Yapısal ve işlevsel açıdan Afyonkarahisar çocuk oyunları
Structural and functional aspects of Afyonkarahi̇sar children's games
- Tez No: 469307
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Halk Bilimi (Folklor), Education and Training, Folklore
- Anahtar Kelimeler: Afyonkarahisar, Oyun, Çocuk Oyunu, Çocuk Oyunlarının Yapısı, Çocuk Oyunlarının İşlevi, Afyonkarahisar Çocuk Oyunları, Afyonkarahisar, Game, Children's Game, The Structure of Children's Games, The Function of Children's Games, Afyonkarahisar Children's Games
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 761
Özet
Oyun, insanların var olmasıyla başlamış ve gelişimini günümüze kadar sürdürmüş bir olgudur. Oyun, insanın hayata geldiği ilk dönemden başlayıp ergenlik dönemine kadar olan süreçte çocuk gelişimi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu süreç ile ilgili yapılan araştırmalarda, oyunun, çocuğun bedensel, psiko-motor, dil, duygusal ve zihinsel gelişimi ile sosyal gelişiminde aktif ve işlevsel bir rol üstlendiği gözlemlenmiştir. Oyun, içinde oluştuğu milletin somut olmayan kültürel mirasını, bünyesinde taşıyarak geleceğe aktarılmasında rol oynayan kültür zenginliklerindendir. Günümüzde çocuk oyunları, teknolojik değişimler ve gelişmelerden etkilenerek biçim değiştirmeye başlamıştır. Bu çalışmanın asıl amacı, çocuğun gelişiminde ve sosyalleşmesinde etkili olan geleneksel çocuk oyunlarını ortaya çıkarmak, oynanan oyunlara dikkat çekmek, gelecek nesillere aktarabilmek ve seçilen bölgenin yerel kültürüne katkı sağlamaktır. Bu amaçla Ege bölgesinde yer alan zengin halk kültürü açısından değerlendirilmesi gereken Afyonkarahisar ili seçilip daha önce araştırılmamış olan merkez ve ilçelerine ait çocuk oyunları kayıt altında alınmaya çalışılmıştır. 316 kaynak kişi ile görüşülerek toplam 335 oyun derlenmiştir. Derlenen oyunlarla ilgili az da olsa yazılı kaynaklarda bulunan oyunlar da incelenip hatırlatma amacıyla bazı bilgiler dipnot olarak kullanılmıştır. Çalışmada bağlam merkezli halkbilimi kuramları içinde yer alan İşlevsel Halkbilimi ve Performans Teori kuramlarından yararlanılmıştır. Çalışmanın giriş kısmında, araştırmanın konusu, kapsamı, amacı, yöntemi, modeli, sınırlılıkları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Afyonkarahisar'nın tarihî, coğrafî, ekonomik yapısı, gelenek görenekleri, el sanatları, mimarisi tanıtılmıştır. İkinci bölümde oyun kavramı açıklanmış, çocuk-oyun ilişkisi ve çocuk oyunlarının özellikleri üzerinde durulmuş, çocuk oyunları üzerine yapılan çalışmalar ve çocuk oyunlarının sınıflandırma çalışmaları incelenmiş, Afyonkarahisar Çocuk Oyunları Sınıflandırma Denemesi yapılmıştır. Üçüncü bölümde görüşme ve gözleme dayalı yöntemler ile derlenen Afyonkarahisar çocuk oyunları yapısal açıdan incelenmiştir. Dördüncü bölümde Afyonkarahisar çocuk oyunları metinlerine alfabetik sırayla yer verilmiştir, oyunlar aktarılırken oyuncu özellikleri, oyun zamanı, oyun malzemesi, oyun kuralları, oyunun oynanış biçimi hakkında bilgiler verilmiştir. Oyunlar anlatılırken yöre ağzına ait kelimeler açıklanmış ve bazı oyunların grafik çizimleri yapılmıştır. Oyunlarda günümüze gelene kadar meydana gelen değişiklikler, oyun içindeki çeşitlenmelerle beraber aktarılmıştır. Beşinci bölümde Afyonkarahisar çocuk oyunlarının işlevleri, çocuk-oyun-eğitim ilişkisi, oyunun çocuğun gelişimine etkisi, çocuk oyunlarındaki eğitsel iletiler ve değerler incelenmiştir. Çocuk oyunlarının kültürel işlevleri ve bazı bilim dalları açısından çocuk oyunlarının işlevleri üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde elde edilen bulgular ışığında kültürün bir parçası olan söz konusu oyunların anlam ve önemi, çocukların gelişim basamaklarına sağladığı katkı, eğitimsel işlevleri ve oyunlarla ilgili tespit edilen özellikler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Afyonkarahisar çocuk oyunlarının yapısal unsurlarının birbirleriyle etkileşim içinde olduğu, değişim ve teknolojik gelişimlerin etkisiyle birçok oyunun unutulmaya yüz tuttuğu tespit edilmiştir. Öneriler kısmında ortak kültürel değerlerden biri olan geleneksel çocuk oyunlarının korunmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur. Sonuç ve öneriler bölümünden sonra kaynak kişiler hakkında bilgi, kaynakça bölümleri verilmiştir. Ek bölümünde Afyonkarahisar'a ait tespit edilen çocuk oyunlarının araştırmacı tarafından elde edilen fotoğrafları kullanılmış, görüşme esnasında kullanılan sorular ve formlar verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The game is an important phenomenon that has begun with the existence of people and has continued its development as much as day-to-day. The game has an important place in terms of child development from the first period when the person is alive to the adolescence period. In the researches related to this process, it has been observed that the play has an active and functional role in the child's physical, psycho-motor, language, emotional and mental development and social development. The game is a wealth of culture that plays a role in bringing the non-concrete cultural heritage of the nation in which it is built into the future. Today, children's games have begun to change shape, affected by technological changes and developments. The main aim of this study is to reveal the traditional children's games that are effective in the development and socialization of the child, to draw attention to the games played, to be transmitted to future generations, and to contribute to the local culture of the selected region. For this purpose, the Afyonkarahisar province, which should be evaluated in terms of rich folk culture in the Aegean region, has been selected and the children's games belonging to the centers and districts which have not been investigated before, have been tried to be taken under registration. A total of 335 games were compiled by interviewing 316 people. Some of the information about compiled games has been also examined in written sources and some information has been used as footnotes for reminding. Functional Folklore and Performance Theory in context-centered theories of theology have been utilized in the study. In the introduction to the study, information about the subject, scope, purpose, method, model, limitations of the research has been given. In the first part, Afyonkarahisar's historical, geographical, economic structure, customs, handicrafts, architecture are introduced. In the second part, the concept of game is explained, the features of child-play relation and children's games are emphasized, studies on children's games and classifications of children's games are examined and Afyonkarahisar Children's Games Classification Experiment is done. In the third chapter, Afyonkarahisar children's games compiled with interviewing and observation-based methods have been examined from a structural point of view. In the fourth chapter, Afyonkarahisar children's games are given in alphabetical order in the texts of the children. When the games are transferred, information about player characteristics, game time, game material, game rules, game play format are given. While the games are explained, the words of the local mouth are explained and graphic drawings of some games are made. If the games are changed day by day, the variations in the game are transferred together. In the fifth chapter, the functions of Afyonkarahisar children's games, child-play-education relation, effects on the development of the children, auditory messages and values in children's games are examined. The cultural functions of children's games and the functions of children's games in terms of some branches of science are emphasized. In the conclusion section, it is tried to evaluate the meaning and importance of the cognitive games which are a part of the culture in the finder light, the contribution of the children to the developmental stages, the educational functions and the determined characteristics of the games. It has been determined that the structural elements of Afyonkarahisar children's games interact with each other and many games are forgotten due to change and technological developments. Suggestions have been made for the preservation of traditional children's games, one of the common cultural values. After the conclusion and suggestions section, information about the source persons, bibliographic sections are given. In the appendix, the photographs of the children's games of Afyonkarahisar that were obtained by the researcher have been used and the questions and forms used during the interview have been given.
Benzer Tezler
- Yapısal ve işlevsel açıdan Türkiye'de üniversite etik kurulları
Structural and functional aspects of university ethics committees in Turkey
BERİL ALEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu YönetimiAdnan Menderes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA NEVAL GENÇ
- Yâran bağlamında yapısal ve işlevsel açıdan geleneksel oda oyunlarında ceza
Penalties given in the traditional indoor games in the context of structural and functional aspects of yâran
ERCAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)Kırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKTAN MÜGE YILMAZ
- 6360 sayılı kanun kapsamında mahalleye dönüşen köyler: Yapısal ve işlevsel açıdan bir inceleme (Manisa örneği)
Villages transformed into neighborhood within the scope of law numbered 6360: Structural and functional researched on Manisa
FATMA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER NEGİZ
- Structural and functional investigation of the interaction of agomelatine with model membranes
Agomelatinin model membranlar ile etkileşmesinin yapısal ve işlevsel açıdan incelenmesi
SEZA ERGUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
BiyofizikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE SEVERCAN
- Eski Uygurcada zamirlerin yapısal ve işlevsel bir incelemesi
A structural and functional analysis of pronouns in Old Uyghur
ARZU ARICAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH AĞCA