Güneybatı Türk lehçelerinde yalancı eş değerlik
False equivalency in South-West Turkic languages
- Tez No: 469753
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Yalancı eş değerlik, biçimsel ortaklık, semantik ayrılık, Güneybatı Türk Lehçeleri, False equivalence, structural resemblance semantic differential, Southwest Turkic Languages
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 832
Özet
Bir çeşit metin aktarma hatası olarak görülen yalancı eş değerlik, kaynak dil/lehçe ile hedef dilde/lehçede ses, şekil ve yapı olaran benzerlik gösterip, kavram alanı bakımından farklılık gösteren kelimelerin durumunu ifade etmektedir. Diğer bir deyişle iki anlaşma birliğinde ses ve şekil olarak benzer olan, fakat farklı anlamlarda kullanılan sözlere yalancı eş değer denmektedir. Sesteş sözcükler de yalancı eş değerlik bağlamında değerlendirilmektedir. Yalancı eş değerlik çalışmaları, genellikle kaynak ve hedef lehçe olmak üzere iki lehçe arasında yapılan çalışmalardır. Ayrıca yalancı eş değerlik çalışmalarını sadece aktarma hatası olarak görmek yanlış ve eksik olur. Çünkü bu tarz çalışmalar, karşılaşırmalı söz varlığını incelediği için, aynı temel lehçe grubunda veya farklı temel lehçe grubunda yer alan Türk lehçelerinin, zaman içerisinde, kelime hazinelerinde, semantik olarak nasıl bir değişim ve gelişim gösterdiğini izlememize olanak sağlar. Diğer bir deyişle bu tür çalışmalar, dilde meydana gelen değişiklikleri takip edebilmemizi sağlamaktadır. Bu çalışmada, Oğuz grubu Türk lehçelerinin tamamı (Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Gagavuz Türkçesi) ele alınmış, bu lehçelerin söz varlığı eş zamanlı olarak karşılaştırılmış ve yalancı eş değer sözler tespit edilerek madde başı şeklinde sıralanmıştır. Hedef lehçe olarak yazı dili en eski olan Güneybatı lehçesi seçilmiş ve yalancı eş değerliklerin niteliği bu doğrultuda tayin edilmiştir. Çalışma bu bakımdan, Güneybatı Türk lehçeleri arasında yapılan metin aktarmalarında hatayı en aza indirmeyi ve en doğru ve sağlıklı biçimde anlaşılırlığı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The false equivalence, which is regarded as a type of text transmission mistake, refers to the situation of the words that show similarity between the source language / dialect and the target dialect / dialect, such as voice, form and structure, and differ in terms of the concept field. In Other words, words that are similar in voice and form in two languages, but used in different meanings are called false equivalents. Homonymic words are also evaluated in the context of false equivalence. False equivalence studies are usually conducted between two languages / dialects, the source and target dialect. It is also wrong and incomplete acknowledge false equivalence studies as merely transfer errors. Because such studies examine the presence of comparative vocabulary, they enable us to follow how the semblance of change and development of Turkish dialects in the same basic dialect group or in different basic dialect groups over time, in the vocabulary. In other words, such studies provide us with able to follow changes occurring in the language. In this study, all of the Turkic languages of the Oğuz Group (Turkish, Azerbaijani, Turkmen, Gagavuz Turkish) were handled, the vocabulary of these dialects was compared simultaneously and false equivalent words were identified and ordered in the head of the article. As the target dialect, the oldest southwestern dialect was selected and the nature of the false equivalents was determined in this direction. From this point of view, the study aims to provide the most accurate and reliable interpretation of the texts between the Southwestern Turkic languages.
Benzer Tezler
- Azerbaycan Türkçesi, Kırgız Türkçesi ve Özbek Türkçesi arasındaki yalancı eş değerler
False equivalents between Azerbaijan, Kyrgyz and Turkish languages
ORHAN AYAZ ULUTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TAN
- Kırım Tatar Türkçesi, Özbek Türkçesi ve Türkiye Türkçesi arasındaki yalancı eş değerler
False Equivalencies in Crimean Tatar Turkish, Uzbek Turkish and Turkey Turkish
SİBEL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN ALKAYA
- Azerbaycan Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarma sorunları (3. Cilt 227-288 s, 4. Cilt 5-75 s
Azerbaijan Turkish from the Turkey Turkishtransmission problems (3. Skin 227-288 p, 4. Skin 5-75 p.)
FATMA DURA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DURSUN ERDEM
- Güneybatı Türk lehçelerinde yer alan zarf-fiil eklerinin anlambilimsel ve biçimbilimsel olarak karşılaştırılması
Semantological and morphological comparison of adverb-verb suffixes in Southwestern Turkic dialects
ŞEYMA İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TAN
- Güneybatı Oğuz grubu lehçelerinde yer alan vokal köklü kelimelerin sınıflandırılması
Classification of the vocals rooted words in the Dialects of Southwest Oghuz Groups
SERAP KARADEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİM KÜÇÜK