Evren tasarlama kılavuzu
A guide for designing a universe
- Tez No: 467263
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SIDIKA ASLIHAN ŞENEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Tezin amacı mimarlığın ve diğer disiplinlerin Evrenin yapısını anlarken kullandığı mekan, zaman, kuvvet, bilinç gibi kavramları, bunlar arasındaki ilişkiyi ve evreni temsil ederken kullandığımız koordinat sistemi, ölçek, boyutlar, izdüşüm geometrisi gibi sistemleri ve bu sistemler arasındaki ilişkiyi araştırmak, evreni anlarken kullandığımız kavramlarla temsil ederken kullandığımız kavramlar arasındaki ilişkiyi görünür kılmaktır. Bunu yaparken öncelikle çokluk mesafe ve boşluk kavramları üzerinden mekan ve zaman tartışılacak, daha sonra sözü geçen temsil sistemlerinin çalışma mekanizması araştırılıp bu mekanizmaları bozmak yeni bir evren tasarlamaya yarayabilir mi, temsilleri bozmak evren kavrayışımızı ve tasarımımızı değiştirebilir mi ya da genişletebilir mi gibi sorular sorulacaktır? Öncelikle bu tartışmanın mimarlık ortamının neresine oturduğunu ve mimarlığın evrende nereye oturduğunu tartışmak yararlı olabilir.“Mimarlık artık bina tasarımı ile sınırlı kalmamakta, gelişen bilim teknoloji ve diğer düşünsel sistemlerle beraber her seferinde yeniden tanımlanabilmektedir.”(Yürekli, 2014) Antik çağda mimarlık sadece bina yapma sanatıydı mekan konsepti mimarlığın içinde yoktu ve matematiksel mekan henüz gelişmemişti. Modern matematiksel mekan konseptinin oluşmasıyla mimarlık mekanla ilgilenen bir disiplin haline geldi eğer öyle ise mekanın ne olduğunu ve tarihsel gelişimini anlamak tam olarak ne yaptığımızı anlamak ve potansiyellerini genişletmek açısından yararlı olabilir Tezin amacı bilim ve teknolojideki gelişim ve değişimlerle beraber somut nesnelere binalara biçim verme yeteneğimizin nasıl değiştiğini araştırmak değildir ve böyle yapan Greg Lynn ve Un Studio gibi mimar ve mimarlık ofislerinin yaptıkları aslında bu tezin kapsamının dışındadır. Bizim yapmak istdiğimiz evrenin çalışma biçininin bir halini anlamak ve onu herhangi bir fiziksel sınıra tabi olmadan ve somutlamaya çalışmadan temsil etmektir. Yani bu tezin amacı nesne üretimine bir katkıda bulunmak değil, mimari düşüncenin diğer disiplinlerle kesiştiği kavram ve temsil sistemlerini baz alıp evreni bir çeşit okumaya ve bozuma tabi tutaktır, bir düşünce alıştırması yapmaktır. Mimarlığın mekana ve zaman bakış biçimi evreni kavrayışımızı zenginleştirmek ve genişletmek adına kullanılabilmesi adına bina üretme amacından vazgeçip daha özgür yer çekiminin ve yaşayış biçimlerinin değişebileceği hayali evrenler yaratmak denenebilir. Evren kavramının seçilmesinin nedeni evrenin bütünleşik bir kavram olmasıdır. Mekan zaman kuvvetler ve bilinç modernizmle beraber biririnden çok soyutlanmıştır, bunların ilişkilerini tartışmak için evren yani herşey demek daha doğru, çünkü her şey her şeyle ilişkilidir.“Bir sanat öğrencisi yalnız yeryüzünün değil tüm evrenin çocuğu olduğunun, yıldızlar arasında bir yıldız parçası olduğunun farkında olmalıdır.”(Moholy Nagy, 2016) Zaman ve mekana bakışı genişletmek için belki bu kavramların biraz daha gerisine gitmek bu kavramları da oluşturan başka kavramlara bakmak yararlı olabilir. Bunun için evreni mekanı ve zamanı ve bunların çeşitli algılarını oluşturan bilinci oluşturduğunu düşündüğümüz daha küçük yapı ytaşlarına balmak adına çokluk boşluk ve mesafeye odaklanılmıştır. Tezin diğer ana bölümü evrenle ilgili kavramları temsil etme biçimlerimize odaklanmaktadır. Temsil sistemleri evreni algılama biçimimizi oluşturur. Örneğin kartezyen koordinat sisteminin temelleri Descartes' ten çok öncesine dayanır. Koordinat sistemine benzer ilk öneriyi Ptolemy yapmıştı. Daha sonra Alberti adında bir mimar tarafından perspektif kuralları geliştirilmiştir. Mercator bu izdüşüm geometrisi bilgisiyle Ptolemy'nin hayalini gerçekleştirmiştir. Descartes tüm bu temsil sistemleri oturduktan sonra kartezyen koordinat sistemini tam olarak matematikselleştirmiştir. Sonrasında bu sistemin icadı Newton'un kalkülüsü bulmasını ve yeni kuvvetler icat etmesini ve bunları hesaplayabilmesini kolaylaştırmış, belki de olanaklı kılmıştır. Bu örnekte de görüldüğü gibi temsil sistemi zaman zaman kavramsal dünyamıdan evreni algılama biçimimizden önce gelir, ona altık oluşturur. Burada ele alınacak temsil biçimleri mimarlığın ve diğer disiplinlerin ortak kullandığı koordinat sistemi, izdüşüm geometrisi, ölçek ve boyutlar gibi sistematikleşmiş temsil biçimleridir. Evreni ve alternatiflerini tartışırken hepsi başka türlü evrenler oluşturmuş birçok sanatçıdan ve bilim insanından bahsedilecektir. John Cage, Lewis Carroll, Öklit, Alain Resnais, Edwin Abbott, Einstein, Riemann, Newton, Lebniz gibi yeni evrenler öneren insanların ürettiklerinden faydalanılacaktır. Bu insanların hepsi kendi tarzlarında yeni evren yapıları ya da yapısızlıkları önermiştir. Örneğin, Resnais sinema biçimiyle zaman mekan süreklisinin başka kişiler için başka başka aktığını göstermiş, Lewis Caroll zaman mekan ilişkilerinin sürekliliğini sekteye uğratıp, saçmalaştırmış, Öklit evreni anlamak için sıfırdan soyut elemanlar bulmuş, John Cage sessizliğin ve raslantının evrenini keşfetmiş ve tasarlamış, Edwin Abbott 2 boyutlu evreni hayal etmiş, Einstein eğri uzay zaman süreklisini bulmuştur. Tüm evren kavrayışları birer tasarımdır. Evreni tartışırken seçilen kavramlar, bunların ilişkilendirilme biçimleri, kavramların ve ilişkileri anlarken ve anlatırken kullanılan temsil sistemleri bu tasarımı oluşturur. Bu tasarımlar her zaman kavrayan kişiler tarafından yapılmaz, çoğunlukla gelenek içine gömülmüş ve görünmez haldelerdir. Bu tasarımları görünür kılmak, mekanizmalarını anlamak, ideolojileriyle, tarihsel bağlamlarıyla beraber tartışmak onları değiştirmemizi olanaklı kılar. Ancak tezde yeni temsil sistemleri önermek yerine mevcut sistemlerin bir dökümü yapılmış ve bunlar bozularak yeni anlatılar üretilebilir mi sorusuna cevaplar aranmıştır. Sonraki araştırmalarda yeni temsil sistemleri icat etmek için çalışılabilir. Tezde evreni kavrayışımız üzerine demeler yapmak için, örneklem uzayı olarak gündelik hayat ve gündelik nesneler seçilmiştir çünkü evreni kavrayış biçimimizi gündelik hayat ölçeğine, dolayısıyla kendi ölçeğimize yaklaştırmanın evreni anlamamızı ve değiştirmemizi kolaylaştıracağı düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is researching the concepts like space, time, forces, consciousness which architecture and other disciplines uses commonly and representation systems like coordinate system, projection geometry, dimensions, scale that architecture and other disciplines uses commonly. First of all we should understand where the discussion is standing in architectural theory and where architecture is standing in universe itself.“Architecture is not only designing buildings anymore. It can be ıdentified again and again with the improvements in science, technology and other theoretical systems.”(Yürekli, 2014)In Ancient times architecture was only art of making buildings. There was no concept of space in architecture and the mathematical space was not invented yet.With the modern mathematical space is identified, architecture became a discipline which is interested in space. So now for understanding whay we are doing in architecture we should understand what space is, and we should also understand the historical background of the concept. The aim of this thesis is not taking scientific and technologic developments for creating physical objects or buildings. What we want to do is to understand the working mechanism of the universe and the represantations of it. And taking the concepts and representation systems mentioned before trying to deconstruct, and rejoining and creating new ideas for new universes. For extending the idea of time and space the concepts that make space and time like multiciplicity, distance and space (boşluk) is discussed in first major part of the thesis. In the other main part, the representation systems of the universe are discussed and they are deconstructed for the sake of designing new universes. Representation systems makes how we perceive the universe. For example, roots of the Cartesian coordinate system begins long before Descartes. Ptolemy puts the first examples of coordinate system. After that an architect, Alberti, puts the rules of projection geometry. Mercator with the knowledge of projection geometry makes the dream of Ptolemy come true, he makes the map of the Earth. Descartes puts his mathematical coordinate system after all these representation technics. Then Newton, with the help of Cartesian coordinate system invents calculus and puts the rules of universal gravation. Like in this example represantaion systems come before the mathematical conception of the universe, they make it possible. The reason why the concept of universe chosen is that it is a holistic concept. Since modernism, space, time and consciounsness is taken separately. For the sake of designing new relationships between them taking them together is necessary. Because everything is related to everything.“An art student must be aware that she is not just a child of Earth but she is also a chilf of whole universe, that she is a part of a star between all stars.”(Moholy Nagy, 2016) To discuss the universe and its alternatives, some scientists and artists will be mentioned. John Cage, Lewis Caroll, Euclides, Alain Resnais, Edwin Abbott, Einstein, Riemann Newton, Leibniz are all universe designers. For example, Renais shows the time space continuum works different for different people buy using the form of cinema, Lewis Caroll by destructing the continuum of spacetime and make the narration absurd, Euclides created abstract elements for understanding the universe, Cage discovered the universe of scilence and coincidence, Edwin Abott designed the 2 dimensional universe, Einstein created the bended space time continuum. All conceptions of the universes are infact designs. The concepts that we use when we mention about universe and the system that we use when representing it makes this design together. But this design is not always unique for the person who make it, it is generally hided in tradition. To make the designs visible and understanding the mechanism of represantations and discussing them with the historical and ideological context, make it possible to change the design. The separation system in this thesis is just one speration system that can be used when discussing on universe, other separation systems can be tried, other concepts can be chosen to talk about it. However, in this thesis only the alredy known representation sytstems are deconstructed in further research very new representation systems can be created for designing new universes. In the end of the thesis one wholistic universe is tried. These tries can be extended. In this thesis for making the theoretical experiments on universe everyday objects are chosen as example space. Because it is easier to think, and change the universe if we make it closer to our scale.
Benzer Tezler
- Evrensel tasarım ilkelerine uygun konut ve konut çevresi tasarlama kılavuzu önerisi: Kapalı konut yerleşkeleri üzerinden bir değerlendirme
Housing and housing environment design guide recommendation in accordance with universal design principles: An evaluation on gated communities
AYŞE YILDIRIM ATEŞ
- İç mimarlık birinci yıl eğitim planları üzerine nicel bir araştırma
A quantitative research on interior architecture first year educational plans
ÖZGE SOHTAOĞLU KURUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARMAĞAN SEÇİL MELİKOĞLU EKE
- Fotonik yapılarda yüzey modun biyosensör ve dalga kılavuzu uygulaması
Surface mode biosensor and waveguide in photonic structures
MUHAMMED NECİP ERİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA KURT
- League of Legends ve Valorant oyunlarında kullanılan konsept çalışmaların incelenmesi: Bir oyun konsept tasarım örneği
Examining concept artwork used in League of Legends and Valorant games: An example of game concept design
RANA NUR BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarKTO Karatay ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞRI GÜMÜŞ
- Dielektrik rezonatörler ve elektromanyetik uygulamaları
Dielectric resonators and applications in electromagnetics
NEZİHE KARACAN
Doktora
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVREN EKMEKÇİ