Geri Dön

İslam Hukukunda beytü'l-mâl'in tüzel kişiliği

Legal personality of treasury of Islamic state in Islamic Law

  1. Tez No: 469824
  2. Yazar: MUHAMMED TEVFİK TORTOP
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÜNAL YERLİKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

Şahıs, modern hukuk sistemlerine göre haklara ve borçlara/vücûb ehliyetinesahip olan varlıkları ifade etmektedir. Şahsiyet ise bütün ehliyet çeşitlerini, şahsî halleri (kişisel durumları, kişisel hal sicilleri) ve kişilik haklarını (hukukî anlamda değer taşıyan maddî manevî varlıkları) ihtivâ eden bir kavramdır. İnsanlar, şahıs olarak kabul edilen ve bu anlamda hak sahibi/hukuk süjesi olma özelliği gösteren varlıkların başında gelmektedir. Ayrıcamodern hukuk sistemleri mana itibariyle önceden beri var olan bir takım mal ve insan topluluklarının da hukuk ve hak süjesi olma özelliği gösterdiğini kabul etmektedir. Bu bağlamda insanlar hakikî şahıs/gerçek kişi olarak, bahsi geçen topluluklar ise hükmî şahıs/tüzel kişi olarak isimlendirilmektedir. Pozitif hukuk sistemleri tarafından şahsiyet atfedilen ve hak süjesi konumunda olduğu kabul edilen topluluklara benzer yapılanmaların İslam Hukuku'nda da var olduğu gözlenmektedir. Bu çalışmada söz konusu topluluklardan sadecebeytü'l-mâl müesesesi inceleme konusu edilmiştir. Zira beytü'l-mâlin yapısı, içeriği ve işleyişi bakımından hükmî şahsiyetin zorunlu unsurlarını barındırması ve müstakil anlamda bir zimmete sahip olması, İslam Hukuku'nda da mana itibariyle hükmî şahsiyetin var olduğunu açık bir şekilde göstermektedir. Ayrıca bu çalışmada, modern hukuk sitemlerince çerçevesi çizilmiş olan hükmî şahsiyetin, İslam Hukuku'ndaki beytü'l-mâl kurumuna hangi noktalardan değdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu noktalar tespit edilirken şahsiyet kavramının içeriğinden hareketle beytü'l-mâlin, vücûb ve edâ ehilyetleri ve yine bu ehliyetlerin kapsamındaki salâhiyetlere olan iktidârı çeşitli yönlerden somutlaştırılmak suretiyle ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

According to modern legal systems, the person refers to entities that have rights and liabilities. Personality is a concept that includes all kinds of capacities, personal situations and personality rights. People are at the forefront of beings who are considered to be individuals and who have the qualification to be legal subject. In addition, modern legal systems recognize that a number of commodities and communities have also demonstrated the ability to be legal subject. In this context, people are named as real persons, and commodity or person gruoups are called legal persons (legal entities). It is observed that there are also similar structures to legal persons in Islamic law. Because the fact that the Islamic public purse possesses the necessary elements of legal personality and possesses an independent debit, clearly shows that there are legal personality concept in Islamic Law. In this study, only the Islamic public purse and its common features with modern legal person concept was examined.

Benzer Tezler

  1. İslam Hukuku'nda sermaye ve sermaye hareketleri (sermayenin oluşumu, birleşmesi ve bütünleşmesi)

    In Islamic Law capital and capital movements (capitals formation, unions and integrations)

    ÖMER FARUK HABERGETİREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET NURİ GÜLER

  2. Sigorta yaptıran bireylerin tekâfül uygulamalarına yönelik bakış açıları

    Perspectives on proposal practices of individuals who have insurance

    İSHAK TURĞUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    SigortacılıkDüzce Üniversitesi

    Sigortacılık ve Sosyal Güvenlik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAHİT AYDEMİR

  3. İslam Hukunda devlet başkanının beytü'l mal (Hazine) den yapacağı harcamaların sınırlandırılması

    The Riestricting of expenditures by the president from beytü'l mal (pubic treasury) in jurisprudence of İslam

    ABDULCEBBAR KAVAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ÇALIŞKAN

  4. İslam Hukukunda sosyal adaletin gerçekleştirilmesinde devletin sorumluluklarıمسئولية الدولة في تحقيق العدالة الاجتماعية في فقه الاسلامي

    The responsibility of the state to achieve social justice in Islamic (fiqh) jurisprudence

    AHMAD ALHUSSEİN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinSiirt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİA ADLAN ATİA RAMADAN KARA

  5. Bütçe gelirleri bağlamında İslam'da vergi ve devlet harcamaları

    Taxes and government expenditures in İslam in the context of budget revenues

    MUHAMMET HANEFİ YAĞMUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    İslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TABAKOĞLU