Orta gelir tuzağı, nedenleri ve sonuçları: Kırılgan beşli ülkeleri deneyimi
Middle-income trap, causes and consequences: The experience of fragile-five countries
- Tez No: 467342
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YÜKSEL BAYRAKTAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Ülkeler arasında görülen gelir farklılıklarının sebepleri, iktisatçılar için her zaman merak uyandıran bir mesele olmuştur. Bu konu hakkındaki tartışmaların bir kısmı da yakın geçmişte literatüre kazandırılan orta gelir tuzağı kavramı etrafında yapılmaktadır. Düşük gelirli iken orta gelir seviyesine geçmiş bir ülkenin sahip olduğu çeşitli ekonomik, beşerî ve kurumsal dezavantajlar nedeniyle yüksek gelir grubuna erişememesi durumu orta gelir tuzağı olarak ifade edilmektedir. Bu kavram orta gelirli ülkelerin iktisadi büyüme ve kalkınma süreçlerini kesintiye uğratması sebebiyle iktisat bilimi açısından giderek önem kazanmaktadır. Ülkelerin son yarım asırdaki büyüme performansları incelendiğinde, çok az ülkenin orta gelir seviyesini aşarak yüksek gelirli ülke kategorisine eriştiği görülmektedir. Bu durum büyüme literatüründe orta gelir tuzağı kavramının oluşmasına neden olmuştur. Bu çalışmada ülkeleri tuzağa sürükleyen sebepler tespit edildikten sonra Kırılgan Beşli ülkelerinin orta gelir tuzağı karşısındaki pozisyonlarını analiz etmek amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olmak üzere çalışmada iki ayrı analiz yöntemi kullanılmıştır. Birinci analiz Kırılgan Beşli ülkelerinin genel durumlarından yola çıkarak yüksek gelirli ülkelerle ve kendi içlerinde mukayesesine dayanan karşılaştırmalı analizdir. İkinci analizde ise Kırılgan Beşli'yi oluşturan Brezilya, Endonezya, Güney Afrika, Hindistan ve Türkiye'nin yakınsama analizi ve zaman serileri yöntemi kullanılarak orta gelir tuzağında olup olmadıklarını tespit etmek ve bu ülkelerin orta gelir tuzağı riskinden uzaklaşmaları noktasında etkili olabilecek ekonomik, beşerî ve kurumsal değişkenleri panel veri analizi kullanarak belirlemektir. Çalışmanın sonuçları ise şu şekildedir. Karşılaştırmalı analiz sonuçlarına göre, orta gelir tuzağına en uzak ülke Hindistan'dır. Hindistan'dan sonra ise sırasıyla Türkiye ve Endonezya, Brezilya, Güney Afrika gelmektedir. Yakınsama analizinde ise sonuçlar karşılaştırmalı analizden farklı çıkmıştır. Buna göre orta gelir tuzağında olan ülke sadece Brezilya iken diğer dört ülkenin orta gelir tuzağında olmadığı anlaşılmıştır. Panel birim kök test sonuçlarına göre ise katma değerli tarımsal üretim, katma değerli sanayi üretimi, üçüncül okullaşma oranı, reel efektif döviz kuru, brüt sermaye yatırımları ve dış ticaret hadleri bağımsız değişkenlerinin kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla bağımlı değişkeni üzerinde pozitif anlamlı etkisi, yaşam beklentisi, enflasyon ve Chinn-Ito Endeksi değişkenlerinin ise negatif anlamlı etkisi olduğu saptanmıştır. Kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla üzerinde en büyük pozitif anlamlı etkiye sahip olan gösterge yaklaşık %0,08 ile üçüncül okullaşma oranı iken, en büyük negatif anlamlı etkiye sahip değişken ise %-1,2 ile yaşam beklentisidir. Son olarak modeldeki bağımsız değişkenler tarafından bağımlı değişkenin açıklanma oranı yaklaşık %50 olarak bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Reasons of the income differences across countries have always been a challenging topic for economists. Some of these discussions has been recently concentrated on the middle-income trap. Middle-income trap is the situation where a country reached to middle-income level from low-income level and has no means of attaining high-income level due to the economic, human and institutional disadvantages. The concept of middle-income trap has gained importance in economics since it suspends the process of economic growth and development in middle-income countries. When the growth performances of the countries in the last half century examined, it is seen that few middle-income countries have reached to high-income level. This situation has led to the concept of the middle-income trap in the growth literature. After figuring out the causes that drag countries into this trap, this study aims to analyze the positions of Fragile Five towards the middle-income trap. Two distinctive analysis methods have been employed for this purpose. First method of analysis covers the cross-country analysis within the Fragile Five vis-â-vis high-income countries. Second method of analysis includes convergence and time-series analyses to determine whether Fragile Five countries of Brazil, Indonesia, India, South Africa and Turkey fall into middle-income trap. It also aims to specify economic, human and institutional variables to escape from the trap by using panel unit root tests. The results of the study are as follows. India is the best performing country on middle-income trap according to the results of cross-country analysis. The performance of other Fragile Five countries from high to low is Brazil, Turkey and Indonesia, Brazil, South Africa, respectively. The results of the convergence analysis differ from cross-country analysis. Only Brazil among Fragile Five falls into middle-income trap according to the convergence analysis. There is a positive significant relationship between income per capita and agriculture value added, industry value added, tertiary school enrollment, real effective exchange rate, gross capital enrollment, terms of trade and there is a negative significant relationship between income per capita and life expectancy, inflation, and Chinn-Ito index according to panel unit root tests. Tertiary school enrollment has the largest positive significant effect on income per capita, approximately % 0.08, while life expectancy has the largest negative significant effect on income per capita, approximately % 1.2. Finally, independent variables explain at least % 50 of the variation in dependent variable.
Benzer Tezler
- Orta gelir tuzağı; Türkiye ekonomisi için sektörel analiz ve orta gelir tuzağından kurtulmak için politika önerileri
Başlık çevirisi yok
SİNEM HAMALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiKarabük Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRETTİN KESGİNGÖZ
- Tasarruf açığı ve ar-ge harcamalarının orta gelir tuzağına etkileri: Seçilmiş OECD ülkeleri analizi
The effect of saving gap and R&D expenditures on middle incometrap: Selected OECD countries
HİCRAN KASA
Doktora
Türkçe
2018
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VOLKAN ALPTEKİN
- Türkiye'nin orta gelir tuzağını aşamamasının ekonomik ve mali nedenleri
Turkey's stage middle income trap to the economic and financial reasons
HÜSEYİN TOĞAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILMAZ ERDEM
- Seçili ülkelerde ve Türkiye'de orta gelir tuzağı sorunu ve çözüm arayışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of middle income trap and solution search in selected countries and Turkey
BAHAR ÖRS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeManisa Celal Bayar ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN CURA
- Orta gelir tuzağı ve seçilmiş ülkeler arasında karşılaştırma: Bulgaristan, Malezya, Çin, Güney Kore ve Türkiye
Middle income trap and comprison between selected contries: Bulgaria, Malaysia, China, South Korea and Turkey
MEHMET BAŞTAŞ