Delay integro-diferansiyel denklem sistemlerinin sayısal çözümleri ve uygulamaları için Chelyshkov matris metodu
Delay i̇ntegro-diferansiyel denklem sistemlerinin sayisal çözümleri ve uygulamalari için Chelyshkov matris metodu
- Tez No: 459362
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Matematik, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Matematik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Bu tezin amacı, biyoloji, ekoloji, mühendislik ve diğer bilim dallarında çok geniş bir uygulama alanına sahip olan gecikmeli diferansiyel denklemlerin, integro-diferansiyel denklemlerin ve bunların sistemlerinin çözümlerini Chelyshkov polinomlarına dayalı matris sıralama yöntemiyle elde etmektir. Kullanılan matris sıralama yöntemiyle, bu tür diferansiyel denklemler veya sistemler cebirsel denklem sistemine dönüştürülmüştür. Böylece, bu cebirsel sistem nümeriksel yöntemle çözülebilmiştir. Ayrıca elde edilen çözümlerin rezidüel fonksiyon aracılığıyla iyileştirilmesi yapılmıştır. Tez beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde diferansiyel denklem çeşitleri ve kullanım alanları incelenmiştir. İkinci bölümde gecikmeli diferansiyel denklemlerle ilgili tanımlar ve konuyla ilgili daha önceden yapılan çalışmalar ifade edilmiştir. Üçüncü bölümde ise, ilk olarak çözülecek denklem ve sistem tipleri açıklanmıştır ve bunlarla ilgili temel matris bağıntıları elde edilmiştir. Daha sonra, çözüm yöntemine ait hata analizi yapılmıştır. Dördüncü bölümde, çözüm yöntemiyle ilgili örnekler verilmiştir. Elde edilen çözümler, diğer yöntemler kullanılarak elde edilen çözümlerle karşılaştırılmıştır. Bunu yaparken, tablo ve grafik gösterimlerinden yararlanılmıştır. Bu tablo ve şekiller Chelyshkov matris metodunun her bir problem için düzgün ve etkili çalıştığını göstermektedir. Bu da sonuçlarla doğrulanmıştır.Son olarak, beşinci bölümde sonuç ve önerilere yer verilmiştir
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to obtain solutions of delay differential equations, delay integro-differential equantions and their systems with variable coefficients that have wide applications in the field of biology, ecology, engineering and other related scientific areas, by using a matrix collocation method based on Chelyshkov polynomials. By the used matrix collocation method, such differential equations or systems are converted into an algebraic equations system. Thus, it is enabled us to solve them by developed numerical scheme on the basis of matix collocation method. Moreover, the obtained solutions are improved by using residual function. This thesis consists of five chapters. In the first chapter, the variety of differential equations and their application areas have been reviewed.In the second chapter, the definitions about the governing differential equations and the studies on these equations, which are previously made, has been expressed. Firstly, type of diferential equations and their systems to be solved are explained, and the fundamental matrix relations on these equations are given in the third chapter. Then, error analysis has been made for the solution method. In the fourth chapter, examples of related solution method are given. The obtained solutions are compared with the solutions obtained from other methods, or exact solutions. These are tested with the help of tables and figures. Tables and figures display that the matrix method works properly and effectively for each problem type, which is verified with the obtained results.Lastly, In the fifth chapter, conclusion and proposal about solution method are given.
Benzer Tezler
- Euler polinomlarının matris özellikleri ve fonksiyonel integro-diferansiyel denklemlere uygulamaları
Matrix properties of Euler polynomials and applications of functional integro-differential equations
DENİZ ELMACI
Doktora
Türkçe
2022
MatematikEge ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FADİME DAL
PROF. DR. NURCAN BAYKUŞ SAVAŞANERİL
- Yüksek mertebeden değişken katsayılı neutral fonksiyonel diferansiyel denklemlerin boubaker seri yaklaşımları
Boubaker series approximations of higher order variable coefficient neutral functional differential equations
ELİF ZİNNUR AYKUTALP
Doktora
Türkçe
2024
MatematikManisa Celal Bayar ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEZER
DOÇ. DR. ÖMÜR KIVANÇ KÜRKÇÜ
- Fonksiyonel gecikmeli volterra-fredholm tipi integro-diferansiyel denklemlersisteminin bell polinomlarına dayalı çözümleri
Solutions based on bell polynomials of systems of functional volterra-fredholm type integro-differential equations with delays.
GÖKÇE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MatematikManisa Celal Bayar ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEZER
- Nötral ve gecikme argümanlı diferansiyel denklem sistemlerinin çözümlerinin kararlılıkları
Stability of solutions of neutral and delay differential equation systems
MELEK GÖZEN
- Volterra integro-diferansiyel denklemler için bazı kararlılık kriterleri
Some stability criteria for Volterra integro – differential equations
MERVE ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MatematikVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL TUNÇ