Nuruosmaniye Külliyesi'nin fiziki, idari, mali ve sosyo-ekonomik yapısı
The physical, administrative, financial and socio-economic structure of Nuruosmani̇ye Complex
- Tez No: 469408
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN KIZILTOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 483
Özet
Nuruosmaniye Camisi Osmanlı Devleti'nin değişim dinamiğini mimari yapıyla sembolize eden nadide eserlerden birisidir. Cami ve Külliyesi XVIII. yüzyılın ortalarında yapılmış selâtin camilerindendir. Külliye sadece mimarlık tarihi açısından değil, vakıf yönetimi, personel yapısı, vakfın işleyişi ve mali boyutu ile İstanbul sosyal tarihi çerçevesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Vakıf mütevellilerinin devlet idaresinde önemli mevkide bulunan kişilerden oluşması külliyenin yarı resmi bir kurum özelliği taşıdığını göstermektedir. Vakıf gelirleri ilk yıldan başlayarak giderleri karşılamada yetersiz kalmış bütçe açığı Haremeyn hazinesinden karşılanmıştır. Külliye giderlerinden en büyük payın beslenme giderlerine ait olması külliyenin imaret yönünün ağır bastığını göstermektedir. Zira imaret sadece külliye personeline değil çevre medrese ve diğer ilim talebe ve hocalarına da hizmet etmiştir. Padişahların cami ziyaretlerinde yapmış oldukları ikram ve çeşitli hediye masraflarının vakıf giderlerine dahil edilerek protokol masrafları vakıf tarafından ödenmiştir. Nuruosmaniye vakfının medrese ve desteklediği sıbyan okullarıyla eğitim alanında devrin kültürüne büyük katkılar sağladığı görülmüştür. Özellikle sıbyan mekteplerinde önemli ilim adamlarına ait eserlerin okutulduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca öğrenci ve hocaların kırtasiye ve kıyafet masrafları sürekli olarak vakıf tarafından karşılanmıştır. Külliye kütüphanesinin hizmet alanı sadece medrese öğrenci ve hocalarıyla sınırlandırılmayıp İstanbul'un kültür hayatına katkı sağlayan ve ilimle uğraşan herkese açık bir şekilde geniş tutulmuş olduğu anlaşılmaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Cami, Vakıf, Sultan Külliyesi, Vakıf Ekonomisi, İstanbul'un Sosyal Hayatı,
Özet (Çeviri)
Nuruosmaniye Mosque is one of the precious architectural work of art that symbolizes the changing dynamics of Ottoman Empire with its architectural structure. The mosque and its complex are the selation (sultans) mosques that were built in the mid-18th century. The complex played an important role within the scope of İstanbul's social history with not only its architectural history but also its foundation management, personnel structure, functioning of the foundation and financial dimenson. The fact that trustees comprised the people who had important positions in the state administration points out that the complex featured as a semi-official institution. The foundation revenue failed behind the absorption of the expenses since the first year so budget defict was absorbed from Haremeyn treasury. The fact that the biggest share of the foundation expenses pertained to the nutritional expenses shows that imaret aspect of the complex outweighed. Because imaret (poblic soup kitchen) served not only the personnel of the complex but also neighbour madrasahs and other student and teachers. By including the expenses that spent on offerings and different gifts by the sultans during mosque visits in the foundation expenses, the protocol expenditures were paid by the foundation. Nuruosmaniye foundation contributed to the culture of the period in an educational field with madrasah and infants' school which it supported. It is understood that especially works of important scientists were tought at infants' schools. Moreover, stationery and clothing expenses of stutents and teachers were permanently met by the foundation. A service area of the complex library wasn't limited to only madrasah students and teachers but broadened the scope with everybody that contributed to İstanbul's cultural life end that deals with science. KEY WORDS: Mosque, Foundation, Sultan Complex, Foundation Economy, Social Life of İstanbul
Benzer Tezler
- İstanbul Nuruosmaniye Külliyesi ve semtin fiziki gelişimine etkisi
Istanbul Nuruosmaniye Complex and its effect on the phsical development of the district
DENİZ TUĞÇE KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat Tarihiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZER
- Edirne Garı
Edirne Station
ÖZLEM BÜYÜKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİFE BATUR
- Kültürel mirasın korunmasında bir araç olarak kültürel rota:Divanyolu'nda yer alan Osmanlı dönemi külliyeleri için bir deneme
Cultural route as an instrument for the conservation of cultural heritage: A study for the Ottoman complexes located along Divanyolu avenue
EBRU PAKEL FARSAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU SELCEN COŞKUN
- Değişim sürecinde Osmanlı mimarlığı, III. Ahmed ve I. Mahmud Devri (1703-1754)
Otoman architecture in the course of changes, Ahmed III and Mahmud I Periods (1703-1754)
SONER ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2009
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR AKTUĞ KOLAY
