Geri Dön

Orta Asya ülkelerinde elektrik enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve doğrudan yabancı yatırım ilişkisi

Electricity consumption, economic growth and foreign direct investment in Central Asian countries

PDF İndir

  1. Tez No: 465485
  2. Yazar: SHUKHRAT SAIDMURODOV
  3. Danışmanlar: DOÇ. SELÇUK KOÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Elektrik Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme, Doğrudan Yabancı Yatırım, Orta Asya Ülkeleri, Zaman Serisi Analizi, Panel Veri Analizi, Electricity Consumption, Economic Growth, Foreign Direct Investment, Central Asian Countries, Time Series Analysis, Panel Data Analysis
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İkt. Gelişme ve Uluslararası İkt. Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 115

Özet

Enerji sektörünün ülkelerin ekonomik büyüme ve kalkınmasındaki rolü şüphesiz ki tartışılmazdır. Bu nedenle bu sektörün yapısı ve işleyişi büyük önem kazanmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları, sürekli devam eden doğal olarak var olan enerji akışından elde edilen enerjidir. Orta Asya ülkelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarından biri elektrik enerjisidir ve bu sektörün gelişimi için bölge ülkelerinin zengin hidroelektrik kaynaklarından istifade edilmesine bağlıdır. Enerji kullanımı sosyo-ekonomik kalkınma göstergelerinden biridir. Enerji kullanımı ve büyüme arasındaki ilişkisi ile ilgili çok geniş bir literatür mevcuttur. Bu çalışmada literatürden farklı olarak, üçüncü bir değişken olan büyümenin yanında doğrudan yabancı yatırımı (DYY) da eklemiştir. Çalışmada, DYY'ı büyümenin bir sonucu olup olmadığı, aynı zamanda büyümenin enerji tüketimin de artış meydana getirip getirmeyeceği zaman serisi ve panel veri yöntemleri ile analiz edilmiştir. Bu çalışmada, 1992-2014 yılları arası yıllık verilerini kullanarak beş Orta Asya (Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan) ülkelerinin elektrik enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve DYY ilişkisini, zaman serisi ve panel veri analizi doğrultusunda analiz edilmiştir. Çalışmada ilk olarak zaman serisi analizinde serilerin durağanlığını sağlanmış, sonrasında değişkenler arasında uzun dönemli ilişki olup olmadığını Johansen eşbütünleşme analizi ile gerçekleştirilmiştir. Johansen analizi sonucunda Kırgızistan dışında diğer her ülkede değişkenler arasında pozitif bir etkileşim meydana gelmiştir. Johansen analizinden sonra her ülke için Granger nedensellik uygulanmıştır. Granger nedensellik analizi sonucunda Kazakistan ve Türkmenistan'da DYY'dan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü ve DYY'dan elektrik enerji tüketimine çift yönlü pozitif ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Özbekistan'da sadece ekonomik büyümeden elektrik enerji tüketimine doğru tek yönlü pozitif ilişki olmuştur. 1992-2014 döneminde Kırgızistan ve Tacikistan'da bu üç değişken arasında hiç ilişki olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Panel veri analizi kapsamında, elektrik enerji tüketimi, büyüme ve DYY değişkenlerine yapılan bir, iki ve üç gecikmeli panel nedensellik testi uygulanmıştır. Bir gecikmeli panel nedensellik analizi sonucunda büyümeden elektrik enerji tüketimine doğru tek yönlü ve DYY ile elektrik enerji tüketimi arasında çift yönlü pozitif bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. İki gecikmeli ile DYY'dan elektrik enerji tüketimine doğru tek yönlü ve üç gecikmeli ile büyümeden elektrik enerji tüketimine de tek yönlü pozitif bir ilişki olduğuna ulaşmıştır.

Özet (Çeviri)

The role of the energy sector in the economic growth and development of countries is not questionable. Thus, this sector process and structure are very important. The renewable energy resources are energies obtained from the continuous energies occurring naturally. In the Central Asian countries, the hydro electrical energy is one of the renewable energy resources, and it should be utilized by these countries to improve this sector. Energy consumption is one of social-economic development indicators. There are so many literatures about the relationship between energy consumption and economic growth. Unlike previous literatures, in this study FDI has been added as a third variable. In this study, whether or not FDI increases the economic growth and then economic growth increases energy consumption, will be analyzed by using time series and panel data methods analysis. Moreover, these relationships will be analyzed in five Central Asian countries during period 1991 to 2014. In this study, stationarity of series is formed and Johansen Cointegration test is utilized to see whether or not series are moving together in the long term. Except Kyrgyzstan, there are positive relationship between countries according to results of Cointegration test. Granger causality test also is used for every country and results show that there is one direction causality from FDI to economic growth for Kazakhistan and Turkmenistan. On the other hand, there is bi-directional causality from FDI to electricity consumption but in Uzbekistan, there is only one directional causality from economic growth to electricity consumption. Our results point out that there is no any relationship among these three variables for Kyrgyzstan and Tajikistan. Panel data analysis is also utilized for these three variables by using panel causality test with one, two and three lags. One lag panel causality test findings show one directional causality from economic growth to electricity consumption and bi-directional causality between FDI and electricity consumption. For two lags, there is one directional causality from FDI to electricity consumption. There is also one directional causality from economic growth to electricity consumption for three lags.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    846836

    Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia

    Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi

    ABDURAHMAN HUSSEN YIMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU

  2. Tez No

    347390

    L'instrumentalisation de l'énergie dans la politique étrangère Russe et ses effets sur la politique énergétique de l'Union Européenne

    Rus dış politikasında enerjinin araçsallaşması ve Avrupa Birliği enerji politikasına etkileri

    ZEYNEL KILINÇ

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2013

    EnerjiGalatasaray Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ARDA

  3. Tez No

    853760

    Türkiye'de olası karbon fiyatlandırmasının yenilenebilir enerji yatırımları ve emisyon azaltıcı uygulamalara olan etkisi

    The effect of possible carbon pricing on renewable energy investments and emission reduction practices in Türkiye

    CAFER ŞUTAŞDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖZGÜR KAYALICA

  4. Tez No

    351014

    Kırgızistan'da doğrudan yabancı yatırımların sektörlere dağılımı ve enerji sektörünün incelenmesi

    Sectoral distribution of foreign direct investments and investigation of energy sector in Kyrgyzstan

    SÜYÜNDÜK KENCALİ UULU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    EkonomiDokuz Eylül Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ALİ NEJAT BİLGİNER

  5. Tez No

    637477

    Flexible load management in active distribution system

    Esnek dağıtım sistemlerinde yük yönetimi

    SHAHRAM PARCHEHBAF DIBAZARI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELGİN TÜRKAY

Geri Dön