NURSEL ARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ŞEN
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Kadının modernlikle karşılaşması: Dindarlığın kentsel gündelik yaşamdaki dönüşümleri
Women and modernity: Transformations of piety in urban everyday life
FATMATÜZ ZEHRA FİDAN
Doktora
Türkçe
2013
SosyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN EROL IŞIK
- GAP projesinin sosyo-ekonomik ve kültürel boyutları
Social-economical and cultural dimensions of GAP
AHMET ÖZER
- Türkiye'de Aleviliğin yapısal dönüşümü, cemden cemevine: İstanbul'daki Alevilerle niteliksel bir araştırma
Structural transformation of Alevism in Turkey, from cem to cemevi: a quali̇tive research with Alevis in Istanbul
CEMİL KÖKSAL