Tarihyazımı tartışmalarının felsefe açısından değerlendirilmesi
Assessment of historiography discussions in terms of philosophy
- Tez No: 463243
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇETİN TÜRKYILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Tarih, Philosophy, History
- Anahtar Kelimeler: Tarih, Tarihyazımı, Tarih Felsefesi, Yasa, Yapı, Anlatı, History, Historiography, Philosophy of History, Law, Structure, Narration
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu çalışma tarih felsefesine ve tarihyazımına ilişkin tartışmaların geçirdiği değişimi“yasa”,“yapı”ve“anlatı”kavramları çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Yasa merkezli tarih düşüncesi,“tarih”i rivayetlerden ve hikâyelerden kurtarmaya çalışarak ona bir düzenlilik ve kesinlik katmaya çalışmaktadır. Tezin birinci bölümünde, olayların gerçekleşme imkânını ortaya koyarak, tarihteki bütünselliği inşa etmenin olanağını yaratan tarihteki yasa arayışı, İbni Haldun'un ve G.W.F. Hegel'in tarih düşüncesi bağlamında incelenmiştir. Hem İbni Haldun hem de Hegel tarihin gelişimini, devletler ve halklar arasındaki tanınma ve güç ilişkilerinden hareketle açıklamışlardır. Bu yaklaşımın gündelik yaşamı, kültürü ve tarihin diğer disiplinlerle olan ilişkisini göz ardı ettiğine yönelik eleştiriler, yapı merkezli tarih düşüncesinin temelini oluşturmaktadır. Bu bağlamda tezin ikinci bölümünde, tarihteki ilişki ağlarının oluşturduğu“yapı”nın, disiplinlerarası bir perspektifle nasıl inşa edilebileceği Fernand Braudel'in ve Marc Bloch'un düşünceleri çerçevesinde ele alınmıştır. Tarihyazımı ve tarihsel gerçeklik arasındaki ilişkide kurgusallığın sahip olduğu konum, tarihin gerçekliği temsil etme iddiasını daha fazla tartışılır hale getirmiştir. Bu bağlamda tezin üçüncü bölümünde tarihin her ne kadar belgelere dayansa da yazınsal olarak anlatısal bir niteliğe sahip olduğuna ilişkin iddia, Hayden White'ın tarih düşüncesinden hareketle tartışılmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada tarih ve tarihyazımı ilişkisine dair yasa, yapı ve anlatı kavramları arasında mutlak bir karşıtlık kurmaktan ziyade, bu farklı yaklaşımlar arasındaki ilişkisellik ortaya çıkartılmaktadır. Burada kurulmaya çalışılan ilişkisellikle,“tarih”in ve dolayısıyla tarihyazımının sınırlarının ortaya koyulabileceği iddia edilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the changes undergone by the discussions concerning the philosophy of history and historiography in terms of the concepts of“law”,“structure”and“narration”. The idea of a law-centered history tries to give“history”a regular and definite structure by saving it from narrations and stories. In the first part of the thesis, the search for a law in history, which creates the possibility of establishing integrity in history by revealing the possibility of the actualization of events, shall be examined in terms of the concept of history as it is treated by İbni Haldun and G.W.F. Hegel. Both İbni Haldun and Hegel explained the development of history with reference to the recognition and power relations among the states and the people. The criticisms which say that this approach ignored daily life, culture and the relation of history with other disciplines constitute the foundation of the idea of structure-centered history. In this context, in the second part of the thesis, how this“structure”which is formed by the relationship networks would be constructed in an interdisciplinary approach shall be investigated with reference to Fernand Braudel and Marc Bloch. The claim“history represents reality”has become more debatable because of the position of the fictionality in the relation between historiography and historical reality. In this context, in the third part of the thesis, the hypothesis which claims that no matter how much history depends on documents, it has a narrative quality in literary terms is discussed with reference to Hayden White. As a result, in this study, the relation rather than an opposition between the concepts of law, structure and narrative and between different approaches concerning the relation of history and historiography shall be revealed. It is claimed that the limits of history and therefore, historiography could be set forth with the relationality that is tried to be established.
Benzer Tezler
- Geç Osmanlı dönemi basınında bir merak unsuru ve rol model olarak Japonya
Japan as an element of curiosity and a role model in the Late Ottoman press
CEM EVRİM ASLAN
Doktora
Türkçe
2023
İletişim BilimleriAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZHAN TAŞ
- Antik Yunan felsefesinde anayasal düzen (politeia) ve adalet (dike) kavramları
The concepts of constitutional order (politeia) and justice (dike) in Ancient Greek philosophy
ARZU SOMALI
- British philosophical history and the empires of antiquity
İngiliz felsefi tarih ve antik çağ imparatorlukları
CEMİLE AKÇA ATAÇ
Doktora
İngilizce
2006
Felsefeİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CADOC DOUGLAS LEİGHTON
- Türk sinema tarihyazımı: Nijat Özön
Turkish cinema historiography: Nijat Özön
EMRAH DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJAT ULUSAY
- Tarih ve sosyoloji ilişkisi: Sınırlar, imkânlar ve Marshall Hodgson
The relationship between history and sociology: Boundaries, possibilities and Marshall Hodgson
NEYYİRE REYHAN ERDOĞAN