Sağlık hizmetlerinde hastaların insandışılaştırma (dehumanization) algıları üzerine bir araştırma
A research on dehumanization perceptions of patients in health services
- Tez No: 469926
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, İşletme, Health Care Management, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: İnsandışılaştırma, Sağlık, Hekim-Hasta İlişkisi, Dehumanization, Health, Physician-Patient Relationship
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Günümüz sağlık hizmetlerinin önemli problemlerinden sayılabilecek ancak farkında olunmayan insandışılaştırma tutumu, hasta ve hekim arasında sınırlar oluşturan ve böylece hastanın insani özelliklerini yadsıyan bir paradigmadır. Bu duruma hızla gelişen yoğun teknoloji kullanımı, ileri düzeyde uzmanlaşma, hekim-hasta arasındaki iletişim problemleri, kullanılan dil, yüksek statü ve empati yoksunluğu gibi birçok etmen neden olmaktadır. Çalışmada, insandışılaştırma olgusunun kavramsal çerçevesi, tıpta insandışlaştırmaya neden olan işlevsel ve işlevsel olmayan sebepler çözüm stratejileri ile birlikte tartışılmıştır. Bu çalışmada sağlık hizmetlerinde meydana gelen insandışılaştırma algısının hangi düzeyde ve ne boyutlarda olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Türkiye'de konuya ilişkin yeterli çalışma bulunmamasından dolayı oldukça önem arz etmektedir. Araştırmanın evrenini Isparta il merkezindeki 18 yaş ve üzerindeki bireyler oluşturmaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemiyle 388 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak literatür taraması sonucunda geliştirilen 38 ifadeden oluşan“Hekimlerin Dehümanitif Davranışlarına İlişkin Algı Anketi”kullanılmıştır. Ankette genel olarak hekimlerin hastalara yönelik insandışılaştırıcı davranışlarına ilişkin sorular bulunmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, hastalar sağlık kurumlarında insandışılaştırma davranışlarına maruz kaldıkları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda mekanikleştirme ve ötekileştirme, iletişimsizlik, empati yoksunluğu ve ahlâki geri çekilme boyutlarında orta düzeyde insandışılaştırma algısının var olduğu tespit edilmiştir. İnsani değerlerden yoksunluk ve ferdin kimliğini yok sayan uygulamalar boyutlarında ise yüksek düzeyde insandışılaştırma algısı olduğu belirlenmiştir. Hastalar özellikle kronik hastalığa sahip oldukları ve daha önceden kişisel ihtiyaçlarını karşılayamayacak kadar hastalandıkları durumlarda daha çok insanışılaştırmaya maruz kaldıkları görülmüştür. Sağlık kurumlarından daha fazla yararlanmak ve sağlık hizmetlerini daha fazla tecrübe edilen durumlarda insandışılaştrımanın arttığı gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Dehumanization is one of the most important problems of today's health care services but not recognized paradigm that creates limits between patient and doctor, thus negating the human characteristics of the patient. This situation is caused by many factors such as using technology intensively, advanced specialization, communication problems between doctor and patient, used language, high status and lack of empathy. In the study, the conceptual framework of dehumanization was discussed together with functional and nonfunctional causes and their solution strategies that led to dehumanization in medicine. In this study, it was aimed to determine the level and size of dehumanization of perception that took place in health services. The study is very important because there are not enough studies about the subject in Turkey. The population of research is composed of individuals aged 18 years and over in Isparta city center. In the survey, 388 people were reached with convenience sampling method. As data collection tool,“Perception Survey Regarding Dehumanization Behavior of Doctors”was used that consists of 38 phrases and developed by reviewing literature. In the survey, generally, there are some questions which physicians towards dehumanized acts of patients. According to the results of research, it was determined that patients are exposed to dehumanisation behaviors in health institutions. As a result of study, it was found that there is a moderate dehumanisation perception in the dimensions of automatisation and alienation, lack of communication, lack of empathy and moral withdrawal. It was determined that there is a high level of dehumanisation perception in dimensions of applications which ignore the identity of individual and deprivation of human values. It was observed that patients are exposed to more dehumanisation, especially, if they have chronic illnesses and they have become ill enough to meet their personal needs. It was found that dehumanization increases if people use health institutions and experience health care much more.
Benzer Tezler
- Birinci basamak sağlık hizmetlerinde hastaların endikasyon dışı talepleri ve sonuçlarının değerlendirilmesi
The evaluation of the results of patient's not indicated demands in primary health care services
BURCU AYYILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. ADEM ÖZKARA
UZMAN İSMAİL KASIM
- Sağlık hizmetlerinde müşteri memnuniyetine yönelik bir alan araştırması
A field research in health services for customer satisfaction
MERVE KAÇAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Hastanelerİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET GÜMÜŞ
- Birinci basamak sağlık hizmetlerinde hastaların psikolojik destek ihtiyaçlarının saptanması
Determination of psychological support needs of patients in primary health care services
SEMRA AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATOŞ BULUT ATEŞ
- Sağlık hizmetlerinde hasta algılamalarına bağımlı beklenen ve algılanan hizmet kalitesini belirlemeye yönelik bir inceleme
A theoretical study on the relationship between the expected and perspected service quality due to the patients perspectives in health services
NEZİHA BANU KARAOSMANOĞLU FİLİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURCAN HAKAN ÇIRAKLAR
- Ankara şehir Hastanesi Aile Hekimliği polikliniği'ne başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıp tutumları ve sağlıklı yaşam farkındalıkları aarasındaki ilişki
The relationship between traditional and complementary medicine attitudes and HEALTHY living awareness of patients applying to Ankara City Hospital Family Medicine outpatient clinic
ÇİĞDEM TUĞÇE KIRICI GÜNEYSU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN