Bejan Matur çevirileri: Metaforik yeniden yazma
Translations of Bejan Matur: Metaphor-based rewriting
- Tez No: 467337
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE FİTNAT ECE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Şiir çevirisi, roman, öykü, tiyatro gibi metin türlerinin çevirisiyle birlikte yazın çevirisinin bir alt dalı olarak görülmektedir. Şiir metinleri içerisinde sıklıkla rastlanan estetik öğeler (söz sanatları, tekrarlar, metaforlar, uyaklar, yapı, biçim vb.) şiir çevirisi için birtakım zorluklar oluşturmaktadır. Bu durum, şiir çevirmenlerinin farklı teknik ve stratejilere başvurmasını gerekli kılar. Bu tez çalışmasında, Bejan Matur'un Türkçede 1996 – 2002 ve 2008 yıllarında, İngilizcede 2004 ve 2012 yıllarında yayınlanmış olan Sabır Tanrısının Tapınağında (In The Temple Of A Patient God) ve İbrahim'in Beni Terk Etmesi (How Abraham Abandoned Me) başlıklı kitaplarında çevirmenin başvurduğu strateji ve teknikler ışığında yeniden yazma deneyimi incelenmekte ve George Lakoff ve Mark Johnson'ın geliştirdiği metafor kuramından yola çıkarak erek metinler çözümlenmektedir. Bu çalışmanın amacı, bir yeniden yazma eylemi olarak ele alınabilecek çeviri eyleminin metafor kuramıyla ilişkisini kurmak ve incelenen şiir çevirilerinde metaforların şiirlerin yeniden yaratım sürecinde üstlendikleri işlevleri ortaya çıkarmaktır. Çalışma üç temel aşamadan oluşmaktadır: İlk aşamada, çeviri eylemini yeniden yazma eylemi olarak ele alan yaklaşımlar (Bassnett, Lefevere, Venuti) incelenmektedir. İkinci aşamada, yeniden yazma eylemiyle metafor kuramı arasındaki bağlantı kurulmaya çalışılmakta ve birinci bölümde yeniden yazma eylemiyle ilişkilendirilen kavramlarla (kültürlerarasılık, yorumsallık, eylemsellik, yaratıcılık, öznellik, özgünlük, bağlamsallık, yerlileştirme/yabancılaştırma, görünürlük/görünmezlik) erek metinleri inceleme çerçevesini oluşturan kavramlar (ontolojik metafor, yapısal metafor, yönelimsel metafor ve kavramsal gösterim) arasındaki bağlantılara odaklanılmaktadır. Üçüncü aşamada ise erek metinlerdeki metaforların nasıl yeniden yaratıldığı metinlerden alınan örneklerle tartışmaya açılmaktadır. Bu çalışma sonucunda, Bejan Matur çevirilerinde, somutlaştırma, deyiş kaydırma, yerlileştirme, yabancılaştırma gibi çeviri stratejilerinin kullanıldığı görülmüş ve çevirmenlerin erek metindeki metaforların yaratım sürecinde metaforik bir yeniden yazma eylemi gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Translation of poetry, together with the translation of novels, short stories and plays, is seen as a subfield of literary translation. Aesthetic elements (figures of speech, repetitions, metaphors, rhymes, structures, forms etc.) frequently found in poems create some difficulties for the translation of poetry. This makes it necessary for poetry translators to apply different techniques and strategies while translating the texts. In this study, the strategies and techniques the translators adopted through the translation processes of Bejan Matur's books titled In The Temple Of A Patient God (Sabır Tanrısının Tapınağında) and How Abraham Abandoned Me (Ibrahim'in Beni Terk Etmesi) published in Turkish between 1996 – 2002 and 1998 and translated into English in 2004 and 2012, are discussed. Additionally, the target texts are discussed based on metaphor theory developed by George Lakoff and Mark Johnson. The purpose of this study is to establish the relationship between metaphor theory and the act of translation which is seen as a rewriting process, and to reveal the functions of metaphors in the recreation of poems in the translations mentioned. The study consists of three stages: In the first stage, theoretical approaches to translation as rewriting (Bassnett, Lefevere, Venuti) are analyzed. In the second stage, the relations between the rewriting action and metaphor theory are discussed by focusing on the relations between the concepts (interculturality, interpretationality, actionality, creativity, subjectivity, originality, contextuality, foreignization/domestication, visibility/invisibility) and the concepts (ontological metaphor, structural metaphor, orientational metaphor and conceptual mapping) used for the analysis of texts in the framework of metaphor theory in the next stage. In the third stage, the creational processes of metaphors are analyzed in the light of the examples taken from the target texts. As a result of this study, it has been found out that in the translation of Bejan Matur's poems, translation techniques such as concretization, shifts of expression, domestication and foreignization are used and translators carried out a metaphor-based rewriting action in the creation of metaphors in the target texts.
Benzer Tezler
- Samed Vurgun, hayatı-sanatı ve eserleri
Samed Vurgun, his life, art and works
TAŞKIN İŞGÖREN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ EROL
- Dişil dil: Bir örneklem olarak 1990'larda Türk edebiyatında 'kadın' şairler
Feminine language: 'Woman? poets in 1990?s in Turkish literature as an example
DİDEM ATAYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURDOĞAN RİGEL
- Fatma Aras'ın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A research on Fatma Aras's life and works
FAHRİYE MERVE TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN MURAT YILDIRIM
- Fare embriyoları ile partenotlarının gelişimsel potansiyelleri ve morfolojik özelliklerinin karşılaştırılması
Comparison of developmental and morphological properties of mouse embryos and parthenotes
İREM MATUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Histoloji ve EmbriyolojiÇukurova ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA SOLMAZ
- Matür gebelik yaşına göre küçük bebeklerin genel spontan hareketlerinin incelenmesi
Investigation of the general spontaneous movements of full-term small for gestational age infants
CANSU SERT JABARIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZDEMİR