Geç Osmanlı dönemi basınında bir merak unsuru ve rol model olarak Japonya
Japan as an element of curiosity and a role model in the Late Ottoman press
- Tez No: 844338
- Danışmanlar: PROF. DR. OĞUZHAN TAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Basını, Liberal Tarihyazımı, Metodolojik Milliyetçilik, Modernleşme, Japonya, Ottoman Press, Liberal Historiography, Methodological Nationalism, Modernisation, Japan
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 412
Özet
Türkiye'de yerleşik medya ve basın tarihyazımı çalışmalarında sıklıkla iki hat üzerinden bir izlek çıkarılmaktadır. Bu hatlar ABD ve Avrupa'daki felsefe ve tarih alanına içkin tartışmaların medya ve basın tarihyazımına uyarlanmış hâli olan liberal basın anlatısı ve ulus devlet merkezli metodolojik milliyetçilik yaklaşımıdır. Tarihi, sondan bakışla düzçizgisel ilerleme misyonuyla kurgulayan bu yaklaşımlarda basının iktidar karşısında kamuoyu oluşturma, halkın sorunlarını dile getirme veya modernleşmeye dair alternatif politik yaklaşımlar geliştirerek bu doğrultuda hükümetlere baskı yapabilme gücü yalnızca kapitalist blokta yer alan ülkelerin basınına ait bir yeti olarak ele alınmıştır. Dolayısıyla bu bakış, Osmanlı basınını geriye dönük yargılamakta ve sansür, sürgün veya gelişmiş kapitalist bir pazar olmaması gibi gerekçelerle pasif bir konuma iterek imparatorluğun modernleşme sürecinde basın sanki yokmuş, varsa da yalnızca Avrupalı devletleri görerek bir modernleşme kurgulamış gibi çıkarımda bulunmaktadır. Oysa bu yerleşik, Batı merkezli okumaları kıran bir örnek olarak Osmanlı modernleşmesi sürecinde Japonya'yı bir rol model olarak inşa eden yüzlerce yazının varlığı görmezden gelinmiştir. İşte bu çalışma kapsamında Japonya'yı Osmanlılar açısından bir rol model olarak inşa eden yazılara odaklanılmış ve Osmanlı gazetecileri açısından Japonya'nın adım adım, kendi toplumsal ve siyasal bağlamları temelinde adeta Osmanlılar açısından bir modernleşme aynası olarak kurgulandığı görülmüştür. Japonya'nın dört farklı tema üzerinden rol model olarak inşa edildiği bu yazılarda, gazetecilerin modernleşmeyi hiç de Batı merkezli olarak düşünmedikleri, aksine imparatorluğun Japonya'nın örnek alınarak ortaya konacak reçetelerle hayatta kalmayı başaracağına yönelik çıkarımları saptanmıştır. Hatta iki devlet arasında, siyasal bir ittifak için en çok çaba gösteren gazeteciler olmuştur. Dolayısıyla bu çalışma Japonya örneği üzerinden, bahsi geçen yerleşik yaklaşımları aşmaya yönelik bir alternatif geliştirme arzusundadır.
Özet (Çeviri)
The historiography of the media and the press in Turkey is often traced along two lines. These are the liberal press narrative which is an adaptation of debates in philosophy and history in the U.S. and Europe to media and press historiography, and the nation-state centered methodological nationalism approach. According to these historical constructs that prioritize linear progression, the ability of the press to form public opinion against the government, voice people's issues, develop alternative political approaches to modernization and put pressure on government is deemed as a capability that belongs only to the press of countries in the capitalsit bloc. Therefore, this perspective retrospectively evaluates the Ottoman press and places it passively due to censorship, exile, or a less developed capitalist market. It implies that the press did not contribute to the modernization of the empire or at best, only looked towards European states for inspiration. This approach lacks objectivity and does not account for the potential role of the press in Ottoman modernization. However, the presence of numerous articles portraying Japan as a role model in the modernization of the Ottoman Empire, offering an example that challenges the traditional, Western-centric interpretations has been disregarded. This study focuses on articles that portray Japan as a model for the Ottomans. Ottoman journalists depict Japan as a step by step reflection of modernization for the Ottomans, considering their social and political contexts. In these articles, the journalists presented Japan as a model of modernization through four distinct themes. They firmly rejected the notion that modernization was purely Western-centered, instead, they proposed that the empire would thrive by modeling its policies on those of Japan. In fact, it was the journalists who played a pivotal role in the creation of a political alliance between the two states. Therefore, this study aims to provide a new approach as an alternative to the aforementioned established methods, using Japan as an example.
Benzer Tezler
- Konya Amber Reis Camii ve I. ulusal mimarlık dönemi camileri içindeki yeri
Konya Amber Reis Mosque and its importance in first national architectural movement's mosques
KÜBRA NUR MAKAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR URFALIOĞLU
- Kurdish and Armenian relations in the ottoman Kurdish press (1898-1914)
Osmanlı Kürt basınında Kürt ve Ermeni ilişkileri (1898-1914)
AYHAN IŞIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Tarihİstanbul Bilgi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT BİLMEZ
- II. Meşrutiyet Dönemi basınında parlamenter sistem
Parlamenter system on the press of the II. constitutionalism
ŞAFAK VAROL
- Osmanlıca spor basını ve beden terbiyesi: Biyopolitik bir yaklaşım
Ottoman sports press and physical training: A biopolitical approach
METİN KARABURUN
- The idea of self-reliant individuals: Imagining diligent heroes in Late Ottoman fiction
Kendi ayakları üzerinde duran bireyler fikri: Geç Dönem Osmanlı kurgu metinlerinde gayretli kahramanları hayal etmek
ALİ ATAKAN EROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası Osmanlı Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI KADI