İstanbul Ayasofya Müzesi'nde bulunan maden ikonalar
Metal icons at Hagia Sophia Museum in Istanbul
- Tez No: 864285
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VAHİT MACİT TEKİNALP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Eski İnananlar, Ignat Nekrasov, Bakır Döküm İkonalar, Kossak Köyü, Bakır Döküm Haçlar, Old Believers, Ignat Nekrasov, Copper Casting Icons, Kossak Village, Copper Casting Crosses
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 938
Özet
18. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu'na sığınan Rusya kökenli topluluklar, 20. yüzyılın ikinci yarısında Türkiye Cumhuriyeti'nde Manyas Kocagöl Köyü, Beyşehir Kumluca Adası, Akşehir Tuzlukçu' ya bağlı Gürsu Köyü ve Kars çevresi olmak üzere dört farklı bölgede yaşamışlardır. Bu doktora tezi içinde, Eski İnananlar tarafından en bilinen adlarıyla Binev(ler) günümüzde Manyas Kocagöl Köyü'nde, Ignatlar/Kınatlar Köyü günümüzde Beyşehir Kumluca Adası üzerindeki Kassak Köyü olarak bahsedilen köy ve Akşehir Cigidiya, günümüzdeki adıyla Akşehir Tuzlukçu ilçesine bağlı Gürsu Köyü'nde yaşamış farklı mezheplerden Eski İnanan Kuban, Don Kossak ve Nekrasovit topluluğuna ait tek-çok yapraklı ve haç ikonalarından oluşan 186 bakır döküm eser incelenmiştir. Eserler, Ayasofya Müzesi koleksiyonuna aittir. Bu çalışma, 18. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu'na sığınmış Rus kökenli Eski İnananların bakır döküm eserlerinin ilk defa yayınlandığı ve haklarında hiçbir yazılı belge olmayan diğer liturjikeserlerinde neler olduğu ve nerede oldukları hakkında ilk defa bu çalışma içinde verilen resmi belgelere dayanarak bilgi veren ilk çalışmadır. Çalışmanın içinde 2017 yılında başlanılan araştırmalarda, 29 Haziran - 10 Temmuz 2020 tarihleri arasında, eserler 10'ar ve 15'erlik gruplar halinde ilk defa ve son defa incelenmiş, fotoğrafları çekilmiş ve ölçüleri alınmıştır. Bu çalışma içinde 2018–2020 yılları arasında Recklinghausen ve Frankfurt İkona Müzelerinde ve yurtdışındaki kütüphanelerde yapılan araştırma sonuçlarına ve Türkiye'nin Manyas, Kars, Kayseri ve İstanbul şehirlerinde yaşayan; ayrıca ABD, Kanada, Belçika, Mısır ve Almanya'da ikamet eden Türkiye'den göç etmiş Eski İnananlar ile yapılan görüşmelerin bir kısmına da yer verilmiştir. Çalışmanın yönünü, Eski İnananlar hakkında Rusya'dan önce haklarında araştırmaların yapıldığı ve erken yazılı kaynakların bulunduğu Almanya'daki arşivler ve kütüphanelerde yapılan incelemeler belirlemiştir. 2020-2021 yılları arasında Almanya'da yapılan araştırmalar, eserlerin tekrar incelenmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Eserler yeniden incelenemediğinden dolayı akademik doğrulamaları yapılamadığından, edinilen bilgilerin sadece bir kısmı bu doktora çalışması içinde kullanılabilmiştir. Ayasofya Müzesi koleksiyonundaki 186 bakır döküm litürjik eser üzerine Türkiye'de yapılan ilk kapsamlı bu çalışmanın, sanat tarihi ve kültürel miras çalışmalarına önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
In the first half of the 18th century, communities of Russian origin, who had taken refuge in the Ottoman Empire, lived in four different regions in the Republic of Turkey during the second half of the 20th century: Manyas Kocagöl Village, Beyşehir Kumluca Island, Gürsu Village connected to Akşehir Tuzlukçu, and around Kars. This doctoral thesis examines 186 copper casting works consisting of single and multiple leaf and cross icons belonging to the Old Believer communities of Kuban, Don Cossack, and Nekrasovite, known by their most recognized names as Binev(s) in today's Manyas Kocagöl Village, Ignatlar/Kınatlar Village in today's Beyşehir Kumluca Island, and Akşehir Cigidiya, now known as Gürsu Village of Akşehir Tuzlukçu district. The works belong to the collection of the Hagia Sophia Museum. This study is the first to publish the copper casting works of Old Believers of Russian origin who took refuge in the Ottoman Empire in the first half of the 18th century, and it provides information based on official documents for the first time in this work about other liturgical works that have no written documents and their whereabouts. In the study, initiated in 2017, the works were examined for the first and last time in groups of 10 and 15 between June 29 and July 10, 2020, their photographs were taken, and their measurements were recorded. This work also includes some of the research results conducted between 2018–2020 in the Recklinghausen and Frankfurt Icon Museums and libraries abroad, as well as interviews with Old Believers who live in the cities of Manyas, Kars, Kayseri, and Istanbul in Turkey; and also with those residing in the USA, Canada, Belgium, Egypt, and Germany who emigrated from Turkey. The direction of the study has been determined by examinations conducted in archives and libraries in Germany where research on Old Believers was done before Russia and where early written sources are found. Research conducted in Germany between 2020-2021 indicated that the works need to be examined again. Since the works could not be re-examined, academic validations could not be performed, and only a part of the information obtained has been used in this doctoral thesis. It is expected that this comprehensive first study conducted in Turkey on 186 copper casting liturgical works from the Hagia Sophia Museum collection will make significant contributions to art history and cultural heritage studies.
Benzer Tezler
- Manyas Kocagöl'de bulunan Don (Rus) Kazakları'na ait kiliseler
Churches of Don (Russian) Cossacks in Manyas Kocagöl
CANSU UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat Tarihiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA EVREN DAŞDAĞ
- 1986-1996 tarihleri arasında İstanbul'da düzenlenen ve mekanları ile doğrudan ilişki kuran sergiler
Exhibitions directly interact with their space in istanbul between 1986-1996
ZERRİN İREN BOYNUDELİK
Doktora
Türkçe
1999
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİFE BATUR
- Mozaik sanatı ve büyük saray mozaikleri restorasyon çalışmaları
Mozaic art and great palace mozaics restoration studies
OGUZ ERKAN
- Türkiye'de kültürel mirası koruma çalışmaları bağlamında İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü'nün rolü
The role of the Istanbul Directorate of Surveying and Monuments within the context of preservation of cultural heritage in Turkey
İFFET BİLLUR
Doktora
Türkçe
2020
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET BİNAN
- Byzantine heritage depicted: the aqueduct of Valens in the historical topography of Istanbul
Tasvirdeki Bizans mirası: İstanbul'un tarihi topografyasında Valens Su Kemeri
FATMA SARIKAYA IŞIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN