Türkiye müzelerinde bulunan Erken Bizans Dönemi (M.S. 4 – 6. yy.) İon sütun başlıkları
The Early Byzantine İonic capitals (A.D. 4 – 6) in the museums of Turkey
- Tez No: 458665
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET OĞUZ ALP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: İon Sütun Başlığı, Bizans, Geç Antik Çağ Mimarlığı, Erken Bizans Dönemi Mimarlığı, Prokonnesos, İstanbul
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu tez çalışması, Türkiye müzelerinde bulunan Erken Bizans Dönemi (M.S. 4.-6. yy.)'ne ait İon sütun başlıklarının tespitini ve kronolojik bir tipoloji oluşturmayı amaçlamaktadır. Araştırmamız kapsamında İstanbul, Sinop, Antalya, Kocaeli, Tokat ve Yalvaç Arkeoloji Müzeleri'nde, Erken Bizans Dönemi'ne ait 43 İon sütun başlığı tespit edilmiştir. Tespit edilen başlıkların sınırlı sayıda olmasına rağmen araştırmamıza alınan örnekler üzerinden bir gruplama yapılmaya çalışılmıştır. Başlıklar üç grup altında incelenmiştir. Üretim yeri ve tipine göre sınıflandırılan birinci grup, Prokonnesos üretimi Geç Antik Çağ – Erken Bizans Dönemi İon sütun başlıkları adı altında değerlendirilmiştir. İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde bulunan ve Konstantinopolis/Prokonnesos üretimi İon sütun başlıkları ikinci grubu oluşturmuştur. Türkiye müzelerinde farklı bir grup oluşturan İon sütun başlıkları, M.S. IV.-VI. yüzyıl Anadolu İon sütun başlıkları başlığı altında değerlendirilmiştir. Araştırmada, M.S. 4.-6. yüzyıl Anadolu geneli ve Konstantinopolis örneklerinin oran, orantı ve biçimleri ile süsleme unsurları konu alınmış, İon sütun başlıklarındaki değişim değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızda tespit ettiğimiz, büyük çoğunluğu M.S. 4. ve 5. yüzyıllara ait olan sütun başlıklarının zamana bağlı olarak biçimsel bozulmaların arttığı ve ait oldukları yapılar kesin olarak tespit edilememekle birlikte, düzenin genellikle üst yapı elemanlarına yer verilmeyen sütunlu cadde, stoa, peristyl ve anıt gibi boyutları itibari ile daha küçük ve ikincil yapılarla sınırlı kaldığı gözlemlenmektedir. M.S. 6. yüzyıldan itibaren İon Düzeni ve buna bağlı olarak İon sütun başlıklarının tamamen ortadan kalktığı anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aim to identify the Ionic capitals of the Early Byzantine Period (A.D. 4 – 6th) which are in the museums of Turkey and create a chronological typology of them. There are 43 Ionic capitals of the Early Byzantine Period detected in the Archaeology Museums of Istanbul, Sinop, Antalya, Kocaeli, Tokat and Yalvaç within the scope of our research. A grouping is tried to be formed out of the detected capitals although they are in limited number. The capitals are examined in three different groups. The first group which classified according to the type and the place of production is named: Production of Proconnesos in Late Antiquity – Ionic Capitals of Early Byzantine Period. The second group: The Production of Constantinople/Proconnesos; contains the Ionic capitals which are in the Archaeology Museum of Istanbul. The title of Anatolian Ionic capitals of 4th – 6th centuries A.D., contains the Ionic capitals that are forming a different group in the museums of Turkey. The rate, proportion and form with the decoration elements of the examples of the 4th and 6th centuries A.D. Anatolian in general and Constantinopole are taken as subjects in the research and the changes of the Ionic capitals are tried to be evaluated. In our research, time-dependent increases in formal distortions are observed on the Ionic capitals which mostly belong to the 4th and 5th centuries A.D. Although the structures they belong to can not be determined precisely, it is observed that the arrengement was limited with the smaller sized secondary structures such as colannaded street, stoa, peristyle and monument which the upper structure elements are not used. As from the 6th century A.D. İt is understood that the Ion arrengement and therefore the Ionic capitals are completely disappeared.
Benzer Tezler
- Artuklu sikkelerinde yazı ve süsleme kompozisyonu
Writing and decoration compozitions on Artuqid coins
RAMAZAN UYKUR
- İnsan figürlü sırlı Bizans seramikleri
Byzantine glazed ceramics with human figures
EMİNE ESRA ERAVŞAR YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. MERYEM ACARA
- Anadolu'da Antik Yunan müziği: Türkiye müzelerinde bulunan müzik aleti betimli heykeltraşlık eserleri
Başlık çevirisi yok
F.DENİZ ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ABBASOĞLU
- Osmanlı maden sanatında yazı takımları (18.-19. yüzyıl)
Writing squads in Ottoman metalwork (18th-19th century)
BAHAR ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- İstanbul Ayasofya Müzesi'nde bulunan maden ikonalar
Metal icons at Hagia Sophia Museum in Istanbul
NERMİN PLAMBECK
Doktora
Türkçe
2024
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAHİT MACİT TEKİNALP