Geri Dön

Gümüşhane il merkezindeki magmatik kökenli kayaların jeomekanik özelliklerinin araştırılması

Investigation of the geomechanical properties of magmatic origin rocks in Gümüşhane province

  1. Tez No: 467789
  2. Yazar: FATİH ALKAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SERHAT DAĞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

Bu çalışmada, Gümüşhane il merkezindeki magmatik kökenli kayaların jeomekanik özellikleri belirlenmiş ve bu özellikler arasındaki görgül ilişkiler araştırılmıştır. Bu amaçla farklı alanlardan boyutları yaklaşık 20x30x40 cm olan toplam 30 adet blok örnek alınmış, bu örneklerden ISRM tarafından önerilen yöntemlere göre deney numuneleri hazırlanmış, indeks, mekanik ve elastik özelliklerin belirlenmesine yönelik deneyler yapılmıştır. 33 adet örnek üzerinde petrografik incelemeler gerçekleştirilmiştir. Petrografik tayinler sonucunda monzogranit olarak adlandırılan kayalarda % 30-37.30 kuvars, % 30-36.60 ortoklas, % 18.20-25 plajiyoklas, % 6-12 mafik mineral yüzdesi tespit edilmiştir. Andezitlerde ise modal analiz yapılamamıştır. Deneysel çalışmalar sonucunda, andezitlerde birim hacim ağırlık değerlerinin 24.37-25.73 kN/m3, ağırlıkça su emme değerlerinin % 0.78-1.86, hacimce su emme değerlerinin % 2.02-4.77 arasında değiştiği belirlenmiştir. Granitlerde ise birim hacim ağırlık değerlerinin 25.45-25.97 kN/m3, ağırlıkça su emme değerlerinin % 0.24-0.96, hacimce su emme değerlerinin % 0.63-2.50 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte andezitlerde doygun koşullar için P dalga hızının 3961-5451 m/sn, S dalga hızının ise 2171-3310 m/sn arasında, granitlerde ise P dalga hızının 3850-5812 m/sn, S dalga hızının ise 2151-3115 m/sn arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Andezitlerde kuru koşullarda P dalga hızının 3669-5462 m/sn, S dalga hızının 2205-3011 m/sn arasında, granitlerde ise P dalga hızının 2857-5251 m/sn, S dalga hızının ise 1793-2904 m/sn arasında değiştiği tespit edilmiştir. Andezitlerde tek eksenli sıkışma dayanımı değeri 54.09-214.36 MPa, elastisite modülü 19.80-53.16 GPa ve Poisson oranı 0.11-0.46, granitlerde ise tek eksenli sıkışma dayanımı değeri 24.60-140.15 MPa, elastisite modülü 22.22-76.92 GPa ve Poisson oranı değeri 0.03-0.50 arasında değişim göstermiştir. İstatistiksel değerlendirmeler sonucunda, en yüksek korelasyon katsayısı değerleri andezitlerde 0.90 ve granitlerde 0.94 değeri ile P ve S dalga hızı ölçümlerine ait verilerden elde edilmiştir. En düşük korelasyon katsayısı değeri ise granitlerde kuvars/alkali feldispat oranı ile gözeneklilik arasında tespit edilmiştir. Özellikle istatistiksel olarak anlamlı yüksek korelasyon katsayısı değerine sahip eşitlikler, ilgili parametrelerin dolaylı tahminlerinin belirlenmesi gereken durumlarda kullanılabilir niteliktedir.

Özet (Çeviri)

In this study, investigation of the geomechanical properties of magmatic origin rocks in the Gümüşhane province and empirical relations between these properties were investigated. For this purpose, 30 block samples from different areas whose approximate sizes are 20x30x40cm were collected; test specimens from these samples were prepared in accordance with ISRM suggested methods, the tests to determine the index, mechanical and elastic properties were done. Petrographical investigations were carried out on the 33 samples. As a result of the petrographical assessments, the quartz 30-37.30 %, orthoclase 30-36.60 %, plagioclase 18.20-25 %, mafic mineral 6-12 % were determined in rocks called as monzogranite. However, modal analysis was not able to be done in the andesites. At the end of the experimental studies, it was determined that in the andesites unit volume weight values vary between 24.37-25.73 kN/m3, water absorption by weight values between 0.78-1.86 %, water absorption by volume values between 2.02-4.77 %. As for granites, it was determined that unit volume weight values vary between 25.45-25.97 kN/m3, water absorption by weight values between 0.24-0.96%, water absorption by volume values between 0.63-2.50 %. In addition to this, in andesites P wave velocity for the saturated conditions varies between 3961-5451 m/sec and S wave velocity between 2171-3310 m/sec while in granites P wave velocity ranges between 3850-5812 m/sec and S wave velocity between 2151-3115 m/sec. It is determined that while in andesites in dry conditions P wave velocity varies between 3669-5462 m/sec and S wave velocity between 2205-3011 m/sec, in granites P wave velocity varies between 2857-5251 m/sec and S wave velocity between 1793-2904 m/sec. In andesites, the uniaxial compressive stregth values varied between 54.09-214.36 MPa, modulus of elasticity 19.80-53.16 GPa and Poisson's ratio value 0.11-0.46; as for granites the uniaxial compressive strength value varied between 24.60-140.15 MPa, modulus of elasticity 22.22-76.92 GPa and Poisson's ratio value 0.03-0.50. As a result of the statistical assessments, the highest correlation coefficient values which are 0.90 in andesites and 0.94 in granites were obtained from the data of the P and S wave velocity measurements. The lowest correlation coefficient values were determined between quartz/alkaline feldspar ratio and porosity in granites. Especially, equations which are statistically meaningful and have high correlation coefficient value can be used to determine indirect predictions of related parameters.

Benzer Tezler

  1. Gümüşhane il merkezindeki Türk- İslam devri mimari eserler

    The buildings of Turkish- İslamic period in city of Gümüşhane

    İSMAİL HACIAHMETOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    MimarlıkAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET TUNÇEL

  2. Gümüşhane il merkezi içme sularının fiziksel ve jeokimyasal özelliklerinin incelenmesi

    Investigation of physical and geochemical characteristics of Gümüşhane (Turkey) city central drinking water

    SULTAN USLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Jeoloji MühendisliğiGümüşhane Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERKAN SİPAHİ

  3. Üç boyutlu kaya düşme analizleri ile olası tehlike haritası üretilmesi ve önlem yapıları tasarımı: Gümüşhane kent merkezi örneği

    Producing potential hazard map with three dimensional rockfall analysis and design of protection structures: Example of Gümüşhane city center

    RASİM TAYLAN KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Jeoloji MühendisliğiGümüşhane Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELÇUK ALEMDAĞ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN TAHSİN BOSTANCI

  4. Gümüşhane'de yaşayan 50 yaş ve üzeri kadınlarda, alt üriner sistem şikâyetleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ilişkisi

    The relationship between the lower urinary system complaints and healthy life style behavior in women aged 50 and over in Gümüşhane

    HANDAN ÖZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Hemşirelikİstanbul Üniversitesi

    Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEZİHE KIZILKAYA BEJİ

  5. Sınıf öğretmenleri için etkinlik temelli sayı hissi eğitim rehberi tasarlama, uygulama ve değerlendirme çalışması

    Designing, implementing and evaluating an activity-based number sense guide for primary school teachers

    ZELİHA KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖNÜL GÜNEŞ