Sorgun (Yozgat) kömürlerinin kimyasal ve petrografik özelliklerinin incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 47097
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ALİ İHSAN KARAYİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
IV ÖZET Bu çalışmanın amacı, Eosen yaşlı Sorgun kömürlerini kimyasal ve petrografik özellikleri yardımıyla değerlendirmektir. Sorgun kömür havzası, Yozgat ilinin doğusunda yer almakta ve bu ile yaklaşık 30 km uzaklıkta bulunmaktadır. Tez kapsamında havza kömürlerinin jeolojik konumlarını belirlemek için 1:25000 ölçekli Yozgat İ34 a3 ve a4 paftaları içinde kalan yaklaşık 300 km^'Iik alanın jeoloji haritası revize edilmiştir. Jeolojik verilere göre, Sorgun kömür havzasının temelini Eosen öncesi yaşlı Yozgat Granitoidi oluşturmaktadır. İşletilen kömür tabakasını içeren ve yaşı göreceli olarak saptanan Alt Eosen yaşlı Çeltek Formasyonu, granitoid üzerine uyumsuz olarak gelir. Çeltek Formasyonu üzerinde transgresif olarak Orta-Üst Eosen yaşlı Çekerek Formasyonu yer almaktadır. Çekerek Formasyonu üzerine ise tektonik dokanakla Artova Oflyolitli Karışığı gelmektedir. Tüm bu birimler Neojen ve Kuvaterner yaşlı birimler tarafından uyumsuz olarak örtülmektedir. Havzada kömür, çoğunlukla tek tabaka halinde Çeltek Formasyonunun taban seviyesinde yer almaktadır. Bölgede kömür üretimi, açık (Yeni Çeltek) ve kapalı (Madsan, Küçükköhne ve Ayrıdam) işletmelerde yapılmaktadır. Kömür kalınlığı genellikle 1.5-2 m arasında değişmekle birlikte, Yeni Çeltek ocağında 6 m'ye, bazı sondajlarda da 14-16 m 'ye ulaşmaktadır. Çeltek Formasyonundan alınan 43 kömür örneğinin kimyasal analizleri sonucunda havada kuru bazda nem, kül, uçucu madde, toplam kükürt içerikleri ve üst ısı değerleri sırasıyla %0.69-7.55 (ortalama %2.91), %2.42-67.81 (ortalama %18.27), %16.87- 44.03 (ortalama %34.95), %0.55-7.60 (ortalama %2.63), ve 1689-7480 Kcal/kg (ortalama 5541 Kcal/kg) arasında değişmektedir. Kuru-külsüz bazda, 8 kömür örneğinin elementer analizleri sonucunda karbon içeriği %70.83-77.50, hidrojen içeriği %4.75-5.43 ve azot içeriği % 1.46-2.23 ve oksijen içeriği %13.41-20.07 arasında değişmektedir. Dört kömür örneği üzerinde yapılan mekanik ve fiziksel testler ise Sorgun kömürlerinin metalurjik koklaşmaya elverişli olmadıklarını göstermiştir. Maseral ve mineral madde analizleri sonucunda incelenen kömürlerde hüminit grubu maserallerin daha fazla miktarda, liptinit grubunun ise daha az oranlarda bulunduğu gözlenmiştir. İnertinit grubu maseraller örneklerde ihmal edilebilecek miktarlardadır. Kömürleşme derecesi, random ülminit (daha çok eu-ülminit A ve daha az olarak eu- ülminit B) yansıma ölçümleriyle belirlenmiş ve her kömür ocağı için ortalama değerlerin %0.49-0.57 arasında değiştiği hesaplanmıştır. Bu ortalama yansıma değerlerine göre kömürleşme derecesinin ASTM sınıflamasında altbitümlü A veya yüksek uçuculu C bitümlü kömür, DİN sınıflamasında ise kahverengi kömür aşamasında olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The aim of this study is to evaluate Eocene Sorgun coals in the light of the chemical and petrographical characteristics of coals. Sorgun coal basin is located to the east of and about 30 km away from Yozgat. In the scope of this thesis, the geological map of about 300 km2 area at 1 : 25000 scale was revised to determine the geological position of the coal seams in the Sorgun basin. According to geological data, the basement rock of Sorgun coal basin is Yozgat Granitoid of Pre-Eocene age. Lower Eocene aged and coal-bearing Çeltek Formation unconformably overlies the Yozgat Granitoid. Çekerek Formation of middle- upper Eocene transgressively overlies the Çeltek Formation, and the Artova Ophiolitic Complex tectonically overlies the Çekerek Formation. All these formations are unconformably overlain by Neogene and Quaternary deposits. Coal seam is located at the bottom of the Çeltek Formation as a generally single seam in this basin. Coal production is made both with surface (Yeni Çeltek) and underground mining methods (Madsan, Küçükköhne and Ayndam) in the region. Although coal thickness generally varies between 1.5-2 m, it reaches up to 6 m in the Yeni Çeltek mine and even 14-16 m some boreholes. The results of the chemical analysis of the 43 coal samples collected from the Çeltek Formation showed that the moisture, ash, volatile matter and total sulphur contents, and calorific values in air-dried basis vary between 0.69-7.55% (average 2.91%), 2.42-67.81% (average 18.27%), 16.87-44.03% (average 34.95%), and 0.55- 7.60% (average 2.63%), 1689-7480 Kcal/kg (average 5541 Kcal/kg), respectively. The results of the elementary analysis of the 8 coal samples on dry, ash-free basis vary between 70.83-77.50% carbon, 4.75-5.43% hydrogen, 1.46-2.23% nitrogen, and 13.41-20.07 % oxygen contents. The mechanical-physical tests of 4 coal samples indicated that the Sorgun coals are not suitable for metallurgical coking. Huminite maceral group forms the dominant maceral group in the 43 coal samples, and there is little amount of liptinite, while negligible amount of inertinite macerate were determined as a result of maceral and mineral matter analysis. Rank was determined by measuring reflectances on the ulminite maceral (mainly on the eu-ulminite A and little on the eu-ulminite B). The mean ulminite reflectance values of the coal samples vary between 0.49-0.57%, and these values showed that the coal rank is a stage of subbituminous A coal or high volatile C bituminous coal according to the ASTM classification, and brown coal according to DIN classification.
Benzer Tezler
- Kömürün flotasyon yöntemi ile zenginleştirilebilirliğinin araştırılması
Investigation of enrichment of coal with flotation method
ŞABAN ÖZÜTÜRKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Maden Mühendisliği ve MadencilikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM KAYA
- Bazı Türk kömürlerinin yanma profillerinin çıkarılması
Obtaining the burning profiles of some Turkish lignites
AYŞE ÖZYUĞURAN
- Sorgun (Yozgat) bazaltlarının yapı taşı olabilirliğinin incelenmesi
Review on the possibilty of the use of Sorgun (Yozgat) basalts as building stone
HATİCE BİLEN ATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiYozgat Bozok ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN KOLAY