Geri Dön

Altun Yaruk örneğinde eski Uygurcada zamirler

Pronouns in old Uighur at example 'Altun Yaruk'

  1. Tez No: 459922
  2. Yazar: KÜBRA DEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FERRUH AĞCA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Eski Uygur Türkçesi, Altun Yaruk, zamir, Old Uighur, Altun Yaruk, pronoun
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

Zamirler konusu hem Türkiye Türkolojisi hem de evrensel dil bilgisi çerçevesinde oldukça karmaşık bir tanıma sahiptir. Geleneksel dil bilgisinde 'adın yerini tutan kelime' şeklinde kalıplaşmış bir tanıma sahip olsa da doğruluğu tartışılması gereken bir tanımdır. Bilinen bu tanımı pek çok kişi tekrar ederken, belli bir kitle de ayrı tanımlar oluşturmuşlardır. Bazı kişiler zamirleri sadece şahıs ifadesi olarak görürken, bazıları ise nesneleri karşılayan ifadeler olarak tanımlamışlardır. Bu tanımlar zamirlerin yerini tam olarak kesinleştirememiştir. Zamirin bir isim türü mü yoksa bağımlı bir ifade mi olduğu henüz kesinlik kazanmış bir konu değildir. Bizim de bu tezi oluşturmamızın bir nedeni de bu boşluğu biraz gidermek istememizdir. Asıl konumuz ise zamirlerin Eski Uygur Türkçesindeki durumlarıdır. Bu döneme ait olan Altun Yaruk adlı eser, zamirlerini inceleyeceğimiz kitap olup diğer dönemlerden oldukça farklı bir profil çizmektedir. Türkler için yeni bir din olan Budizmin etkisiyle yazılmış olan kitap, Çinceden çeviri olmasıyla da farklı bir kültürün etkisi altında yazılmıştır diyebiliriz. Bu nedenle de morfolojik, fonolojik ve semantik açılardan farklılık göstermesi doğaldır. Ancak, bahsedilen bu farklılıklar konusunda bugüne dek çok çalışma yapılmaması yine bizi bu konuya yönelten diğer bir sebeptir. Bu tez vasıtasıyla zamirin tam olarak ne olduğu, hangi kategori içinde yer aldığı ve Eski Uygur Türkçesinde görülen Budizm kaynaklı eserlerde zamirin neden bambaşka bir hâl aldığı ayrıntılı biçimde incelenecektir.

Özet (Çeviri)

The subject of pronouns has a quite complex definition both in the framework of Turkey's Turcology and in the universal grammar. Even if it has the form of identification of 'the Word which takes the name's place' in the traditional grammar, the accuracy of this discription will be discussed. While many people repeat this well-known definition, a specific crowd create an individual definitons. While some people consider the pronouns as individual expressions some have identify this as statements which correspond the place of objects. These definitions could not certain the exact location of pronouns. If the pronouns is a type of name or is a dependent expression has not been clarified yet. Another reason that we apply to this thesis that we want to eliminate this gap a little. Our main topic is the pronouns state in the Old Uyghur Turkish. Altun Yaruk which belongs to this period is the book that we will focus on the pronouns and it draws a very different profile from other periods. We can say that the book which was written under the influence of Buddhism which is a new religion for the Turks was written under the influence of different cultures by the fact that it is translation of Chinese. Therefore, it is normal that it shows differences on the aspect of morphological, phonological and semantic. However, another reason which led us to this issue is that there is not a lot of work which has been done on the mentioned differences. With this thesis, what the pronouns exactly mean, in which category it is involved and why the pronoun takes a different state in the works which are. Buddhism originated in Old Uyghur Turkish in a detalied manner will be examined and at the end of this thesis.

Benzer Tezler

  1. Altun Yaruk örneğinde Eski Uygur Türkçesinde durum zarfları

    Adverbs of manner in Old Uighur Turkic at the example of Altun Yaruk

    DEMET İPEK TUNCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÜLKÜ POLAT

  2. Altun Yaruk Maitrisimit ve Huastuanift örneğinde eski Uygur metinlerinde istem ve bağımlılık

    The dependency and valency in the old Uighur texts in the case of Altun Yaruk Maitrisimit and Huastuanift

    DİLEK UZUNKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimPamukkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET VEFA NALBANT

  3. Eski Uygur Türkçesi örneğinde eşdizim (Altun yaruk, maytrisimit, huastuanift, kuanşi im pusar)

    Collocation in the example of old Uygur Turkish (Altun yaruk, maytrisimit, huastuanift, kuanşi im pusar)

    NEBAHAT TÜRKEŞ SUCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıSinop Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTAN BESLİ

  4. Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)

    Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period

    AHMET MEHMET KİPMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. SEMRA GERMANER

  5. VIII. ve -XIII. yüzyıllar arası Türkçe eserlerde hayvan adları

    Between VIII. and XIII. centuries the animal names in the Turkish texts

    FERAY CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimNiğde Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULLAH KÖK