Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin (Giriş-inceleme-metin-dizin)
Kitâb-i Gazât der Mülk-i Çin (Introduction-review-text-index)
- Tez No: 464567
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÇİMEN ÖZÇAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Molla Bilal Nâzımî, Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin, 19.Yüzyıl, Dil İncelemesi, Çağatay Türkçesi, Molla Bilal Nâzımî, Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin, 19th Century, Language Examination, Chagatai Turkic
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 804
Özet
Bu çalışmada, Türk yazı dilinin Doğu sahasının XV.-XX. yüzyıllar arasındaki devresini oluşturan ve Çağdaş Türk Lehçelerinin oluşmasında da önemli rolü olan Çağatay Türkçesi dönemine ait Molla Bilal Nâzımî tarafından yazılmış“Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin”adlı eser incelenmiştir. İncelemeye esas alınan eser, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi'nde TAEKK1528 yer numarası ve Voyna Musulman protiv kitaytsev (Müslümanların Çinlilere Karşı Savaşı), tekst nareçiya tarançi= Kitab-ı gazat der mülk-i Çin -Telif Molla Bilal b. Molla Yusuf el-Nazım“ başlığı ile kayıtlıdır. Hicrî 1293 Miladî 1876/1877 tarihinde mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır. Çalışma ”Giriş“, ”İnceleme“, ”Metin“, ”Sonuç“ ve ”Dizin“ bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Çağatay Türkçesi hakkında bilgi verildikten sonra Molla Bilal Nâzımî'nin hayatı, eserleri ve çalışmaya konu olan ”Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin" adlı eser hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme bölümünde ilk olarak eserin imlâ özellikleri tespit edilmiş, daha sonra ses bilgisinde eserdeki ses olayları incelenmiş, son olarak şekil bilgisinde ise eserdeki yapım ve çekim ekleriyle sözcük türleri ele alınmış Çağatay Türkçesi dönemi bağlamında değerlendirilmiştir. Metin bölümünde Arap harfli metin Latin harflerine transkribe edilmiştir. Dizin bölümünde eserde geçen kelimeler eserdeki anlamlarına göre çekim ekleri gösterilmek suretiyle alfabetik olarak verilmiştir. Sonuç bölümünde yapılan çalışmayla ilgili genel bir değerlendirme yapılmış; eserin sonunda ise yapılan çalışmayla ilgili olarak geniş bir kaynakçaya yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the work titled“Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin”written by Molla Bilal Nazımi from Chagatai Turkic period which has an important role in the formation of Contemporary Turkish Dialects and constituted the period of Eastern part of Turkish writing language between XV.-XX. Centuries was investigated. The work taken as the basis for the investigation is registered with the title of Voyna Musulman protiv kitaytsev (Muslims' war against Chinese), tekst nareçiya tarançi= Kitab-ı gazat der mülk-i Çin -Telif Molla Bilal b. Molla Yusuf el-Nazım“ and with TAEKK1528 the location number in the library of the Institute of Turkic Studies in Istanbul University. It was written in the form of masnavi poetry in Hijri date of 1293 and Gregorian date of 1876/1877. The study consists of ”Introduction“, ”Review“, ”Text“, ”Conclusion“ and ”Index“ sections. In introduction section, information about Chagatai Turkic was given and then the information about the life and works of Molla Bilal Nâzımî and the work titled ”Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin", which is the subject of the study, were given. In the review section, firstly the spelling characteristics of the work were determined; the sound events in the work were then examined in phonetics, finally the word types with the inflectional suffixes and derivational affixes in the work were evaluated in the context of Chagatai Turkic period in morphology. In the text section, the Arabic text was transcribed into Latin letters. In the index section, the words in the work were given in alphabetical order by showing the inflectional suffixes according to their meaning. A general evaluation of the work was made in the conclusion section; a large list of references about the conducted study is given at the end of the work.
Benzer Tezler
- Kitâb-ı Makbûl Der-Hâl-i Huyûl (Giriş-inceleme-metin-dizin)
Atların halleri hakkında makbul bir kitap
YAVUZ BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI İBRAHİM DELİCE
- Sultan I. Murad'a sunulan Arapça bir risale: Tuhfetü'l-Guzât fi Fazaili'l-Cihâd (Tercüme ve değerlendirme)
An Arabic treatise presented to the Sultan Murad: Tuhfetü'l-Guzât fi̇ Fazai̇li̇'l-Ci̇hâd (Translation and evaluation )
MAHA BAKHIT MOHAMMED
- Kusuri'nin Keriman-ı Dilir adlı eseri
Kusuri's Keriman-ı Dilir work of art named
NECLA BAŞCIL ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞAN KAYA
- XV. yüzyıl Osmanlı kroniklerine göre Osman Gazi ve Orhan Gazi dönemleri
According to the XVth century Ottoman chronics the terms of Osman Gazi and Orhan Gazi
ENGİN RIZAOĞLU
- kıpçakçanın söz varlığı
Vocabulary of Kiptchah Turkish
KULİXİLA ZHAMALİHAN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ