Disporsiyum katkılı çinko borat fosforların termolüminesans yöntemi kullanılarak dozimetrik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of dosimetric properties using thermoluminescence method of dysprosium doped zinc borate phosphors
- Tez No: 470569
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİL KÜÇÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Bu çalışmada, beta ışınlamasıyla disporsiyum (Dy+3) katkılı çinko borat (ZnB2O4) fosforlarının termolüminesans (TL) araştırmaları rapor edilmiştir. % 1, % 2, % 3, % 4, % 5 ve % 10 Dy-katkılı ZnB2O4 fosforlar, başlangıç oksitleri [çinko oksit (ZnO), borik asit (H3BO3) ve katkı yapılacak elementin oksidi (Dy2O3)] kullanılarak nitrik asit yöntemiyle hazırlanmıştır. Hazırlanan toz örnekler, X-ışını kırınımı (XRD) ile karakterize edilmiştir. Toz örneklerin beta radyasyon dozuna bağlılığı, termolüminesans tekniğiyle araştırılmıştır. Toz örneklerin TL özellikleri, Risø TL/OSL DA-20 okuyucu sistemiyle ölçülmüştür. TL emisyonu, 330-480 nm arasında ileten bir filtre paketi (Schott BG-39 ve Corning 7-59) yoluyla dedekte edilmiştir. TL ışıma eğrileri, 450 ºC'ye kadar 5 ºC/s sabit ısıtma oranında ısıtma ile elde edilmiştir. 90Sr/90Y beta radyasyonuna (40 mCi) maruz bırakılan toz örneklerin doz-cevap eğrileri, 143 mGy-60 Gy doz aralığında araştırılmıştır. Toz örneklerin artan radyasyon dozları için doz-cevapları ve minimum dedekte edilebilir doz değerleri belirlenmiştir. Beta radyasyonuna karşı ZnB2O4:Dy toz örneklerinin TL-doz cevapları, oldukça lineer bir cevap göstermiştir. 207-232 oC'de yüksek sıcaklık piki gösteren %3 Dy-katkılı ZnB2O4 toz örneğinin minimum dedekte edilebilir doz değeri, (0,041 Gy) olarak belirlenmiştir. %1, %2, %4, %5 ve %10 Dy-katkılı ZnB2O4 toz örneklerinin minimum dedekte edilebilir doz değerleri ise, sırasıyla (0,077 Gy), (0,075 Gy), (0,093 Gy), (0,074 Gy) ve (0,162 Gy) olarak belirlenmiştir. Toz örneklerin lüminesans şiddetlerinin düşük radyasyon dozları için kullanılabilme olasılığının olduğu gösterilmiştir. Deney sonuçları, ZnB2O4:Dy toz örneklerinin radyasyon dozimetresi için beta-ışını termolüminesans dozimetre (TLD) malzemesi olarak potansiyel bir kullanıma sahip olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This paper reports the thermally stimulated luminescence (TL) studies of dysprosium (Dy3+) doped zinc borate (ZnB2O4) phosphors by beta-ray irradiation. Dy-doped ZnB2O4 phosphors at 1%, 2%, 3%, 4%, 5% and 10% (by weight) were prepared by the nitric acid method using the starting oxides [zinc oxide (ZnO), boric acid (H3BO3) and doped element oxide (Dy2O3)]. The prepared powder samples were characterized by X-ray diffraction (XRD). Dependence on the dose of beta-ray radiation of the powder samples was investigated by the thermoluminescence technique. TL properties of the powder samples were measured with Risø TL/OSL DA-20 reader. TL emission was detected through a filter pack (Schott BG-39 and Corning 7-59) transmitting between 330-480 nm. TL glow curves were obtained with heating at a constant heating rate of 5 oC/s up to 450 oC. The dose response curves of the powder samples exposed to 90Sr/90Y beta radiation (40 mCi) were investigated in the dose range from 143 mGy to 60 Gy. Dose responses and minimum detectable dose values for increasing radiation doses of the powder samples were determined. The TL-dose responses of the ZnB2O4:Dy powder samples to beta-ray radiation have shown a quite linear response. Minimum detectable dose value of 3% Dy-doped ZnB2O4 powder sample which shows a high temperature peak at 207-232 oC was determined as 41 mGy. Minimum detectable dose values for 1%, 2%, 4%, 5% and 10% Dy-doped ZnB2O4 powder samples were also determined as 77 mGy, 75 mGy, 93 mGy, 74 mGy and 162 mGy, respectively. Luminescence intensities of the powder samples were shown to be likely to be used for low radiation doses. The experiment results showed that ZnB2O4:Dy powder samples had potential use as the materials of beta-ray thermoluminescence dosimeter (TLD) for radiation processing dosimetry.
Benzer Tezler
- Lantanit katkılı yarı iletken ince filmlerin optik özelliklerinin incelenmesi
Optical properties of lanthanide doped semiconductor thin films
ÖZLEM GÜLDALI
Doktora
Türkçe
2017
Endüstri Ürünleri TasarımıSakarya ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM OKUR
- Holmiyum ve disporsiyum oksit katkılı bizmut oksit polimorfların yapısal ve elektriksel özelliklerinin incelenmesi
Investigation of structural and electrical properties of holmium and disporsium oxide doped bismuth oxide polymorphous
MÜRİVET KAŞIKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Fizik ve Fizik MühendisliğiNiğde ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ARI
PROF. DR. REFİK KAYALI
- Radiation shielding parameters of DY3+ doped calcium aluminum barium sodium borate glass system used for radiation protection in hospitals
Hastanelerde radyasyon koruması için kullanılan dy3+ katkılı kalsiyum alüminyum baryum sodyum borat cam sisteminin radyasyon zırhlama parametreleri
AYŞENUR KÜTÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Radyoloji ve Nükleer TıpYıldız Teknik ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜNAY
- Yaş kimyasal yöntemlerle sentezlenen disprosyum katkılı hidroksiapatitlerin deneysel ve teorik karakterizasyonu
Experimental and theoretical characterization of dysprosium doped hydroxyapatites synthesized by wet chemical method
FATİH İSEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik MühendisliğiFırat ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER KAYĞILI
- Enhancement in ionic conductivity of dysprosium doped Li7La3Zr2O12 solid electrolyte applied in Li-ion batteries
Li-ion pillerde uygulanan disprosyum katkılı Li7La3Zr2O12 katı elektrolitin iyonik iletkenliğinde artış
HAMED SALIMKHANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
EnerjiSabancı ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMİYE ALKAN GÜRSEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALP YÜRÜM