Geri Dön

Evalution of organic matters and hydrocarbon potential in lower cretaceous mudstones: From Ulus and Kilimli formations, Northwestern part of pontides, Turkey

Alt kretase yaşlı çamurtaşlarının organik maddelerinin ve hidrokarbon potansiyelinin değerlendirilmesi: Ulus ve Kilimli formasyonları, Kuzeybatı pontid, Türkiye

  1. Tez No: 462920
  2. Yazar: ORKHAN MAMMADOV
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEZAİ KIRIKOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Organic geochemistry, hydrocarbon source rock potential, Lower Cretaceous mudstones, Ulus and Kilimli Formations, northwestern Turkey
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Alt Kretase yaşlı çamurtaşları, Türkiye'nin kuzeybatı kesimindeki Zonguldak (Kilimli ve Kızılcakes ilçeleri), Bartın (Ulus ilçesi) ve Karabük (Cumayanı) ilçelerindeki Ulus ve Kilimli Formasyonlarında yüzeylenmektedir. Kilimli formasyonu, Zonguldak doğusunda Kilimli ilçesi ve Amasra dolaylarında sıkça izlenir. Kilimli dolayında kumlu kireçtaşı, kumtaşı, silttaşı, kiltaşı ardalanmasından oluşan bir istif sunar. Renk gri, kurşuni ve sarımsı bejdir. Ulus formasyonu CideKurucaşile hattının güneyinde Türbeyanı marnları üzerinde geldiği kesimlerde marn içerisine türbiditik kumtaşı ara katkılarının girmesi ile başlar, bu katkıların giderek artması ile ince- orta kalın tabakalı homojen bir kumtaşı- şeyl ardalanması haline gelir. Bu bölgelerdeki Alt Kretase yaşlı çamurtaşlarının organik madde ve hidrokarbon kaynak kayaç potansiyelinin kalitesini, miktarını, termal olgunluğunu ve çökelme ortamı koşullarını belirlemek amacıyla toplam 17 mostra numunesi Rock Eval VI cihazı ile analiz edilmiştir. Rock- Eval analizi sonucu HI, OI, S1, S2, S1\S2 ve Tmax değerleri elde edilmiştir. Bu parameterlere göre incelenen örneklerin organik madde tipleri, organik maddenin olgunlukları ve hidrokarbon türüm potansiyelleri belirlenmiştir. Organik maddede bulunan serbest hidrokarbonlar, petrol ve gaz yaklaşık 300°C'de buharlaşır. 3 dakikalık aralıklar ile bu termo-buharlaşma pik verir. Bu pik, S1 piki olarak adlandırılır ve mg HC/g kayaç olarak ifade edilir. 300 ile 600°C arasında, hem kayaçtaki kerojenin parçalanma süresince açığa çıkanlar hem de resin ve asfaltenler gibi ağır ekstrakt edilebilen bileşikler açığa çıkar. Bu hidrokarbonlar S2 pikini oluşturur. S2, kayaçta mg HC/g kaya şeklinde ifade edilir. 300 ile 390°C arasında oksijen bileşikleri ayrışır ve CO2 sonucu mg CO2/g kayaç olarak ifade edilen S3 piki ölçülür. S2 pikinin maksimum olduğu nokta maksimum sıcaklık olarak isimlendirilip, Tmax °C ile ifade edilir. S2 piki kaydından sonra kalan organik karbon 600°C hava (veya oksijen) atmosferi altında oksidasyon ile ölçülür. Elde edilen CO2, S4 pikidir, kayaçta mg CO2/g kayaç olarak ifade edilir. Toplam organik karbon (TOC wt.% ağırlık olarak ifade edilir) S1, S2 ve S4'den otomatik olarak hesaplanır. HI (Hidrojen I ̇ ndeks) parametresi, kerojenin hidrojence zenginliğini gösteren bir parametre olup, S2 (ppm) / TOC x 100 ile ifade edilir. OI (Oksijen I ̇ ndeks) parametresi ise, kerojenin oksijence zenginliğini gösterir ve S3 (ppm) / TOC x 100 ile ifade edilir. PI (Üretim I ̇ ndeksi) parametresi, kayanın içinde hazır halde bulunan sıvı hidrokarbon oranını göstermekte olup, S1/(S1+S2) ile ifade edilmektedir. RC (Rezidüel Karbon) parametresi, piroliz işlemi esnasında CO ve CO2'den elde edilen organik karbonun (wt %) toplamını gösterir. Rezidüel karbon aynı zamanda piroliz edilemeyen organik karbonu gösteren TOC bölümü olarak da tanımlanabilir (Johannes vd. 2006).

Özet (Çeviri)

Lower Cretaceous mudstones are exposed Ulus and Kilimli Formations in Zonguldak (Kilimli and Kızılcakese districts) Bartın (Ulus district) and Karabük (Cumayanı district) regions, in northwestern part of Turkey. A total of seventeen outcrop samples were analyzed by Rock Eval Pyrolysis with the aim of determining quality, quantity and thermal maturity and depositional environment conditions of organic matter and hydrocarbon source rock potential of Lower Cretaceous mudstones in these regions. The TOC values ranging from 0.32 to 1.13 wt % with an average of 0.71 wt. %. HI, OI, S1, S2, S2/S3 and Tmax parameters and diagrams based on the Rock-Eval anaylsis indicate that Cumayanı, Ulus, Kilimli mudstones have overmature Type III-IV kerogen with poor, limited gas potential. While, Kızılcakese mudstones have early mature Type II-III kerogen with fair, oil-mixed gas potential. The hydrocarbons produced by the studied samples are native and have not been exposed to organic contamination by any mechanical or anthropogenic pathway. Overall, the Lower Cretaceous mudstones in Ulus and Kilimli Formations, northwestern part of Turkey, were generally deposited in sulphur limitation and reduced salinity, arid paleoclimate, C-CD-D organic facies, clastic, marine conditions as a result of a margin marine transgression which suggests frequent sealevel fluctuations in paleoenvironment. It can be deduced that the maturity and the hydrocarbon generation potential of the Kızılcakese district may increase in the deeper parts of the basin.

Benzer Tezler

  1. Amasra (Zonguldak) yöresindeki karbonifer yaşlı kiltaşlarının ana kaya potansiyeli

    The Source rock potential of the carboniferous claystones in Amasra (Zonguldak)

    SULTAN ÖZGÖKÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. M. NAMIK YALÇIN

  2. Çankırı baseninde kreste ve tersiyer yaşlı birimlerin gömülme ve ısısal evrimlerinin incelenmesi

    Determination of burial and thermal evolution of the cretaceous and tertiary units in Çankırı basin

    KEMALEDDİN TOKATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. İSMAİL HAKKI DEMİREL

  3. Klima filtre tozu örneklerinde kalıcı organik kirleticilerin seviyelerinin ve maruziyetlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of levels and exposures of persistent organic pollutants in air conditioner filter dust samples

    EBRU KOCAASLAN NARCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Çevre MühendisliğiKocaeli Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DEMET ARSLANBAŞ

  4. Biyokütle ve kömür birlikte yakma sistemlerinde sinerji araştırması

    Synergy research in biomass and coal cofiring systems

    SİNEM ÖZSOY AYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERDAR YAMAN

  5. Trakya havzası doğal gaz değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    GÜLTEKİN ÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. ABDURRAHMAN SATMAN