Geri Dön

Ebu'l-Huseyn el-Kudûrî'nin et-Tecrîd adlı eseri çerçevesinde Hanefî fıkıh usulü'nde şer'î deliller (Başlangıcından Kitabu'r-Rehn'e kadar)

Within the frame of Abul Husayn al-Quduri's at-Tajreed the legal proofs (Adillah Shar'iyyah) in Hanafite fiqh methodology (From the beginning to the chapter Kitab ar-Rahn)

  1. Tez No: 464392
  2. Yazar: AHMET ÇETİNKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. VECDİ AKYÜZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Kudûrî, Tecrîd, Hanefî, usûl-i fıkıh, şer'î delil
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 329

Özet

Bu çalışma, hicrî V. Asırda Bağdat'ta yaşamış Hanefî fakihi Ebu'l-Huseyn el-Kudûrî'nin et-Tecrîd adlı eseri çerçevesinde Hanefî fıkıh usulünde şer'î delilleri tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Kudûrî, et-Tecrîd adlı eserinde Hanefî fıkıh usulünde, hüküm istinbatında yararlanılan Kitab, sünnet, icma, sahabe kavli, kıyas, istihsan, önceki şeriatler, örf, ıstıshab, maslahat ve ihtiyata yer vermiştir. Araştırma, giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin amacı, önemi, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Kudûrî'nin hayatı, eserleri, yetiştiği çevre ve Hanefî mezhebi içindeki yerinden bahsedilmiştir. İkinci bölümde şer'î delillerin ilk ikisi olan Kitâb ve sünnet ele alınmıştır. Bu bölümde Kur'an ve sünnet lafızlarından hüküm çıkarmak için yararlanılan metodlar ve sünnetin sübutu ile ilgili ahad haberi kabul ve tercih şartları incelenmiştir. İcma ve kıyas delillerinin ele alındığı üçüncü bölümde icmanın bütün türleriyle deliller hiyerarşisindeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda bu bölüm kıyas metodunun ve kıyasın unsurlarından illet ile ilgili tartışmaların fer'î örnekler üzerinde gösterildiği bölümdür. Dördüncü bölümde ise istihsan, sahabe kavli, önceki şeriatler, örf, ıstıshab, maslahat ve ihtiyat delillerinin fıkıh usulündeki yeri fer'î örnekler üzerinden ele alınıp gösterilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmayla hem usul ile füru arasındaki ilişki, fer'î meselelerden örneklerle ortaya konmuş hem de Cessâs sonrasında Irak'taki Hanefî fıkıh usulünün gelişimi gözlemlenmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study is carried out in order to determine the shari'a evidences (şer'i delil) in the Hanafi legal theory in the frame of the Hanafi scholar Abu'l-Husayn al-Qudûrî, who lived in Baghdad in the Hijri V. century. Qudûrî, in his book et-Tajreed, included Kitab, sunnah, ijma', words of sahaba, analogy (qiyas), istihsan, previous sharia (shar'u man kablana), customs, ıstıshab, maslaha and caution (ihtiyat) which were used to make rules in the Hanafi legal theory. Our study consists of five parts, being an introduction and four chapters. In the introductory section, information was given on the purpose, importance, method and resources of the thesis. In the first chapter, it is mentioned that the life, works, environment and the place in the Hanafi sect of the Qudûrî are mentioned. In the second chapter, Kitab and sunnah, the first two of the shar'i evidences, are dealt with. In this section, the methods used to make provisions/rules from the Qur'an and the sunnah texts and the conditions of acceptance and preference of ahad news (ahad haber) concerning the certainity of sunnah are examined. In the third chapter, in which ijma' and comparative proofs are handled, attempts have been made to determine place of ijma' with all types in the hierarchy of evidence. At the same time, this section is the part where the comparative method and the cause (illet), being an element of the comparative are discussed on specific examples. In the fourth chapter, the place of istihsan, words of sahabe, previous sharia (shar'u man kablana), customs, ıstıshab, maslaha and caution (ihtiyat) in the legal theory (fıkıh usulü) has been studied through examples. In this study, the relation between the theoretical law (usûl) and the practical law (furu') was put forward with examples from the secondary matters (fer'i meseleler) and also the development of the Hanafî legal theory in Iraq after Cessâs was tried to be observed. KEY WORDS: Qudûrî, Tajreed, Hanafî, legal theory, shar'ī evidence

Benzer Tezler

  1. Debûsî'nin el-Esrâr adlı eseri ile Kudûrî'nin et-Tecrîd adlı eserinin muhteva ve metot bakımından mukayesesi -Zekât bölümü çerçevesinde-

    Comparison of al-Asrar by Dabusi and al-Tajrid by Quduri in terms of their methods and contents -The chapter of zakaah (Charity) examplary-

    HATİCE KÜBRA IŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HACER YETKİN

  2. Kudûrî'nin umûm anlayışının hadis yorumuna etkisi (et-Tecrîd'in tahâret bölümü örneği)

    The effect of understanding of umum on Qudûrî's interpretation of hadith (a case study of the taharah section in al-Tajrid)

    AYKUT ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinMarmara Üniversitesi

    Hadis Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATAULLAH ŞAHYAR

  3. Kâsım b. Kutluboğa'nın 'Muhtasaru'l-Kudûrî' üzerine yazdığı Tashîh ta'lîk ve tercihlerinin metot ve muhteva yönünden incelenmesi (İbadetler bölümü örneği)

    An examination of Ibn Kutluboga's Tashîhu'l-Kudûrî in terms of its method and content (Sample of worship part)

    ADEM AKMERCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinUşak Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YÜKSEK

  4. تحقيق مخطوط المُخْتَصَر الْحَاوي لِلْبَيَانِ الشافي للإمام بِكبرِس بِنْ يلنقلج عبد الله الناصري

    İmam Bikibris B. Yalınkılıç Abdullah En-Nâsirî'nin 'El-Muhtasarü'l-Hâvî Li'l-Beyâni'ş-Şâfî' adlı eserinin tahkiki / The verification on the 'al-Mukhtasar al-Havi Li al-Bayan ash-Shafi' by Imam Bikibris B. Yalınkılıch Abdullah an-Nasiri

    RABEEA JABBAR FARHAN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AIITMAMAT KARIEV

  5. Zeydiyye fıkhında gayri müslimlerle ilişkiler ile ilgili hükümler ve Hanefi fıkhı ile mukayesesi

    Provisions relating to relations with the non-muslims in Zaydī fiqh and comparision with Hanafī fiqh

    EMİNE YAVAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. EREN GÜNDÜZ