Geri Dön

Ekstrüzyon makinesi sıcaklık kontrolü

Temperature control of extrusion machine

PDF İndir

  1. Tez No: 467119
  2. Yazar: BERK SEVİNÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MÜJDE GÜZELKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

Bu yüksek lisans tezinde endüstriyel otomasyon sektöründe sıkça kullanılan ısıl sistemlerden olan ekstrüzyon makinesinin sıcaklık kontrolüyle ilgili pratik bir çalışma sunulmuştur. Bu amaçla, laboratuar ortamında bulunan bir set PWM sinyali kullanılarak Siemens Simatic S7-1500 PLC aracılığıyla katı hal rölesi üzerinden kontrol edilmiştir. Tez kapsamında ilk olarak üzerinde çalışılan sistemin modeli elde edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla sisteme farklı sıcaklıklarda %5 ile %20 arasında değişen PWM sinyalleri gönderilmiş ve açık çevrim yanıtları üzerinden ısıtma ve soğutma sistem modelleri bulunmuştur. Daha sonra,elde edilen bu sistem modellerinden yararlanılarak oda sıcaklığından 170°C ye kadar değişmek üzere, 30°C aralıklarla ısıtma ve soğutma sistem modelleri saptanmış ve bir çizelgede gösterilmiştir. Belirlenen 25 adet sistem modeli için PI kontrolör tasarlanması uygun bulunmuş, bu amaçla MATLAB yazılımı bünyesindeki“PID Tuner”uygulaması kullanılmıştır. Basit bir ara yüzle sürekli ve geçici hal yanıtları üzerinde istenilen düzenlemeyi yapmaya izin veren bu uygulama ile tüm ısıtma modellerine uygun kontrolör tasarımı yapılmış, ayrıca bulunan parametreler gerçek sistem üzerinde denenerek ince ayar yapılmıştır. Bu noktada hem ısıtma hem de soğutma için iki serbestlik dereceli kontrolörler kullanılmış ve tasarımda serbestlik payı artırılmıştır. Endüstride PID kontrolör tasarımı için kullanılan bir diğer yöntem olan otomatik ayarlama yazılımları da tez kapsamında değerlendirilmiş, genel çerçevede çalışma prensipleri ile nasıl kullanıldıkları açıklanmaya çalışılmıştır. Bunun ardından, belirli sıcaklıklar için yazılım kullanılarak kontrolör parametreleri elde edilmeye çalışılmış ve sonuçlar kaydedilmiştir. PI ve PID olmak üzere iki farklı kontrolör tasarım yetisine sahip yazılım ile öncelikle PI, sonrasında ise PID kontrolör tasarımı yapılmıştır. Isıl sistemler için beklenildiği üzere PI kontrolörleri ile daha iyi bir cevap elde edilmiş, PID kontrolörün ise yüksek aşım ve uzun yerleşme zamanına sahip olduğu görülmüştür. Matematiksel model yardımıyla ve otomatik ayarlama yazılımı kullanarak elde edilen kontrolörlerin tasarlanması ve denenmesinden sonra tüm kontrolörlerin sisteme entegresi işlemine geçilmiştir. Bu amaçla SCL dilinde bir fonksiyon yazılmış ve kontrolör parametreleri bu fonksiyona girilmiştir. Fonksiyon iki önemli göreve sahip olup, bunlardan ilki istenen sıcaklık değerinin değişiminde kontrolör katsayılarının sisteme otomatik olarak girilmesidir. Kullanım kolaylığı açısından kolaylık sağlayan bu yöntemle birlikte fonksiyonun bir diğer görevi de parametre değişimi esnasında kontrol çıkışının darbeli olmaması amacıyla bir yumuşatma işlemi uygulanmasıdır. Tüm bu işlemlerden sonra kısa bir senaryo belirlenmiş ve hem otomatik ayarlama yazılımı hem de matematiksel modeller yardımıyla elde edilen kontrolörler birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonuçlarına göre gerek otomatik ayarlama yazılımı ile gerekse model yardımıyla bulunan PI kontrolörler ciddi ölçüde iyi sonuçlar vermiş, yine yazılım vasıtasıyla bulunan PID kontrolörler ise ısıl sistemlerin genelde aşımlara izin vermemesi sebebiyle uygun bulunmamıştır. Matematiksel model üzerinden tasarlanan kontrolörlerin, otomatik ayarlama yazılımı ile elde edilenlerden en büyük farkı ise esnek bir seçim şansı sunması ve model sayesinde sistem hakkında büyük bir bilgi sahibi olunmasıdır. Otomatik ayarlama ile bulunan parametreler üzerinde değişiklik yapıldığında istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilirken, bu durum matematiksel model yardımıyla ortadan kaldırılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this postgraduate thesis, a practical study on the temperature control of the extrusion machine, which is a the frequently used thermal system in the industrial automation sector, is presented. For this purpose, a relevant system in the laboratory environment is controlled using PWM signals over a solid state relay via Siemens Simatic S7-1500 PLC. Industrial automation is composed of many sub-branch processes and most of these include a thermal system. For example, there are many vessels in an oil factory and these vessels need a certain temperature to process the relevant material. In order to obtain this temperature, resistances, burners and other equipments are used. These thermal processes are modeled using various procedures in control theory. However, first order transfer functions with time delay are the most preferred models in the literature because of their simple structures and well-known characteristics.The design stage of the controller is also easier with first order transfer functions with time delay. Whether a first or higher order the model is chosen, the most preferred controller is the PID controller in all industry. Besides, the most commonly used device to control the processes is PLC because of its reliability, robustness and ease of use. Micro controllers rank number two in this area. Extrusion machine is a thermal device mostly used for plastic or metal forming in industry. It works like an ordinary heater and starts to warm up by passing the electric current through the resistors in it. Although it differs according to the extrusion machine used, the system can warms up to about 800 ° C in approximately a 1 hour period. The extrusion machine used in the thesis have 6 resistances and solid state relay is used to control voltage. The system can be hold at desired temperatures with PWM signals. Siemens Simatic S7-1500 PLC is used to supply PWM signals to the system. Siemens Simatic S7-1500 PLC is used to supply PWM signals to the system. This PLC is the new controller family of Siemens and has many useful properties to control any systems. In this thesis project, trend view, auto tuning of PID parameters and some other features are used. Apart from extrusion machine and PLC information, connection diagrams and some photographs of these two devices are given in detail and it is aimed to have an idea about the extrusion machine system. Firstly, we tried to find the mathematical model of the extrusion machine. For this purpose, PWM signals ranging from %5 to %20 are applied to the system at temperatures beginning from room temperature to 170°C. Twenty-five different models are obtained for the heating and cooling phases of the machine. Later, for each heating model, a PI controller is tried to be designed using the“PID Tuner”tool in MATLAB. The parameters of the controller are tested on the real system and fine-tuning is made for the optimum solution. A direct design could not be made due to the system limits for cooling models, instead the relevant heating controllers were utilized and experimental parameters were obtained around the operating point. Moreover, as an alternative design, a PID auto tuning software is used for the control of the heating and cooling phases of the extrusion machine. For this purpose, Siemens TIA Portal which is the programming software for Siemens PLC's is utilized. This auto tuning software has the ability to design two degrees of PI and PID controllers according to user decision. PI and PID controller parameters are obtained for certain temperatures and the results are recorded. According to the results obtained, PI controller responses are found to be better than the responses obtained using PID with respect to some time-domain criteria. It is observed that the PID controller causes higher overshoot and longer settling time when compared with its PI counterpart. After designing and testing the controllers obtained using the mathematical model and auto tuning software, all the controllers have been integrated into the system and for this purpose, a function block is written in SCL which is similar to ST (Structured Text) defined in the standard IEC 61131-3.The function block has two important task in the process. The first task is the automatic entry of the controller coefficients into the PID block when the desired temperature value changed. Another task of the block is to apply a softening operation to control output during the parameter change to avoid pulse responses. A lead-lag compensator in TIA Portal library is used for this operation. Necessary error information and some other features are also added to function block. A SCADA project that communicates with the PLC is also created in the thesis. For this purpose,“WinCC Comfort Advanced”which is a monitoring and controlling application of Siemens for the automation projects is installed to the computer and necessary adjustments are made.“WinCC Comfort Advanced”enables to monitor the set point, process value and PID parameters used in the thesis project. Besides, a trend screen which shows the change of set point, process value and controller output for two minutes is presented below the page. Finally, a short heating and cooling scenario is considered and the controllers obtained using the auto tuning software and the mathematical model are compared with each other. It is observed that both PI controllers obtained using different techniques present sufficient results for the control of the extrusion machine. However, the PI controllers obtained using auto tuning software and mathematical model have shorter settling time and lower overshoot compared with the PID controllers obtained. As it is well known, PID controllers in thermal processes cannot give good results because of high overshoots and settling times. The most important benefit of the controllers designed by using the mathematical model from the controllers obtained using the auto tuning software is that these controllers provide a flexible choice since the user has a sufficient knowledge about the system. In addition, auto tuning software in industry lead to dangerous situation sometimes because of the oscillation of the system at operating point. Beside this, the relevant system must be observed continuously since the function block of PID and auto tuning software do not work properly seldom. The thesis is divided into 5 sections. In the first section, we focus on the thermal processes, their mathematical models, the preferred control methods and the devices that can be implemented. In the second section, the extrusion machine and its working principles are introduced. The mathematical model derivation and relevant controller design are explained in the third section. In the fourth section, the controllers obtained are compared with each other on a heating and cooling scenario. Conclusion takes place in the fifth section.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    678846

    Odun biyopolimer kompozitlerin üretilmesi ve çok kriterli karar verme yöntemleri ile parametre optimizasyonu

    Manufacturing wooden biopolymer composites and parameter optimization with multi-criteria decision making methods

    ORHAN KELLECİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ AYDEMİR

  2. Tez No

    627386

    Ekstrüzyon yöntemi ile PVC boru üretimi analizi

    Analysis of PVC pipes production by extrusion method

    BURHAN MANTAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Makine Mühendisliğiİstanbul Arel Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM TİMUÇİN İNCE

  3. Tez No

    301810

    Ahşap tozu takviyeli polipropilen (PP) esaslı kompozit malzemelerin akış ve mekanik özelliklerinin incelenmesi

    Fludty and mechanical properties wood fiber reinforced polyproplyene (PP)

    SALİH KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Makine MühendisliğiKarabük Üniversitesi

    Makine Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULMECİT GÜLDAŞ

    YRD. DOÇ. DR. METİN ZEYVELİ

  4. Tez No

    759004

    Training effect on the two-way shape memory behavior of nitihf high temperature shape memory alloy

    Şekil hafıza eğitiminin nitihf yüksek sıcaklıklı şekil hafızalı alaşımın iki yönlü şekil hafıza davranışı üzerindeki etkisi

    HÜSEYİN CEMAL TAŞTAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Makine MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BENAT KOÇKAR

  5. Tez No

    238955

    Şişirme film makinelerinde balon kararlılığının deneysel analizi ve çok katlı şişirilmiş film kalıbı tasarımı

    Experimental analysis of bubble stability in blowing up film machines and design of multi-layer blown up film mold

    SAMET BURÇİN AYDOĞMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Teknik EğitimMarmara Üniversitesi

    Makine Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAMDİ SÖZÖZ

Geri Dön